Cztery dni festiwalowych wrażeń, pięć kategorii konkursowych i ponad 100 produkcji - tak do uczestnictwa, również za pośrednictwem internetu, w XII Festiwalu „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” w Gdyni zachęcają jego twórcy, w tym jego dyrektor Arkadiusz Gołębiewski. Wśród pierwszych pokazów są „Numery” Sencowa.

XII Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” potrwa do niedzieli; w jego trakcie zaplanowano pokaz wielu filmów fabularnych i dokumentalnych, głównie o tematyce historycznej, a także dyskusje przedstawicieli instytucji, którzy profesjonalnie zajmują się polityką historyczną. W tym roku ze względu na epidemię koronawirusa festiwalowe wydarzenia można dodatkowo oglądać na stronie internetowej festiwalu https://festiwalnnw.pl.

Formuła hybrydowa festiwalu da możliwość dotarcia do szerokiego grona odbiorców - podkreśla dyrektor Festiwalu NNW Arkadiusz Gołębiewski, który zwrócił uwagę, że na festiwalu, oprócz pokazów filmów, prezentacji wystaw i książek będzie można także spotkać się ze świadkami historii. Na pierwsze festiwalowe wydarzenia ze Stanów Zjednoczonych przybył w czwartek m.in. Edward Janus - jak zaznaczył Gołębiewski - bohater „Solidarności”.

Edward Janus był jednym z organizatorów wielkiego pochodu „Solidarności” 1 maja 1982 roku w Gdańsku. Skala tamtego wydarzenia zdumiała ówczesne władze

— podkreślają organizatorzy, przypominając też, że Janus to bohater filmu „Chodźcie z nami” w reż. Ewy Żmigrodzkiej.

Wśród pierwszych filmów, których projekcje zaplanowano na czwartek, były „Tajemnice Joachima” w reż. Andrzeja Ciecierskiego, a także głośny film „Proces. Federacja Rosyjska kontra Oleg Sencow” w reż. Askolda Kurowa. Zaplanowano także pokaz filmu „Numery” Sencowa - ukraińskiego reżysera, który do ubiegłego roku był więziony w Rosji. Film ten jest jedną z produkcji, które wezmą udział w konkursie o charakterze międzynarodowym. Polskim kandydatem do nagrody w tej kategorii jest „Kurier” w reż. Władysława Pasikowskiego. Ponadto widzowie będą mogli zobaczyć filmy m.in. z Francji, Litwy, Węgier, Iranu lub Japonii.

Reportaże radiowe

Miłośnicy radia mogli w czwartek posłuchać dokumentów radiowych, m.in. reportażu „Fort III Pomiechówek - gorszy niż Auschwitz” dziennikarza Informacyjnej Agencji Radiowej Polskiego Radia Karola Darmorosa, „Kurierów” Cezarego Galka z Polskiego Radia Zachód czy reportażu Anny Rębas z Polskiego Radia Gdańsk zatytułowanego „Odkopane losy. Tajemnice Westerplatte”, którego tematem są poszukiwania szczątków polskich obrońców z września 1939 r. Festiwal zainauguruje w piątek film „Znajdę Cię” w reżyserii Marthy Coolidge.

To opowieść inspirowana losami polskich muzyków z lat 30. i 40. XX wieku. Jest fabularną historią Rachel Rubin i Roberta Pułaskiego oraz rodzącego się między nimi romantycznego uczucia. Plany kariery muzycznej głównych bohaterów i życia w Stanach Zjednoczonych przerywa nagły wybuch wojny

— podano w opisie filmu.

Zdjęcia kręcono w Nowym Jorku, Krakowie oraz Łodzi.

Organizatorzy zapowiadają też, że wśród szczególnie ważnych elementów festiwalowych będzie tzw. blok węgierski, czyli - jak podają - „kilka debat, koncentrujących się na współpracy Węgier z Polską w XX wieku, szczególnie podczas wojny 1920 roku oraz w II wojnie światowej”. Innym ważnym tematem spotkań będzie ruch Solidarności w związku z przypadającą w tym roku 40. rocznicą podpisania Porozumień Sierpniowych, po których powstała ta pierwsza w krajach komunistycznych, niezależna od władz, legalna organizacja związkowa, która doprowadziła do upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.

Z uczestnikami festiwalu, którzy poza salami w Gdyńskim Centrum Filmowym i Teatrze Muzycznym dodatkowo mogą oglądać filmy w plenerze na placu Grunwaldzkim, spotkają się w tym roku m.in. historycy Instytutu Pamięci Narodowej, w tym z jego kierownictwem: prezesem IPN Jarosławem Szarkiem oraz wiceprezesem IPN Krzysztofem Szwagrzykiem, który opowie o poszukiwaniach m.in. tajnych miejsc pochówku ofiar zbrodni komunistycznych i nazistowskich.

Obecni mają być również dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej Jan Żaryn, a także parlamentarzyści oraz wiceministrowie - z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin, a z Ministerstwa Rozwoju Olga Semeniuk.

Przyznanie nagród w niedzielę

Festiwal zwieńczy w niedzielę przyznanie licznych nagród; wśród najważniejszych są Nagroda Główna w Międzynarodowym Konkursie Filmów Fabularnych „za znalezienie drogi do opowiadania światu historii uniwersalnych”, Nagroda im. rtm. Witolda Pileckiego w Międzynarodowym Konkursie Filmów Dokumentalnych, która z kolei przyznawana jest „dla najlepszego filmu podejmującego tematy wolnościowe” oraz Złoty Opornik - wręczany jest w Konkursie Filmów Polskich za najlepszy dokument Festiwalu NNW. Platynowy Opornik za całokształt twórczości otrzyma w tym roku polska dokumentalistka Alina Czerniakowska.

mly/PAP