Festiwal „Chopin i jego Europa” jest dziś jedną z najważniejszych imprez muzycznych przybliżających twórczość wielkiego polskiego kompozytora. A na pewno jedną z najciekawszych

Dla melomanów z całego świata Warszawa w drugiej połowie sierpnia staje się muzycznym centrum Europy. Tłumnie przyjeżdżają tu na odbywający się od lat Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Chopin i jego Europa” po to, by wysłuchać artystów takiego formatu jak Martha Argerich, Nelson Freire, Angela Hewitt, Garrick Ohlsson, Seong-Jin Cho, Mikhail Pletnev, Andreas Staier, Alexei Lubimov, Nelson Goerner, Piotr Anderszewski i wielu innych.

W ostatniej, zakończonej 30 sierpnia, 13. edycji festiwalu udział wzięło 63 solistów oraz 14 orkiestr i zespołów kameralnych, w tym Collegium 1704, Il Giardino Armonico, Orkiestra XVIII Wieku, Europa Galante, Collegium Vocale Gent czy Kremerata Baltica. W sumie 35-tysięczna widownia wysłuchała 42 koncertów. Były to utwory nie tylko Chopina, lecz także Bacha, Beethovena, Brahmsa, Mozarta oraz mniej znanych twórców, takich jak Żeleński, Dobrzyński, Mirecki, Korndorf, Sumera, Weinberg, Babadżanian.

Warto zaznaczyć, że festiwal ukazuje twórczość Fryderyka Chopina w kontekście „jego” Europy, rozumianej w czterech perspektywach – Europy jemu współczesnej, Europy przedchopinowskiej, Europy po śmierci wielkiego mistrza i w końcu – Europy naszych czasów. Z tego względu repertuar grany na festiwalu obejmuje, poza dziełami samego Chopina, także muzykę, która go inspirowała, dorobek twórców od niego młodszych oraz recepcję twórczości Chopinowskiej w muzyce nam współczesnej. Niezwykle znacząca jest przy tym obecność na festiwalu najwybitniejszych pianistów, orkiestr i zespołów – reprezentujących i międzynarodowy, i polski świat muzyczny. Wspierając się na interpretacjach mistrzów, festiwal stwarza zarazem możliwości występu w tak prestiżowym towarzystwie młodym artystom, dopiero debiutującym na scenach koncertowych. Każda kolejna edycja festiwalu ma odrębną, unikatową ideę programową, nierzadko łączącą się z obchodami rocznic ważnych dla historii muzyki bądź z chęcią wyeksponowania któregoś ze współczesnych artystów.

W tym roku w pamięci słuchaczy z pewnością pozostanie wykonanie „Vespro della Beata Vergine” Claudio Monteverdiego w jego 450. Rocznicę urodzin w interpretacji znakomitej orkiestry i chóru Collegium Vocale Gent pod dyrekcją Philippe’a Herreweghe. Albo koncert rzadko występującej w Polsce Kremeraty Baltica.

Szczególne też miejsce w programie 13. festiwalu „Chopin i jego Europa” miały utwory Jana Sebastiana Bacha: goście mogli wysłuchać ponad 20 jego kompozycji, w tym „Koncertów Brandenburskich” i „Wariacji Goldbergowskich”.

Tegoroczne koncerty odbywały się nie tylko w Filharmonii Narodowej i Studiu Koncertowym Polskiego Radia, lecz również w Zamku Królewskim, na scenie Teatru Wielkiego Opery Narodowej i w bazylice Świętego Krzyża.

Festiwal, którego program konstruowany jest na podstawie trzech głównych propozycji koncertowych – koncertów symfonicznych, recitali i koncertów kameralnych, nie stroni od przedstawiania swobodniejszych inspiracji chopinowskich. Prezentowane są różnorodne formy dalekie od klasycznych ujęć muzyki Chopina. Warto też zaznaczyć, że unikatowym walorem festiwalu „Chopin i jego Europa” jest przywoływanie oryginalnego brzmienia utworów, które są wykonywane na instrumentach z epoki, w której żył kompozytor lub na ich kopiach. To pozwala słuchaczom zbliżyć się do aury dźwiękowej epoki Chopina, lepiej poczuć magię minionych czasów. Pianiści grają na fortepianach z kolekcji Instytutu, który dysponuje zbiorem oryginalnych instrumentów z czasów kompozytora: słynnymi pleyelami, erardami, broadwoodem i kopią fortepianu Grafa. Festiwalowi towarzyszy stale powiększana i ciesząca się międzynarodowym uznaniem kolekcja wydawnictw fonograficznych CD i DVD Instytutu.

Warszawa nie bez powodu stała się miejscem festiwalu „Chopin i jego Europa”. W tym mieście bowiem dojrzewał jego fenomenalny talent, tu formowały się jego gusta i zamiłowania estetyczne. Mecenasem festiwalu był PKN ORLEN.

Warto też wspomnieć o tym, że koncern sponsorował nie tylko festiwal „Chopin i jego Europa”, lecz również przyczynił się do powiększenia zbiorów Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, współfinansując zakup na aukcji w Berlinie bezcennego rękopisu pieśni „Wiosna” kompozytora.

Wcześniej ORLEN zakupił i przekazał do Muzeum Fryderyka Chopina rękopis Etiudy cis-moll, Ballady g-moll oraz kilka listów Chopina.

Jadwiga Marcińska