Edmund Wnuk-Lipiński był nie tylko wybitnym socjologiem. Ja poznałem go przy innej okazji i w innych warunkach - Wnuk-Lipiński był bowiem pisarzem. I to pisarzem znakomitym.
Pisarzem fantastycznym. Dosłownie i w przenośni.
Pisana w latach 1979 - 1989 trylogia o dziejach Apostezjonu „Wir pamięci”, „Rozpad połowiczny”, „Mord założycielski” to szczytowa forma polskiej fantastyki socjologicznej. Tak jak Zajdel tak i Wnuk-Lipiński mówi nie o przyszłości odległej lecz o teraźniejszości obecnej: Apostezjon to wyspiarskie państwo toczone przez kolektywistyczną dyktaturę. Z jednej strony dbającej o rasową, eugeniczną czystość rasy z drugiej premiującej miernoty. Z jednej strony zakazującej używek w rodzaju alkoholu czy nawet kawy, z drugiej - promującej wszelkiej maści farmakologiczne pobudzacze i usypiacze lub wprost - narkotyki. Religia jest zakazana - panuje powszechna ateizacja.
Bohaterem jest niejaki Ira, który przebudzony „po wypadku” stopniowo odkrywa świat tej dyktatury. Jego opiekunką jest pielęgniarka będąca w istocie „prowadzącą” mężczyznę (bliskie podobieństwo do sprawy Jasienicy zapewne nieprzypadkowe).
Świat Apostezjonu to świat koszmaru. Wnuk-Lipiński z jednej strony dostarczał nam obrazu państwa totalitarnego z drugiej - opisywał rzeczywistość.
Edmund Wnuk-Lipiński nigdy później nie zajmował się już fantastyką. Jego powieści jednak pokazują jak fascynującą drogę przeszedł ten wybitny socjolog. Czy doczekamy się wznowienia dziejów Apostezjonu?
Arkady Saulski
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/kultura/253039-fascynujacy-edmund-wnuk-lipinski-pionier-polskiej-fantastyki-socjologicznej
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.
