SCORSESE pokazuje w USA polskie arcydzieła. "Kino polskie pokazało mi sposób opowiadania"

Pisaliśmy kilka miesięcy temu o niezwykłym projekcie wybitnego reżysera Martina Scorsese, który promuje w USA polskie kino. Jeszcze nigdy arcydzieła naszej kinematografii nie były tak za oceanem docenione.

Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema to przegląd klasyki polskiego kina  w nowych zrekonstruowanych cyfrowo wersjach, który rozpocznie się 5 lutego 2014 roku w Nowym Jorku w Lincoln Center. Filmy, wybrane osobiście przez Martina Scorsese, pokazywane będą przez najbliższe dwa lata w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Inicjatorem projektu zdobywcy Oscara był Jędrzej Sabliński. Podczas wizyty Martina Scorsese w Polsce zorganizowanej przez Stowarzyszenie Filmowców Polskich pokazał on reżyserowi filmy po rekonstrukcji cyfrowej, odnowione w ramach projektu KinoRP. Scorsese od dawna należał do entuzjastów polskiego kina.

Podczas wizyty reżysera „Taksówkarza”, „Chłopców z ferajny”, „Wściekłego byka” w Polsce w 2011 roku reżyser podkreślał jak ogromne znaczenie w jego edukacji filmowej, miało polskie kino - zwłaszcza filmy Andrzeja Wajdy. Podczas jednego ze spotkań reżyser podkreślił, że zawsze inspirowało go kino europejskie, w tym polskie.

Screenshot portalfilmowy.pl

I to zarówno włoskie, jak i rosyjskie czy francuskie. Ale to kino polskie pokazało mi sposób opowiadania, którego nigdy nie podejrzewałem. To było jak szok. W pewnym momencie zorientowałem się, że kiedy chcę przekazać coś aktorom albo operatorom, pokazuję im polskie filmy z lat 50. Pokazywałem często filmy Wajdy różnym producentom z Hollywood, a oni nie mogli w to uwierzyć, ponieważ nigdy czegoś takiego nie widzieli.

– mówił Scorsese. Reżyser, który zarówno w autobiografii „Pasja i bluźnierstwo” jak i książce „Rozmowy” opowiadał o wielkim wpływie, jaki na niego miała polska kinematografia. Teraz postanowił pokazać ją Amerykanom. Jakie filmy zaprezentuje Scorsese? Lista zawiera 21 tytułów:

_„Popiół i diament”, „Niewinni czarodzieje”, „Wesele”,„Człowiek z żelaza”, „Ziemia obiecana” Wajdy._

_„Austeria”, Matka Joanna od Aniołów”, „Pociąg”, „Faraon” Kawalerowicza._

_„Krzyżacy” Forda, „Przypadek”, „Krótki film o zabijaniu” Kieślowskiego._

_„Barwy ochronne”, „Constans”, „Illuminację” Zannusiego._

_„Eroica” Munka, „Sanatorium pod klepsydrą”, „Rękopis znaleziony w Saragossie” Hasa, „Salto”, „Ostatni dzień lata” Konwickiego, „Trzeba zabić tę miłość” Morgensterna._

Martin Scorsese od dawna walczy o zachowanie w dobrym stanie światowych pereł kina. Razem z grupą amerykańskich filmowców założył Film Foundation, której celem jest ratowanie starych filmów.

Na początku lat 70. ułożyłem listę starych amerykańskich i zagranicznych filmów, arcydzieł kina, które chciałem obejrzeć. Postanowiłem uczyć się na nich sztuki filmowej. I co się okazało? Że większość kopii jest w tragicznym stanie, a niektóre w ogóle już nie istnieją! Bardzo chciałem zobaczyć „Lamparta” Lucchina Viscontiego. Poprosiłem wytwórnię 20th Century Fox, która miała prawa do amerykańskiej dystrybucji filmu, o zorganizowanie dla mnie i moich przyjaciół pokazu. Okazało się jednak, że nie mieli kopii. „Mieliśmy dwie, ale brakowało nam miejsca w magazynie, więc się ich pozbyliśmy”, usłyszałem od przedstawiciela wytwórni. Znalazłem tylko słabej jakości kopię 16-milimetrową, prawie zupełnie wypłowiałą i pozbawioną kolorów. Oglądanie „Lamparta” w takiej wersji było prawdziwą profanacją. Jak się okazało, był to dopiero wierzchołek góry lodowej.

mówił reżyser w wywiadzie dla „Dziennika”. Dzięki fundacji uratowano m.in kopię „Rękopisu znalezionego w Saragossie”.

Pokaz inauguracyjny odbędzie się 5 lutego 2014 r. w Nowym Jorku w Lincoln Center. Wezmą w nim udział Martin Scorsese, zaproszeni do USA twórcy filmów oraz goście. Na początku widzowie zobaczą „Człowieka z żelaza” Andrzeja Wajdy i „Barwy ochronne” Krzysztofa Zanussiego. Zrekonstruowane filmy będzie można zobaczyć na dużym ekranie również w Polsce w 32 kinach Helios wiosną tego roku.

Q