PASZPORTY POLITYKI rozdane – Ogrodnik nagrodzony za wybitną rolę

Dawid Ogrodnik w „Chce się żyć” wykreował jedną z najwybitniejszych ról nie tylko w ciągu ostatnich lat, ale w historii polskiego kina w ogóle. „Paszport Polityki” należał mu się więc bezwzględnie. Redaktor naczelny wNas.pl Łukasz Adamski tak pisał o jego roli w filmie:

„Chce się żyć” zachwycił jury na festiwalu w Toronto i na innych festiwalach głównie dzięki doskonałej roli Dawida Ogrodnika. Zachodni krytycy porównują ją do tego co pokazał Daniel Day Lewis, który dostał pierwsze swojego Oscara. Podejrzewam, że gdyby Pieprzyca zrealizował film w USA, Ogrodnik miałby statuetkę w kieszeni. Jego rola jest totalna i w każdym wybitna. Młody polski aktor wyraża emocje mrugnięciem powiek, drgnięciem mięśnia czy wykrzywieniem rąk”.

Przyznaję całkowitą rację – Ogrodnik stworzył kreację wybitną i jest jednym z najlepszych (jeśli nie najlepszym) aktorem swojego pokolenia.

**Jeśli chodzi o teatr to nagrodzeni zostali Jolanta Janiczak i Wiktor Rubin. Jak uzasadniło jury:

Nagroda za brawurowe spektakle, które, odsłaniając mechanizmy konstruowania oficjalnych biografii, równie wiele mówią o historii, co o współczesności. Za język mieszający czasy, perspektywy i doświadczenia, jednocześnie demaskatorski i niezwykle intensywny”.

A więc jednak można dekonstruować biografie, tylko uznanie zależy od tego kto tego dokonuje. Logiczne.

„Paszporty…” w kategoriach muzycznych otrzymali Apollon Musagète Quartett (muzyka poważna) oraz Marcin Masecki (muzyka popularna). Inny muzyk – Tomasz Stańko otrzymał „Paszport Polityki” jako kreator kultury. W pełni należała się temu wybitnemu muzykowi jazzowemu nagroda – gratulacje!

Wśród sztuk wizualnych jury wyróżniło Anetę Grzeszykowską za odważne, ale i przyznajmy – pomysłowe aranżacje. „Album” z 2005 roku był ciekawą fotograficzną analizą dojrzewania z kolei „Portretami” artystka pokazała, że nowoczesne technologie mają rację bytu w sztuce i kulturze.

Wreszcie literatura. Tutaj „Paszport Polityki” zdobył Ziemowit Szczerek za książkę „Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian”. Jestem zaskoczony i zawiedziony. Książkę Szczerka faktycznie czytałem i o niej zapomniałem. Ten pomieszany z prozą reportaż nie zrobił na mnie najmniejszego wrażenia – dużo lepiej połączenia poetyckości, literackości i faktu dokonał Artur Nowaczewski w swojej książce o Phenianie. Szczerek w „Mordorze…” zabiera nas w podróż po Ukrainie gdzie w oparach papierosowego dymu, woni spirytusu i pośród napotykanych Ukrainek przekazuje nam garść ciekawych, garść odkrywczych i garść banalnych przemyśleń przeplatanych wulgarną narracją o niczym. Czyta się to szybko i ciekawie, ale zapomina też bardzo prędko. Książka Szczerka, choć napisana bardzo sprawnie i ciekawie nie zrobiła na mnie żadnego wrażenia i szybko wywietrzała z pamięci. Co innego powieść nominowanego Łukasza Orbitowskiego „Szczęśliwa Ziemia”. Ta powieść grozy to faktycznie opowieść naprawdę wielowymiarowa, w której niesamowitość miesza się z codziennością, a szaleństwo z jawą. Historia czterech przyjaciół, którzy poprosili tajemniczego byka (starożytne mściwe bóstwo? Demona? Diabła?) o spełnienie marzeń jest jedną z najlepszych w bogatym dorobku Orbitowskiego. Autor, który nie boi się ani wielkich, historycznych tematów ani obserwacji pojedynczych losów przez lupę, tutaj dokonał pewnego połączenia – historia miesza się z indywidualnym losem młodzieńców. Szkoda, że jury nie zauważyło tej wieloaspektowości powieści Orbitowskiego, nie zmienia to jednak faktu, że jest „Szczęśliwa Ziemia” książką znakomitą i zasługującą na nagrody – tylko, że jak widać po decyzji jury inne.

Arkady Saulski