Podróż W CIEMNOŚĆ – McCarthy’ego droga przez bagno duszy

„W Ciemność” bardzo przypomina opisywane przeze mnie kilka miesięcy „Dziecię Boże”. Jedna i druga powieść dotyczą zwierzęcości ukrytej w istocie ludzkiej i wyzierającej poza okowami cywilizacji. Jedna i druga opisują zło i karę.

W „Dziecięciu Bożym” mieliśmy do czynienia z Lesterem Ballardem, wyrzuconym poza granicę cywilizacji i w pośród jaskiń i lasów zamieniającego się w ludzkie zwierze. „W Ciemność” jest powieścią o podróży. I ucieczce.

Gdzieś w dzikich leśnych ostępach w niewielkiej chałupce mieszkają rodzeństwo Rinthy i Holme. Rinthy zachodzi z Holme’m w ciążę a po rozwiązaniu ojciec dziecka zabiera je i porzuca w lesie. Rinthy udaje się na poszukiwania, Holme także wyrusza w podróż, w poszukiwaniu jej oraz by uniknąć kary za swój czyn. W drogę za nim ruszają trzej tajemniczy mężczyźni.

Jest to podróż w ciemnościach i przez ciemność. Rodzeństwo uczestniczy w podróży przez krainę opanowaną przez naturę walczącą z człowiekiem o przestrzeń i o duszę. Rinthy poszukuje dziecka, podskórnie czując, iż ono wciąż żyje, Holme szuka odkupienia i samousprawiedliwienia, choć przecież jego czyn jest z umysłu i sumienia wyparty. Czy kara go spotyka ostatecznie? A czy natura i zwierzęta znają pojęcie sprawiedliwości?

Rinthy z kolei jest istotą zagubioną wciąż między zwierzęcością a cywilizacją. Ucieka ona od Holme’a do prawdziwego mężczyzny jej życia – narodzonego dziecka. Jego poszukiwanie i odnalezienie także ma dać jej łaskę odkupienia. Jednak zwierzęta pojęcia odkupienia nie znają tak samo jak nie znają pojęcia kary za grzechy.

To powieść jak każda McCarthy’ego poetycka. „W Ciemność” jest baśnią, mroczną baśnią o podróży przez las w którym czyha zły wilk a wilkiem tym jest sam człowiek. Zmierzamy więc przez las by ostatecznie ugrzęznąć w bagnie ludzkiej duszy.

Czy odnajdujemy dziecko? Czy jest to właśnie to dziecko, którego poszukiwaliśmy? Nie wiemy.

Arkady Saulski