Od walki o niepodległość POLSKI do OSCARA. Niezwykła historia!

Portal Wirtualna Polska publikuje naprawdę doskonały tekst dr. hab. Krzysztofa Kunerta, który opisuje historię kpt. Coopera. Jego samolot został zestrzelony, a kpt. Cooper trafił do obozu pod Moskwą, z którego uciekł pokonując pieszo 700 km. Po powrocie do USA, jako producent filmowy, reżyser i scenarzysta.

Merian Cooper/wikipedia

Urodzony w 1893 r. kapitan lotnictwa Stanów Zjednoczonych Merian Caldwell Cooper walczył w I wojnie światowej od 1917 r., aż do zestrzelenia przez Niemców podczas lotu nad Francją. Po wojnie nie wrócił do rodzinnego kraju, lecz został członkiem United States Food Administration, kierowanej przez Herberta Hoovera, i w lutym 1919 r. przybył z transportem pomocy żywnościowej do Lwowa. - „Na wschodnim pograniczu Europy - tam pod Lwowem, […] tam nie było zwycięstwa, nie było tryumfu - tam była straszna, nierówna, zacięta walka. Wiedziałem, że tam Polska musi się ostatecznie rozprawić z wrogami albo zginąć bezpowrotnie” - pisał we wspomnieniach o dwumiesięcznym pobycie w mieście Semper Fidelis (Wiecznie Wiernym).

pisze historyk. W październiku 1919 roku Cooper został zastępcą majora/podpułkownika Cedrica Faunt-le-Roya, dowódcy 7. eskadry myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki, w której służyło łącznie 17 pilotów amerykańskich. Samolot Coppera został zestrzelony w lipcu 1920 roku w okolicach Równego. Amerykanin zbiegł niemal rok później z sowieckiej niewoli  po czym przebył pieszo 700 km na Łotwę, aby stamtąd przedostać się do Polski. Po przybyciu do Warszawy został awansowany o dwa stopnie - na podpułkownika i 10 maja 1921 r. w Belwederze uroczyście udekorowany przez Marszałka Józefa Piłsudskiego najwyższym polskim orderem wojskowym - Orderem Virtuti Militari V klasy.

Ciekawe były losy żołnierze po wojnie. Cooper został producentem filmowym w Hollywood. I to nie byle jakim. Amerykanin, który walczył o wolność Polaków wyprodukował ponad 60 filmów w tym pierwszą wersję ”King Konga” z 1933 roku. Co ciekawe Cooper był także współscenarzystą, współreżyserem i w którym sam wystąpił, grając pilota samolotu atakującego King Konga.

Żołnierz po II wojnie światowej nakręcił też dwa filmy Johna Forda: „Fort Apache” (1948) z Johnem Wayne’m i Henrym Fondą i „Rio Grande” (1950), również z Johnem Weynem. Kunert przypomina, że to także on skojarzył na ekranie słynną parę taneczną Fred Astaire i Ginger Rogers (ich duet pojawił się po raz pierwszy w filmie „Flying Down to Rio” w 1933).

[Wybuch II wojny światowej] Atak Japonii na Stany Zjednoczone znów ściągnął zdolnego producenta na front. W 1942 r. objął stanowisko szefa sztabu generała Claire’a Chennaulta, dowódcy słynnej amerykańskiej China Air Task Force, walczącej w Chinach z Japończykami. Po wojnie w 1950 r. otrzymał awans do stopnia generała brygady, zaś w dwa lata później został laureatem Oskara. Generał Merian Caldwell Cooper zmarł 40 lat temu - 21 kwietnia 1973 r. w San Diego w Kalifornii. Do końca życia zachował żywą pamięć o Polsce, o czym świadczy choćby fakt, że kiedy w 1965 r. wydawał córkę za mąż, wystąpił podczas ceremonii ślubnej z pierwszym odznaczeniem, nadanym mu w Polsce - z Odznaką Honorową „Orlęta”, którą otrzymał w marcu 1919 r. we Lwowie. Przyjął także patronat nad Kołem Lwowian w Kalifornii. czytamy w tekście.

Historyk przypomina, że Cooper zostawił w Polsce swojego nieślubnego syna, którego urodziła Angielka Marjorie Crosby. Urodzony w 1920 roku w Warszawie Maciej Słomczyński (przyjął nazwisko po ojczymie), również przysłużył się Polsce. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej i armii amerykańskiej, w strefie okupacyjnej USA w Niemczech. Po wojnie w Polsce był znanym autorem powieści kryminalnych, publikowanych pod pseudonimem literackim Joe Alex, a także tłumaczem m.in. „Podróży Guliwera” J. Swifta, „Ulissesa” J. Joyce’a i „Alicji w Krainie Czarów” L. Carroll. Przełożył także na język polski wszystkie dzieła Szekspira.

Cały tekst na wp.pl. Naprawdę warto!

Q