75 lat temu Ameryka wstrzymała oddech. Wszystko przez ORSONA WELLESA

„Wojna światów” przygotowana została przez Orsona Wellesa i Mercury Theatre jako część serii słuchowisk "na żywo" emitowanych przez stację CBS w Halloween w 1938 roku. Nikt nie spodziewał się, że Amerykanie uwierzą w atak na ich raj Marsjan.

Radiowa adaptacja powieści jest do dziś uważana za najlepiej przygotowaną produkcję radiową w dziejach. Stała się ona pierwszym obiektem badań socjologicznych Projektu Radio prowadzonych przez Fundację Rockefellera - skupiającej się na badaniu wpływu wywieranego przez mass media na społeczeństwo. Audycja jest wspominana częściej niż słynny film Stevena Spielberga z Tomem Cruisem z 2006 roku. W sprawie pisze dziś wPolityce.pl.

Słuchowisko Orsona Wellesa - radiowa adaptacja powieści H. G. Wellsa "Wojna światów", doprowadziła 75 lat temu do zbiorowej paniki. Mieszkańcy New Jersey byli przekonani, że Ziemia faktycznie jest atakowana przez Marsjan. W niedzielę, 30 października 1938 r. o ósmej wieczorem, miliony Amerykanów zasiadło przed odbiornikami radiowymi, by posłuchać najpopularniejszej wówczas audycji "Chase and Sanborn Hour". Zamiast tego z trwogą wsłuchiwało się w radiowe doniesienia o ataku Marsjan. Na wieść o, niemożliwym do odparcia, ataku na Ziemię, wybuchła panika; szczególnie impulsywnie zareagowało New Jersey - według radiowej relacji - epicentrum ataku.

W 1938 r. Orson Welles miał zaledwie 23 lata, cieszył się już opinią "złotego dziecka" amerykańskiej kultury, genialnego reżysera teatralnego; był także dyrektorem Mercury Theatre. Zasłynął jako reżyser sztuk Szekspira a także uzdolniony dramaturg, wystawiający sztuki własnego autorstwa. Jedną z najgłośniejszych prac młodego reżysera była adaptacja szekspirowskiego "Juliusza Cezara", którego akcję umieścił we współczesnych mu, faszystowskich Włoszech. Był jednocześnie jeszcze przed realizacją swojego największego dzieła „Obywatel Kane”. Późniejsze umiejętności narracyjne niepokornego dziecka Hollywood zostały w pełni zaprezentowane pamiętnego dnia 75 lat temu.

Dla oddania paniki na ulicach amerykańskich miast, Welles wykorzystał nagranie relacji z katastrofy sterowca Hindenburga z 1937 r.

Audycję otwierała zapowiedź, informująca, że program jest produkcji stacji CBS, został wyreżyserowany przez Orsona Wellesa i jest adaptacją powieści H. G. Wellesa. Choć wszystko wydawało się jasne, siła przekazu radiowego okazała się większa. Po chwili głos reżysera tłumaczył: "Wiemy, że we wczesnych latach XX wieku, nasz świat był obserwowany przez inteligencje pozaziemskie, większe od człowieka, jednocześnie tak samo śmiertelne".

czytamy na wPolityce.pl.

Relacje radiową szczegółowo dwa lata temu opisał portal Obliczakultury.pl

Pierwszy fragment "relacji z miejsca wydarzenia” informował o tym, że na farmie niedaleko miasteczka Grovers Mill w stanie New Jersey odnaleziono (wcześniej wzięty za meteor) wryty w ziemię duży, cylindryczny przedmiot, zagrzebany do połowy. Poinformowano także o tym, że na miejsce przybyły setki gapiów. Nagle końcowa część cylindra zaczęła się obracać. Rozległ się brzęk spadającego na ziemię metalowego włazu. Wówczas "reporter” zaczął krzyczeć przejmującym głosem: Panie i panowie, to jest najbardziej przerażająca rzecz, jaką kiedykolwiek widziałem!. Relacjonował, że wnętrza cylindra wypełzły straszliwe potwory, a tłum gapiów rzucił się do ucieczki.

(…)

Czwarta część słuchowiska dokładnie "objaśniła” słuchaczkom i słuchaczom, z czym mają do czynienia. Oto stało się jasne – jak oznajmił prowadzący audycję – że ohydne, przerażające monstra, które wydostały się z cylindrycznego pojazdu, to w rzeczywistości przedstawiciele najeźdźcy z Marsa...

Wojna światów (ang. The War of the Worlds) to powieść s - f autorstwa Herberta George Wellsa wydana po raz pierwszy w 1898 roku. Do "wojny światów" nawiązał nawet Adolf Hitler, który uznał audycję za świetny przykład "demokratycznej dekadencji i zepsucia".W 2003 r. nagranie z audycji trafiło do Biblioteki Kongresu. Welles w końcu przeprosił za zbyt sugestywne słuchowisko, które przeraziło dogłębnie Amerykanów.

Q