STEPHEN KING seksistą? Chryste Panie! Największy mistrz fantasy by tego nie wymyślił

Ale wymyślił autor „Gazety Wyborczej” Juliusz Kurkiewicz. Przy okazji ogłoszenia triumfu mistrza horrorów, który znowu jest na szczycie listy bestsellerów, i to w Polsce. Krytyk chwali, ale i kręci nosem. Na dowód „seksizmu” Kinga (który skądinąd ma też według niego zalety, na przykład popiera Baracka Obamę) Kurkiewicz opisuje konkretną postać z powieści „Dallas 63”. Wprawdzie pisarz rozgryzł rasistowską i seksistowską Amerykę lat 60., ale konkretną kobietę przedstawił tam jako niedojrzałą nimfomankę, a na dodatek ukarał ją na koniec bliznami na twarzy. Za rozwiązłość ukarał. Tytuł komentarza Kurkiewicza „Za co MIMO WSZYSTKO lubię Stephena Kinga” (podkreślenie w tytule moje – P.Z.).

Niech ktoś jeszcze zarzuci jakiemuś konserwatyście, ba komukolwiek, że ideologizuje literaturę piękną, odeślę go do Kurkiewicza i jego gazety. Ale rzecz jest zabawna z innego powodu. Autor ma naturalnie rację: Stephen King to autor świetnych horrorów, ale też uwikłany w tematykę społeczną, a czasem polityczną, po uszy. Kłopot jest inny. To jeden z najbardziej prokobiecych pisarzy, jakich znam.

Problem krzywd kobiet, zmagań z przemocą, zarówno seksualną, jak i tą zwykłą, to czasem główny, a czasem poboczny motyw chyba większości jego utworów (a spłodził ich dziesiątki). Dolores Claiborne zabija męża żeby ratować córkę przed molestowaniem. Jedna z bohaterek „To” ucieka przed mężem gwałtownikiem. Potem ucieka także, i to jest już główny temat, także bohaterka „Rossie Madder” – przed policjantem. Przeciwstawienie wrażliwej kruchej kobiety brutalnemu facetowi to stały wątek (czasem do kobiety dołączane jest dziecko – to temat „Lśnienia”). Itd. Itp.

Rzecz zresztą nie tylko w ratowaniu kobiet przed brutalami. One są po prostu na ogół mądrzejsze i wrażliwsze, na pewno lepsze od mężczyzn. King tak już ma. Przeczytajcie całkiem niedawną „Rękę mistrza”, a przekonacie się, że jest to równie typowe dla jego dawnych dzieł z lat 70., jak i tych najnowszych. Sytuacje odwrotne, pojawienie się tematu kobiecych małości, prawie się nie zdarzają. Czasem mamy płciową równowagę. Czy mi to przeszkadza? W nadmiarze tak, bo przestaje być obserwacją, a staje się nieznośną manierą. Piszę to jako generalny zwolennik wyobraźni Kinga, gorący wielbiciel wielu jego utworów. Świadomy zarazem jego przechyłów i hopli.

Jeśli ktoś taki zostaje posądzony o seksizm, robi się dziwnie, nawet jeśli pan King nic z powodu tej pretensji nieznanego mu pana Kurkiewicza nie straci (a z pewnością nie straci).

Mistrz Federico Fellini w swoich ostatnich filmach przewidywał trafnie wiele dopiero kiełkujących za jego czasów procesów społeczno-politycznych. W „Mieście kobiet”, filmie z początku lat 80., mamy do czynienia z feministyczną policją nachodzącą domy nieprawomyślnych. Ale ta policja nęka doktora Katzone, który jest przynajmniej rzeczywistym męskim szowinistą (a w każdym razie macho). King z maczyzmem wojuje całe swoje literackie życie. A jednak i do niego policja się wybiera. Feministyczna, jak najbardziej, choć dowodzona przez mężczyznę Kurkiewicza.

A już serio – myślę, że to odwet za dwie ostatnie powieści: „Dallas 63” i „Joyland”, w której pisarz nie tracąc pazura liberalnego lewicowca, pozwolił sobie na odrobinę sentymentu dla Ameryki dawnej, tej z czasów jego dzieciństwa i wczesnej młodości. Sentyment to limitowany, czysto ludzki, ale lewica nie wybacza. Naturalnie żadne Biuro Polityczne się Kingiem nie zajmie (na razie?). Ale sygnał o jego nieprawomyślności został wysłany. Nonsens i groza.

Piotr Zaremba

--------------------------------------------------------------------

Polecamy wSklepiku.pl: "King Pod Lupą"

autorzy:Lois H. Gresh, Robert A. Weinberg

Niektórzy rodzą się pisarzami. Tak z pewnością było ze Stephenem Kingiem. Zresztą sam to potwierdza na własnej oficjalnej stronie internetowej www.stephenking.com: „Zostałem stworzony do pisania. Lubię pisać. Właśnie dlatego to robię”. Ta książka to prawdziwy skarbiec! Roboty, kosmici, Einstein, czarne dziury, podróże w czasie – te i inne tematy poruszane w książkach Stephena Kinga wyłaniają się jak zabawki z kuferka. Dużo tu zabawy, mnóstwo nauki i hołd złożony Stephenowi Kingowi.