Niedawno swoje 50. urodziny obchodził wokalistka kultowej Metalliki. James Hetfield przyszedł na świat dokładnie 3 sierpnia 1963 roku w Downey – na przedmieściach Los Angeles. Z kolei 12 sierpnia, będziemy obchodzić 22. rocznicę wydania albumu "Metallica".
Zdaje się, że lider Metalliki swoje muzyczne zainteresowania odziedziczył po matce, która była śpiewaczką operową. Z kolei ojciec był kierowcą ciężarówki. Przygodę z muzyką rozpoczął w wieku 9 lat od nauki gry na fortepianie. Następnie uczył się gry na perkusji i gitarze, której pozostał wierny do dziś, a jego ulubioną firmą produkującą gitary jest ESP. W 2004 roku magazyn „Guitar World” docenił Jamesa i sklasyfikował go na drugim miejscu w rankingu obejmującym stu najlepszych gitarzystów heavymetalowych wszech czasów. Zanim świat poznał Jamesa Hetfielda jako lidera Metalliki pierwsze muzyczne kroki stawiał w zespole Obsession. Kolejnym zespołem był Phantom Lord, który działał w kalifornijskim Brea, do którego rodzina Jamesa przeprowadziła się z Downey. Ostatnim zespołem, przed powstaniem Metalliki, w którym udzielał się James był działający w jego rodzinnym mieście – Leather Charm. Muzyczna pasja była formą ucieczki od atmosfery panującej w domu – rodzice Jamesa byli scjentystami odrzucającymi jakąkolwiek pomoc medyczną. Na życiu lidera Metalliki ogromne piętno wywarła śmierć matki, która będąc poważnie chora zmarła, wcześniej odmawiając skorzystania z opieki lekarskiej.
Na muzycznej karierze Jamesa Hetfielda zaważyło pewne ogłoszenie, które w 1981 roku w magazynie „The Recycler” zamieścił dobrze wówczas zapowiadający się młody tenisista duńskiego pochodzenia – Lars Ulrich. Wówczas to przyszły perkusista Metalliki zamieścił anons o poszukiwanym gitarzyście. Dzięki Larsowi James poznał nowy gatunek muzyczny jakim był New Wave Of British Heavy Metal. Należy pamiętać, że na początku lat 80. amerykański rynek muzyczny nie był zainteresowany tym co działo się w Wielkiej Brytanii i takie zespoły jak Iron Maiden, Saxon, Diamond Head w Ameryce praktycznie nie były znane szerszej publiczności.
W 1981 roku narodziła się Metallica – jeden z najważniejszych, jeśli nie najważniejszy, zespół grający muzykę metalową. Nazwę grupy zaproponował James. Muzycy rozważali takie nazwy jak Grinder, Red Vette. Początkowo tytuł Metallica miał nosić magazyn muzyczny, który zamierzał wydawać znajomy Jamesa – Ron Quintan. Początkowo Metallica była duetem tworzonym przez Larsa i Jamesa. W takim oto składzie, poszerzonym o gitarzystę Lloyda Granta, który dograł tylko solówki gitarowe zespół zadebiutował na składance wytwórni Metal Blade pt. Metal Massacre. Kompilacja zawierała nagrania debiutantów niemających podpisanych kontraktów z wytwórniami muzycznymi. Na tej płycie znalazły się cztery nagrania mające wkrótce znaleźć się na debiutanckiej płycie zespołu. Zamieszczony został m.in. utwór Hit The Lights, który do tej pory z powodzeniem jest grany przez zespół na koncertach
Przełomem okazała się kaseta demo zatytułowana No Life Till Leather dzięki, której zespół spotkał się z życzliwym przyjęciem w Stanach i Europie. Po listopadowym w 1982 roku koncercie w San Francisco, na którym zespół wystąpił przed Exodusem do Metalliki dołączył gitarzysta Kirk Hammett. Wkrótce do składu Metalliki, po długich namowach, dołączył basista Cliff Burton, który do tej pory grał w zespole Trauma. W takim składzie zespół nagrał trzy wspaniałe albumy, który przeszły do historii muzyki rockowej i metalowej tj. Kill’Em All, Ride The Lightning oraz Master Of Puppets.
Poniżej znajduje się subiektywny wybór dwudziestki najlepszych utworów Metalliki.
Whiplash z albumu Kill’Em All
Płytą Kill’Em All zespół wyznaczył nowy trend w muzyce jakim jest thrash metal, czyli połączenie agresywności muzyki punkowej z ciężkim brzmieniem brytyjskiego heavy metalu. Okładka albumu przedstawiająca czerwoną plamę krwi i młotek najlepiej oddaję zawartość muzyczną i tekstową debiutu Metalliki. Choć warto wspomnieć o tym, że zespół rozważał na początku inną nazwę albumu i jego okładkę, na której miał znajdować się znak drogowy ograniczający prędkość, a sama płyta miała być zatytułowana No Speed Limit lub Metal Up Your Ass. Jednak z powodu sprzeciwu osób odpowiedzialnych za dystrybucję i sprzedaż płyta ostatecznie została zatytułowana Kill’Em All. Warto wspomnieć o tym, że album ten odegrał niebagatelny wpływ na polską scenę metalową. Do inspiracji pierwszym albumem kalifornijskiego zespołu przyznają się np. Titus – wokalista Acid Drinkers, Grzegorz Kupczyk – lider CETI, a wcześniej Turbo, Drak – wokalista Huntera.
The Call of Ktulu z płyty Ride The Lightning
Wydana rok po debiucie płyta Ride The Lightning to świadectwo muzycznej dojrzałości Jamesa Hetfileda i jego kolegów. Przede wszystkim pod względem produkcji prezentuje się lepiej od Kll’Em All – brzmienie jest bardziej przejrzyste, pojawiają się takie dodatkowe elementy jak np. zarejestrowane odgłosy burzy czy śmiech. Ponadto na albumie oprócz utworów odznaczający się niesamowitą dynamiką pojawiła się ballada (Fade To Black), a ponadto epicki, kilkuminutowy utwór instrumentalny – The Call of Ktulu.
Battery z albumu Master Of Puppets
Orion z płyty Master Of Puppets
Album Master Of Puppets od momentu, kiedy się ukazał, czyli w 1986 roku spotkał się z entuzjastycznymi przyjęciem ze strony recenzentów muzycznych i fanów. W powszechnej opinii płytę tą uważa się za przełomową dla Mettaliki. Teksty na albumie stały się dojrzalsze, odległe od młodzieńczej pretensjonalności. To, że mamy do czynienia z nowym rozdziałem sugerowała sama okładka – cmentarne krzyże połączone subtelnymi nićmi skierowanymi do góry. Płytę otwierał utwór Battery – niezwykle szybki, galopujący utwór, którego tylko początek ma charakter balladowy. Na Master Of Puppets nie zabrakło, podobnie jak na Ride The Lightning kompozycji instrumentalnej, pełnej solówek gitarowych – jest nią przedostatni utwór na płycie – Orion.
One z płyty …And Justice For All
…And Justice For All z albumu …And Justice For All
Harvester Of Sorrow z albumu …And Justice For All
Album …And Justice For All z 1988 roku był dla Metalliki wyjątkowy z kilku względów. Po pierwsze, został nagrany po tragicznej śmierci basisty Cliffa Burtona. Po drugie, na płycie znalazł się pierwszy przebój Metalliki – One, w którym zostało przedstawione okrucieństwo wojny. Do tego utworu został nakręcony po raz pierwszy w historii kalifornijskiego zespołu teledysk. Po trzecie, dzięki tej płycie zespół stał się znany nie tylko w światku metalowym, ale przede wszystkim rockowym. Po czwarte, za produkcję odpowiadał Flemming Rasmussen, który wyeksponował sekcje rytmiczną – zwłaszcza grę Larsa Ulricha. Ponadto na albumie aż iskrzy się od wpadających w ucho melodii, solówek gitarowych i perkusyjnych oraz zmian tempa. Po piąte, to płyta, która porusza ważkie kwestie takie jak np. amerykański system sprawiedliwości, wspomniane okrucieństwo wojny, bunt przeciwko władzy itp.
Enter Sandman z płyty Metallica
The Unforgiven z albumu Metallica
Nothing Else Matters z płyty Metallica
Wybór jakiegokolwiek utworu z płyty „Metallica” (powszechnie nazywanej „Czarnym albumem”) wydanej 12 sierpnia 1991 roku jest trudnym zadaniem, gdyż jest to płyta składająca się niemal z samych przebojów. Współpraca producencka z Bob Rockiem zaowocowała tym, że każdy utwór zamieszczony na tej płycie mógłby z równym powodzeniem zostać wybrany jako singiel promujący płytę. W zasadzie „Czarny album” to „The Best of Metalliki”. To płyta dzięki, której zespół stał się gwiazdą światowego formatu. Album w samych Stanach Zjednoczonych sprzedał się w nakładzie około 14 milionów egzemplarzy. Od 30 lipca 1991 roku płytę promował bodaj największy przebój Metalliki – utwór „Enter Sandman”.
Po wydaniu „Czarnego albumu” Metallica spędziła dwa lata na trasie promującej album. W jej ramach zespół pojawił się, na dzień po oficjalnej premierze albumu, na legendarnym koncercie na Stadionie Śląskim w Chorzowie, gdzie Metallica występowała przed AC/DC. Podczas koncertu w Montrealu w dniu 8 sierpnia 1992 roku James doznał dotkliwych poparzeń, które uniemożliwiły mu grę na gitarze.
„Czarny album” mimo tego, że jest najbardziej znaną płytą Mettaliki to podzielił fanów, którzy zaczęli oskarżać zespół o „sprzedanie się”/,,komercję”. Takie sądy niezwykle irytowały Jamesa, który w wywiadach twierdził, że np. ponowne nagranie debiutanckiego albumu lub płyty utrzymanej w podobnym „duchu” byłoby działaniem skierowanym na komercję, gdyż na pewno spotkałaby się z ogromnym zainteresowaniem ze strony fanów podczas gdy nagranie odmiennej płyty od dotychczasowych było pójściem w nieznane. Niewątpliwie „Czarny album” jest granicą rozdzielającą trashowe oblicze Mettaliki od jej rockowego wizerunku.
Mama Said z płyty Load
The Memory Remains z albumu Reload
Aż pięć lat fani Metalliki musieli czekać na nową studyjną płytę. Dla większości z nich Load z 1996 roku i Reload, która ukazała się rok później była szokiem. Zespół zmienił swój wizerunek obcinając włos. Z kolei muzyka zamieszczona na płycie Load była odmienna od tego do czego przyzwyczaił słuchaczy amerykański zespół. Na tej trwającej prawie 80 minut płycie mamy do czynienia z różnorodnymi gatunkami muzycznymi – począwszy od grungu (Bleeding Me) a skończywszy na bluesie (Poor Twisted Me) czy country (Mama Said). Mimo, że członkowie zespołu poruszali się po nieznanych dla siebie muzycznych rewirach poradzili sobie znakomicie o czym świadczy chociażby utwór Mama Said. Płyta Reload jest zdecydowanie mocniejsza i ostrzejsza od Leoad. Na szczególną uwagę zasługuje utwór The Memory Remains, który został nagrany z gościnnym udziałem wieloletniej partnerki życiowej Micka Jaggera –Marian Faithfull.
Breadfan z płyty Garage Inc.
Whiskey In The Jar z albumu Garage Inc.
Loverman z płyty Garage Inc.
Die, Die My Darling z albumu Grage Inc.
Dwupłytowy album Garage Inc. wydany w 1998 roku jest, moim zdaniem, najmniej docenianym albumem Metalliki, a według mnie jest to tuż po „Czarnym album” najlepsza płyta Amerykanów. Album ten zawiera wyłącznie covery zespołów/wykonawców, którzy inspirowali muzyków Metalliki. Spośród bardziej znanych utworów należy zaliczyć: piosenkę Breadfan walijskiej legendy hardrockowej z lat 70. i 80. jakim był zespół Budgie; promującą płytę ludową irlandzką piosenkę Whiskey In The Jar, której pierwszą wersję rockową nagrał zespół Thin Lizzy w 1973 roku; Die, Die My Darling autorstwa horror punkowego zespołu The Misfits; Loverman australijskiego piosenkarza, poety – Nicka Cave’a.
Nothing Else Matters z płyty S&M
W 1999 roku ukazała się najsłabsza płyta w dorobku Metalliki tj. „S&M”. Album stanowią utwory Mettaliki zaaranżowane i nagrane w dniach 21 i 22 kwietnia 1999 roku przez Orkiestrę Symfoniczną z San Francisco pod batutą Michaela Kamena z udziałem zespołu. Wydaje się, że muzycy zapragnęli podążyć tropem zapoczątkowanym przez Deep Purple łącząc muzykę hard rockową z orkiestrą symfoniczną. Jednak współpraca z orkiestrą okazała się bardzo słaba, przede wszystkim brak jest wyraźnego pomysłu na tą płytę – nie ma harmonii między częściami wykonywanymi przez orkiestrę i przez zespół.
St. Anger z płyty St. Anger
Od czasu Reload było trzeba czekać aż sześciu lat by ukazała się nowa, studyjna płyta Metalliki. St. Anger to powrót Amerykanów do korzeni z udziałem nowego basisty – Roberta Trujillo. Piosenki są bardzo agresywne, dynamiczne i zarazem długie, bo trwające przeważnie ponad pięć minut. Zespół był oskarżany, że w dążeniu do uproszczenia muzyki i nadania jej „korzennego” charakteru stworzył płytę brzmiącą jakby została nagrana w grażu…
The Day That Never Comes z płyty Death Magnetic
Płyta Death Magnetic z 2008 roku to w mojej ocenie najlepsza studyjna płyta Metalliki od czasu Garage Inc. Zespołowi udało się nagrać niezwykle zróżnicowaną płytę. Długie utwory, które dominują na tej płycie zachowują doskonałe proporcje między melodyjnością a agresywnością i dynamiką – najlepszym dowodem jest utwór The Day That Never Comes.
Junior Dad z albumu Lulu
Dwupłytowy album Lulu mający premierę 31 października 2011 roku trudno nazwać pełnowymiarową studyjną płytą Metalliki. Jest to rezultat współpracy z legendą amerykańskiej sceny undergroundowej – liderem zespołu The Velvet Underground. Pomysł na nagranie wspólne płyty zrodził się w 2009 roku, po wspólnym koncercie Metalliki i Lou Reeda z okazji 25-lecia Rock and Roll Hall of Fame. Podstawową dla Lulu były utwory skomponowane przez Lou Reeda na potrzeby produkcji teatralnej, którą bazę stanowiły dwie sztuki teatralne Franka Wedekinda. Lulu to eksperymentalna płyta – obecne są na niej monodeklamacje Lou Reeda, przesterowane gitary oraz dziwne podziały rytmiczne. Na uwagę zasługuje najdłuższy utwór nagrany przez Metallicę, bo trwający ponad 19 minut progresywny utwór Junior Dad.
James Hetfield znany jest nie tylko jako gitarzysta i wokalista Metalliki, ale również dał się poznać światu ze swoich typowo męskich zamiłowań jak np. polowania, tatuaże, sporty ekstremalne, kolekcjonowanie broni i konserwacja starych samochodów. James, tak jak wiele gwiazd muzycznych, wpadł w sidła nałogu alkoholowego, z którego wyszedł zwycięsko i od tej pory docenia życie rodzinne. Jak powiedział, w 2003 roku, w wywiadzie udzielonym Piotrowi Kaczkowskiemu – nestorowi radiowej „Trójki”:
Mam już dość zderzeń, poruszania się niewłaściwymi ulicami i stwierdzania, że wszystko jest w porządku. Przepłynąć rzekę i nie dać się znieść w wodospad. To, że jesteś odpowiedzialny, daje pewne poczucie komfortu. Nauczyło mnie tego ojcostwo, fakt, że mogę chronić dzieci, dopóki nie nauczą się podróżować własną drogą. Można stwierdzić, że James 32 lata temu wybrał odpowiednią dla siebie drogę, po której odważnie kroczy nie zważając na opinię krytyki muzycznej i opinie fanów.
Arkadiusz Meller
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/kultura/248782-top-20-utworow-grupy-metallica-na-jubileusz-jamesa-hatfielda-i-czarnego-albumu
