Muzyczne Pejzaże roku 2012. Czy audycje autorskie są jeszcze możliwe w polskim radiu?

Jak co roku słuchacze cyklicznej audycji "Noc Muzycznych Pejzaży" w Programie III Polskiego Radia wybierali swoje ulubione albumy roku - w tym przypadku 2012, by w nocy z 17/18 stycznia 2013 doczekać się prezentacji czołowej dziesiątki. Audycję prowadzi od lat Piotr Kosiński. W tym roku w zabawie oddano głosy na 320 albumów, a liczba uczestników zabawy wyniosła 928 osób.

Można się zastanawiać, czy liczba biorących w głosowaniu słuchaczy to sukces, czy smutna rzeczywistość? Czy radio, w swojej dzisiejszej zapaści, jest w stanie przyciągać słuchaczy do słuchania audycji autorskich? A może jednak jest to sukces? W dobie internetu nie tak łatwo przekonać odbiorcę do dłuższego koncentrowania się na wytężonym słuchaniu radia. Rozgłośnie przestały już dawno być pierwsze w prezentowaniu muzyki dla fana – dla wyrobionego fana tym pierwszym nadawcą jest sieć internetowa. Co zatem może przemawiać na korzyść funkcjonowania audycji autorskich? Jedynie osobowość jej twórcy, ale ta, jak widzimy z zestawienia, nie jest mimo wszystko generować rzeszy słuchaczy, nawet w ogólnopolskim radiu. Oczywiście, audycje autorskie z założenia nie prezentują muzyki skierowanej do ogółu, koncentrują się na wyrobionym profilu – w tym przypadku muzyki, w której specjalizuje się Piotr Kosiński, czyli w przewadze art i prog rocka. Można zatem pokusić się o stwierdzenie, że audycja „Muzyczne Pejzaże” ( nadawana w późnych godzinach ) i tak generuje stałe, wierne i oddane grono słuchaczy. Przy bardzo krytycznym, wymagającym nastawieniu takich fanów, utrzymanie ich przy głośnikach radia jest sukcesem. Sama stacja, czyli Trójka, może zatem szczycić się ( i to robi ) statusem rozgłośni dla tzw. „myślących” słuchaczy i na tej bazie ustawia sobie target, kierując do niego reklamę, promocję i wpływając nawet na jego kształtowanie. Jednak inne stacje ogólnopolskie nie mają tego typu audycji w swoich ramówkach, stacje komercyjne odeszły od prezentowania takich pasm jeszcze w ubiegłym wieku – to nie przynosi dużej słuchalności stacji, ani tym samym zysku z reklam, a o to przede wszystkim walczą radiowi potentaci.

Radiowa Trójka nie zmieni się z dnia na dzień pod wpływem dążenia do większej słuchalności ( choć już były takie, spektakularne próby ), stacje komercyjne mogą to zrobić w każdej chwili. Radio ZET w ciągłym ściganiu się z RMF potrafi przerzucać ciężar formatu muzycznego z jednego gatunku, w drugi - ciągłe zmiany szefów muzycznych przez ostatnie lata jest tego dowodem.

Baza dla audycji autorskich, jaką daje jeszcze Polskie Radio, jest niestety chwiejna – na razie mamy stale pozycje antenowe w Trójce prowadzone przez dziennikarzy muzycznych, których nazwiska są gwarantem jakości, jednak obok nich nie pojawiają się nowe. Sytuacja w rozgłośniach regionalnych Polskiego Radia jest katastrofalna, audycje autorskie co rusz się pojawiają i znikają. Nie ma kontynuacji, wszystko związane jest z wprowadzaną na dany okres ramówka i dążeniem do kolejnych oszczędności, a nie budowaniem ramówki wokół osobowości antenowych. Ostoją regionalnych kuźni talentów pozostały tylko rozgłośnie studenckie, gdzie przyszli adepci sztuki radiowej mają okazję szkolić się i wyżywać do woli prezentując w audycjach swoje muzyczne gusta.

Piotr Kosiński nie należy do pokolenia nowych prezenterów. Jest wydawcą, sprzedawcą i organizatorem koncertów prezentowanych przez siebie wykonawców. To daje mu stały kontakt z muzyką, artystami oraz spojrzenie na progres lub regres sceny muzycznej, którą promuje. Nocne godziny nadawania tej audycji tez nie są atutem, ale pierwszeństwo wszak mają etatowi autorzy Trójki.Autor audycji ma jednak dobry komentarz do prezentowanej muzyki, co niestety nie jest atutem młodszego pokolenia prezenterów, którym wystarcza tylko zapowiadanie piosenek. Sam Kosiński liczbę uczestników zabawy w głosowanie określa jako sukces, zatem należy mu wierzyć, że jest to reprezentatywne grono słuchaczy, których głos pozwala ocenić popularność tej muzyki w Polsce.

Jak samo mówił w jednym z wywiadów, udzielonych portalowi rockella.pl:

Po przemianach w Polsce, które dotknęły także rynku medialnego, powstało całe mnóstwo stacji radiowych w tym dwie bardzo potężne, które jakby zaczęły nadawać ton temu rynkowi. Wiele mniejszych zaczęło się na nich wzorować, próbując choć w maleńkim stopniu powielić ich sukces. Problem polegał i polega jednak na tym, iż miarą tego "sukcesu" były wyniki słuchalności, a co za tym idzie udział w rynku reklam. Postawiono więc na przyciągnięcie do radioodbiorników tzw. statystycznych słuchaczy, natomiast niemal zupełnie pominięto tych, dla których radio czy też muzyka w nim prezentowana stanowi ważny element w życiu. Moim zdaniem takich ludzi jest naprawdę sporo, ale mimo upływu lat wciąż są ignorowani przez zarządzających rozgłośniami. W takiej sytuacji szukają w eterze "miejsc" gdzie prezentowana jest muzyka, która im odpowiada, a której niemal nie uświadczysz w dziennych ramówkach. Jeżeli takie miejsce znajdą i jeżeli w dodatku prowadzący traktuje ich poważnie, jest w stosunku do nich uczciwy, czują, że gra dla nich, że gra to, co lubi i chce podzielić się z nimi emocjami, które towarzyszą mu przy słuchaniu tej muzyki, to zostają z nim na dłużej.

Dead Can Dance 'Amnesia' (Radio Edit)

_WYNIKI (TOP 100) TEGOROCZNEJ ZABAWY:_

1.Anatema – Weather Systems

2.Dead Can Dance – Anastasis

3.Marillion – Sounds That Can’t Be Made

4.Rush – Clockwork ASngels

5.Storm Corrosion – Storm Corrosion

6.Archive – With Us Yntil You’re Dead

7.Gazpacho – March Of Ghosts

8.Ian Anderson ( Jethro Tull ) – Thick A A Brick 2

9.Quidam – Saiko

10.Ultravox – Brillant