Gdy się Chrystus rodzi - nasz TOP 5 najlepszych płyt z kolędami i pastorałkami!

A ty, diable, uciekaj przed krzyżem!/Bo tu idzie Widomy/I prowadzi ogromy. (Cyprian Kamil Norwid, 1848)

Przedstawiamy nasz Top 5 wydawnictw zawierających kolędy i pastorałki, które tworzą odpowiednią atmosferę do przeżywania w chrześcijańskiej atmosferze Świąt Bożego Narodzenia. Wieczór wigilijny służy przede wszystkim do tego, żeby wspominać jak pewnej nocy nad miastem Betlejem zajaśniało nowe światło. Przyszedł na świat Zbawiciel, co oznacza dla każdego z nas wyzwolenie i radość.

• 1. Mosaic – „…A my do Betlejem. Koncert” (2010)

Unikatowy koncert zespołu Mosaic zarejestrowany 15 stycznia 2010 roku w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego. Gościnnie udział wzięły Weronika Grozdew - Kołacińska, wokalistka o bułgarskich korzeniach i Maria Bienias, śpiewaczka ze wsi Wola Korycka. Najstarsze pieśni bożonarodzeniowe z Polski i Bułgarii oraz opowieści o tradycji kolędowania na Mazowszu. Muzyczna podróż w czasie i przestrzeni przy dźwiękach instrumentów dawnych i tradycyjnych z różnych stron świata.

Wykonali mało znane pieśni bożonarodzeniowe zaczerpnięte z radiowego archiwum i rozmaitych źródeł pisanych oraz kolędy, które znamy od tak dawna, że nie pamiętamy już, gdzie i kiedy usłyszeliśmy je po raz pierwszy. Mosaic zagrali kolędy po swojemu, sięgając po utwory dawne i przeplatając polskie brzmienia nutami z Bliskiego Wschodu, Indii, Turcji, Bałkanów. Dzięki współpracy z Weroniką Grozdew-Kołacińską zaprezentowali pieśni, które od wieków śpiewają bułgarscy kolędnicy. Pieśni te wokalistka przywiozła z południowo-zachodniej Bułgarii, skąd pochodzi jej rodzina. Natomiast barwne opowieści o kolędowaniu po wsi mazowowieckiej, którymi podzieliła się pani Maria Bienias, nie dają zapomnieć o polskiej tradycji.

Mosaic to grupa łącząca polską muzykę dawną, tradycyjną z orientem i world music. Grają na instrumentach historycznych i tradycyjnych z różnych krajów. Grupa jest laureatem konkursów, takich jak Festiwal Folkowy Polskiego Radia "Nowa Tradycja" i "Mikołajki Folkowe". Występował na prestiżowych festiwalach prezentujących muzykę etno (Skrzyżowanie Kultur czy Ethnoport Music Festival). Zespół wydał dwie płyty. Debiutancki album pt. "Ludovava" zbiera pozytywne recenzje jako folkowe wydarzenie roku 2010. Owocem współpracy Mosaic z Polskim Radiem jest ich druga płyta, "...a my do Betlejem", będąca zapisem koncertu w radiowym Studiu im. W. Lutosławskiego.

Posłuchaj: Mosaic – Puer Natus oraz Szczodry wieczór

• 2. „Wśród nocnej ciszy” - Różni wykonawcy

Album zawierający kolędy, pastorałki i utwory inspirowane tematyką Bożego Narodzenia zarejestrowane przez czołówkę polskich muzyków. Album wydany został przez Caritas Archidiecezji gnieźnieńskiej w 10 rocznicę jej odrodzenia.

Niestety płyta jest trudno dostępna, choć wypełniona oryginalnymi i unikatowymi wykonaniami. Na pewno wymaga wznowienia.

Wśród wielu wykonawców znajdują się: Joszko Broda, Tomasz Budzyński, Piotr Żyżylewicz-Stopa, Wojciech Waglewski, Mateusz Pospieszalski, Antonina Krzysztoń, Mieczysław Szcześniak, Robert Amirian, Grzegorz Guziński-Guzik, Beata Bednarz, Natalia Kukulska i dzieci z zespołu Arka Noego.

Na szczególna uwagę zasługuje wykonanie kolędy „Wśród nocnej ciszy”, gdzie wkomponowany został głos, śpiewającego kolędę, Jana Pawła II. Opracował ją i wyprodukował w 1999 roku Joszko Broda.

Płyta zawiera 29 kompozycji, całość trwa 1 godzinę i 13 minut. Idealnie na wieczór wigilijny. Jest pieśń i recytacja. Tradycja i współczesność. Dla dojrzałych i dla dzieci. Dla rodzin.

• 3. „Kolędy” De Press (2008)

Całość w klimacie De Press. Momentami mocno - czyli donośne głoszenie Narodzenia Pańskiego. Oprócz znanych kolęd są też nowe melodie, do słów tradycyjnych, napisane przez Andrzeja Dziubka: „Nam się dziś stała wielka nowina” i „ Za kolędę dziynkujymy”. Są też dwa teksty Cypriana Norwida pisane przez niego w wigilię 1848 roku : „Psalm wigilii” i „ Wigilia”. W sesji nagraniowej oprócz stałego składu De Press udział wzięli min. Maciek Mąka (gitara) i Franz Dreathunter (harmonijka). Na pewno płyta przeznaczona jest dla tych co mają dość słuchania kolęd w wykonaniu polskich popowych artystów estrady, a wolą trochę rocka w wigilię (co nie oznacza, że brak melancholii na płycie - jest, i to doskonale dozowana).

De Press – „Gdy się Chrystus rodzi”:

• 4. „Najcieplejsze Święta” – Kolędy Pospieszalskich (2003)

Od 1993 roku rodzina Pospieszalskich rozpoczęła fonograficzne kolędowanie. Nie sądzili, że to tak się potoczy. Był program telewizyjny oraz koncerty. O familijności tych wykonań świadczą teksty, które często dotyczą ich samych oraz grona bliskich znajomych, którzy uczestniczyli w ich nagrywaniu. To rodzina Steczkowskich, Piotra "Stopy" Żyżelewicza, Michała Urbaniaka, czy górali. Każdy rok dawał inne inspiracje do nagrań.

Materiał z płyty „Najcieplejsze Święta” powstawał przez cztery lata. W większości to opracowania tradycyjnych polskich kolęd. A są też i nowe. Specjalnie na tę płytę został napisany tekst przez księdza Twardowskiego. Tak powstała „Kolęda płynie z wysokości” śpiewana przez dwa pokolenia solistów. „Okno w chmurach” zostało zasłyszane w przedszkolu Sióstr Niepokalanek. Była tylko melodia, do której z Katarzyną, żoną Stopy, Pospieszalscy ułożyli druga część.

Całość utrzymana jest w tytułowym klimacie, z nagrań nie czuć wigilijnego mrozu, to święta bez śniegu, może i bez choinki. Ale jak mówią sami Pospieszalscy

w Betlejem też nie było śniegu. To zdziwienie z dzieciństwa nie odebrało na wiary, Szopka ciągle może być krakowska, a pasterze w haftowanych kożuszkach i w góralskich kapeluszach. Naruszając tradycyjny, polski monopol na przezywanie świat, głosimy jednocześnie w naszych kolędach, ze Jezus Chrystus narodził się dla całego świata.”

Dlatego na płycie słychać muzykę różnych tradycji i odległych kultur.

Pospieszalscy – „Kolęda płynie z wysokości”

• 5. „Tradycyjne kolędy” Kapela Jarka Zawady (2003)

Jarek Zawada to skrzypek i wokalista zespołu Golec uOrkiestra. Okazuje się, że gra także z własną kapelą góralską. Kolędy wykonane tradycyjnie i z góralską emocjonalnością. Ci wszyscy, którzy odwiedzili Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Zakopanem, na Krzeptówkach, wiedzą, jak ważną dla katolickiej religijności jest pieśń i melodia góralska. Idealnie wpasowane kolędy w śnieżny, górski krajobraz, gdzie tęsknota za Bogiem jest wyrazista, bez przejaskrawień. Koniecznie trzeba wysłuchać i wspólnie zaśpiewać: „A wcora z wiecora”, „dzisiaj w Betlejem”, Mizerna cicha”, czy „Oj, malućki”.

Grzegorz Kasjaniuk