CIERPIENIA MŁODEGO LEMINGA czyli niedojrzałość i WIECZNY KWIECIEŃ nasza recenzja

„Młodzi wykształceni z wielkich miast” mieli do swoich wymarzonych metropolii pod górkę, a i ich tornistry też nie były lekkie. Szkoła, wiadomo, mało kto ją lubił, ale z wiekiem raczej wspomina się ją ciepło. Dlatego bardziej ciekawi, jaki bagaż doświadczeń i przemyśleń znajduje się w teczkach lemingów.

Sztukę "Wieczny kwiecień" wspomaga postać Kurta Cobaina i jego muzyka. Zresztą fundamentalnym wydarzeniem w życiu Areczka, głównego bohatera, była śmierć lidera Nirvany. A w ogóle to piją go niewygodne buty, w których wybrał się na pielgrzymkę, a gderająca Matka, jak z „Dnia świra”, i Ojciec pouczają syna pielgrzymującego na Jasną Górę o zabraniu ze sobą wygodnego obuwia.

Co oczywiste dla lemingów jest to, że na pielgrzymkach można się otrzeć o antysemityzm i antysystemowość. Dlatego Areczek znajduje na podłodze kartkę i czyta że: „(…) matka króla żydowskiego, która otacza nasz kraj swoją świętą opieką, wypięła dupę na Wałęsę”?

Z kolei Pan Krzysiu, co mówi, że „kiedyś miało się dobre życie”, ale „zakład się skończył, praca się skończyła, państwo się skończyło, wszystko się skończyło” to zdegradowany i skrachowany wykluczony z programów interwencyjnych. Figury Pani Ali, nauczycielki bijącej linijką, opatrzonej komentarzem erotycznym i pijany wuefista, dziś w szkole za to się wylatuje, też nie zaskakują. Z kolei Ksiądz Grzesiu z gitarą to „człowiek z charyzmą i rozporkiem solidnie wypchanym”, który z sadystyczną przyjemnością karze Areczka za rzucanie śniegowymi kulami w okna salki katechetycznej.

Tragedia Smoleńska to z kolei repetytorium z romantyzmu, gdzie naprzeciwko siebie stają Armia Krzyża i Nowocześni, ale nie konfrontują swoich racji, ile wykrzykują stereotypy znane z czasów walki o pozostawienie krzyża na Krakowskim Przedmieściu, bez próby zrozumienia co się tam rzeczywiście wydarzyło i co się dzieje z nami dzisiaj. W katalogu problemów dramatu mamy jeszcze prostytucję, aborcję, eutanazję i Bóg wie co jeszcze.

Spektakl zresztą składa się prawie z takich samych medialnych klisz, które Państwo zresztą już po wielekroć widzieli i znają. Raz gorzej lub lepiej zainscenizowane nie wnoszą niczego nowego do naszego stanu wiedzy. Sztuka Jarosława Jakubowskiego „Wieczny kwiecień” zdobyła nagrodę główną oraz nagrodę publiczności w piątej edycji konkursu dramaturgicznego „Metafory rzeczywistości 2012” zorganizowanego przez poznański Teatr Polski. Przecież Jakubowski, debiutujący nagrodzonym również w Poznaniu dwa lata temu „Generałem”, uczłowieczającym Jaruzelskiego, ma ambicje opisywania rzeczywistości. Dlaczego zatem sztuka pomyślana jako wspomnienie młodości dla roczników urodzonych w latach 70-tych i z ambicjami opisu sytuacji społeczno-politycznej Polski nie udała się?

Wydaje się, że autora tak naprawdę nie interesują mechanizmy, które napędzają opisywane wydarzenia, ani motywy postępowania postaci. Po prostu dwie Polski się spotkały, minęły i nic z tego nie wyniknęło dla widza. Całość zgrabnie ujął Areczek, który mówi porzuconej dziewczynie, która abortowała ich wspólne dziecko, „wszystko się zmieniło jak umarł Kurt”. Ja chciałbym się dowiedzieć od Jakubowskiego, podobnie jak widzowie, co się zmieniło w nas Polakach, kiedy zginął Lech i 95 pasażerów rządowego samolotu.

Marcin Kuberka

Teatr Polski w Poznaniu, „Wieczny kwiecień” Jarosław Jakubowski, reż. Agnieszka Korytkowska-Mazur, Prapremiera 10 listopada 2012 r. Wyst. Piotr B. Dąbrowski (Areczek), Michał Kaleta (Pan Krzysiu), Barbara Prokopowicz (Syntia, Emilka), Barbara Krasińska (Matka, Pani Ala), Andrzej Szubski (Ojciec, Ksiądz Grzesiu), Paweł Siwiak (Kurt Cobain) Najbliższe spektakle: nie podano.