Dziś, 3 sierpnia 2024 r., przypada 123. rocznica urodzin bł. kard. Stefana Wyszyńskiego, a jednocześnie - 100. rocznica święceń kapłańskich Prymasa Tysiąclecia. Główne obchody, m.in. Msza Święta w archikatedrze, odbędą się w diecezji włocławskiej, gdzie kard. Wyszyński przyjął święcenia i przez ponad 30 lat pełnił posługę.
Stefan Wyszyński urodził się 3 sierpnia 1901 r. z Zuzeli koło Ostrowi Mazowieckiej. Święcenia kapłańskie otrzymał 3 sierpnia 1924 r. W czasie II wojny światowej przebywał poza swoją diecezją – ukrywał się przed gestapo, m.in. w Kozłówce, Zakopanem i w Laskach, gdzie był kapelanem szpitala powstańczego, a także kapelanem AK okręgu wojskowego Żoliborz, ps. „Radwan III”.
W marcu 1945 r. wrócił do Włocławka, gdzie objął funkcję rektora Wyższego Seminarium Duchownego. 4 marca 1946 r. został mianowany przez papieża Piusa XII biskupem lubelskim. Sakrę biskupią z rąk kard. Augusta Hlonda otrzymał 12 maja 1946 r. na Jasnej Górze. W listopadzie 1948 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim i warszawskim.
Kapelusz kardynalski otrzymał 12 stycznia 1953 r. Nie mógł go odebrać osobiście, bo władze komunistyczne odmówiły mu paszportu. Posługę ordynariusza obu archidiecezji i prymasa Polski pełnił przez 33 lata.
„W sprawach zasadniczych nigdy się nie wycofywał”
Przeprowadził Kościół w naszym kraju przez trudne lata komunizmu.
Wiedział, kiedy można zawrzeć kompromis z władzą, ale w sprawach zasadniczych nigdy się nie wycofywał. Zawsze stał na straży podstawowych wartości
— powiedział PAP abp Stanisław Gądecki.
Władze PRL aresztowały go 25 września 1953 r. i internowały. Przebywał kolejno w Rywałdzie Królewskim koło Grudziądza, w Stoczku Warmińskim, w Prudniku koło Opola i w Komańczy w Bieszczadach, gdzie napisał tekst odnowionych ślubów narodu. 26 października 1956 r. wrócił z internowania do Warszawy.
Był autorem jasnogórskich ślubów narodu, które zostały wpisane w Wielką Nowennę przed jubileuszem Tysiąclecia Chrztu Polski. Rozpoczęła się ona 3 maja 1957 r. na Jasnej Górze.
Brał także udział w obradach Soboru Watykańskiego II i w kilku konklawe. Podczas ostatniego, w październiku 1978 r., uczestniczył w wyborze kard. Karola Wojtyły na papieża.
„Non possumus”
Mimo komunistycznych represji wobec Kościoła i społeczeństwa, nie ustawał w obronie chrześcijańskiej tożsamości Polski. W roku 1950 podpisał ustawę regulującą stosunki państwo-Kościół, co wiązało się z daleko idącymi ustępstwami ze strony Episkopatu. Komunistom to jednak nie wystarczyło.
W 1953 władze komunistyczne zaczęły jawną ingerencję w życie Kościoła, m.in. zasady obsadzania stanowisk. To wówczas prymas wypowiedział swoje słynne „non possumus” (nie możemy). Został uwięziony.
Kocham Ojczyznę więcej niż własne serce i wszystko, co czynię dla Kościoła, czynię dla niej
– podkreślał 25 listopada 1953 r.
W następnych latach był internowany w Rywałdzie, Stoczku, Prudniku i Komańczy. W tamtym czasie intensywnie pracował nad programem odnowy życia religijnego w Polsce, przygotował także założenia Wielkiej Nowenny przed obchodami 1000-lecia Chrztu Polski.
Przeciwstawiał się marksizmowi, wzywał do wysiłków na rzecz tworzenia lepszej przyszłości.
Jako kapłan był żarliwym obrońcą praw człowieka. W grudniu 1970 r. solidaryzował się z robotnikami z Gdańska:
Wasz ból jest naszym wspólnym bólem. Gdybym mógł w poczuciu sprawiedliwości i ładu wziąć na siebie odpowiedzialność za to, co się ostatnio stało w Polsce, wziąłbym jak najchętniej. Bo w Narodzie musi być ofiara okupująca winy Narodu.
Nie byłoby na Stolicy Piotrowej tego papieża Polaka, który dziś pełen bojaźni Bożej, ale i pełen ufności, rozpoczyna nowy pontyfikat, gdyby nie było twojej wiary, nie cofającej się przed więzieniem i cierpieniem, twojej heroicznej nadziei, twego zawierzenia bez reszty Matce Kościoła, gdyby nie było Jasnej Góry - i tego całego okresu dziejów Kościoła w Ojczyźnie naszej, które związane są z twoim biskupim i prymasowskim posługiwaniem
– mówił papież Jan Paweł II, który wielokrotnie podkreślał, że nie tylko w swoim pontyfikacie, ale i wcześniejszej posłudze wiele zawdzięczał Prymasowi Tysiąclecia.
„Żyć, trwać, wytrzymać całe lata”
Jeszcze pod koniec życia, w latach 1980 i 1981 r. kard. Wyszyński wspierał rodzącą się dopiero „Solidarność”. Był duchowym współtwórcą przemian społecznych, które przyczyniły się później do upadku komunizmu.
Tak często słyszymy zdanie: Piękną i zaszczytną rzeczą jest umrzeć za Ojczyznę. Jednakże trudniej jest niekiedy żyć dla Ojczyzny. Można w odruchu bohaterskim oddać swoje życie na polu walki, ale to trwa krótko. Większym niekiedy bohaterstwem jest żyć, trwać, wytrzymać całe lata
– mówił prymas w Warszawie 6 stycznia 1981 r.
Kardynał Wyszyński zmarł 28 maja 1981 r. w Warszawie, w uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego. Ceremonia pogrzebowa, której przewodniczył sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Agostino Casaroli, odbyła się 31 maja. Trumna z ciałem prymasa została umieszczona na kamiennym sarkofagu w podziemiach archikatedry warszawskiej. W 1986 r. sarkofag prymasa przeniesiono z krypty do poświęconej mu kaplicy w lewej nawie świątyni.
Beatyfikacja Prymasa Tysiąclecia
Proces beatyfikacyjny kard. Wyszyńskiego na etapie diecezjalnym rozpoczął się 20 maja 1983 r., a zakończył 6 lutego 2001 r. Akta zebrane w toku procesu liczą 37 tomów wraz załącznikami. Beatyfikacja odbyła się 12 września 2021 r. w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Zgodnie z decyzją papieża Franciszka wspomnienie liturgiczne bł. kard. Wyszyńskiego obchodzone jest w Kościele katolickim w Polsce 28 maja.
Od czerwca 2022 r. wierni każdego 28. dnia miesiąca modlą się w archikatedrze warszawskiej o kanonizację Prymasa Tysiąclecia. W świątyni są relikwie krwi prymasa Wyszyńskiego. Błogosławieństwo nimi odbywa się w każdy wtorek po wieczornej liturgii.
Krew została ofiarowana przez jednego z lekarzy, który opiekował się kardynałem. Została pobrana do jednego z badań. Lekarz przechował ją przez 40 lat na szkiełkach mikroskopowych
— powiedział PAP proboszcz archikatedry warszawskiej ks. Bogdan Bartołd.
Rocznica święceń kapłańskich
Kleryk Stefan Wyszyński święcenia kapłańskie przyjął 3 sierpnia 1924 r. w katedrze we Włocławku z rąk bp. Wojciecha Owczarka.
Po latach wspominał:
Byłem tak słaby, że wygodniej mi było leżeć krzyżem na ziemi niż stać (…). Byłem święcony przez chorego, ledwo trzymającego się na nogach biskupa Wojciecha Owczarka.
Koledzy prymasa święcenia otrzymali 29 czerwca, on w tym czasie z powodu choroby był w szpitalu.
W setną rocznicę święceń kapłańskich Wyszyńskiego 3 sierpnia biskup włocławski Krzysztof Wętkowski o godz. 11 pobłogosławił nowy ołtarz, ambonę i stacje drogi krzyżowej w kaplicy pw. Prymasa Tysiąclecia w sanktuarium św. Józefa we Włocławku. Natomiast w niedzielę 4 sierpnia o godz. 13 odprawi zaś uroczystą Mszę we włocławskiej katedrze. Będzie ją transmitowała TVP Polonia.
Wykład prof. Jana Żaryna
W diecezji radomskiej w sobotę o godz. 17.15 odbędzie się wykład „Kardynał Stefan Wyszyński – wychowawca narodu”, który wygłosi prof. Jan Żaryn. Potem zaplanowana jest msza św. pod przewodnictwem bpa Marka Solarczyka, po której poświęci on pomnik bł. Prymasa Tysiąclecia. Obchody zwieńczy koncert słowno-muzyczny „Tyś jest kapłanem na wieki” w wykonaniu chóru „Adoramus”.
W ramach obchodów w archidiecezji warszawskiej, której kard. Wyszyński był ordynariuszem, 3 sierpnia zaplanowano o godz. 19 mszę św. w archikatedrze pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w intencji świętości dla polskich kapłanów i o nowe powołania do służby Bożej w Kościele.
W Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego 3 sierpnia o godz. 16 odbędzie się pokaz specjalny filmu „Wyszyński. Zemsta czy przebaczenie” z udziałem reżysera Tadeusza Syki i odtwórcy tytułowej roli Ksawerego Szlenkiera.
5 sierpnia 1924 r. ks. Wyszyński sprawował swoją pierwszą eucharystię na Jasnej Górze. W setną rocznicę prymicji jasnogórskiej w kaplicy obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze o godz. 16.15 odbędzie się nabożeństwo różańcowe.
Będziemy dziękować Bogu za osobę Prymas Tysiąclecia i prosić o jego kanonizację
— przekazał Instytut Prymasa Wyszyńskiego.
CZYTAJ TAKŻE:
aja/PAP, dzieje.pl, Radio Maryja.pl
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/kosciol/701220-123-lata-temu-urodzil-sie-kard-stefan-wyszynski