Polska była pierwszym krajem w Europie w którym Kościół katolickim wprowadził do kalendarza liturgicznego święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła. Obchodzone jest w Polsce od 1971 r. Blisko pół wieku później, w 2018 r. papież Franciszek wprowadził je do obrządku łacińskiego jako wspomnienie obowiązkowe.

Jest obchodzone w poniedziałek po uroczystości Zesłania Ducha Świętego, w tym roku przypada 20 maja. Do polskiego kalendarza liturgicznego, święto zostało wpisane za zgodą papieża Pawła VI 4 maja 1971 r.

Powołując się na Dzieje Apostolskie, polscy biskupi wyjaśniali w 1971 r. w liście do wiernych, że dzień ten został wybrany dlatego, że „Zesłanie Ducha świętego było początkiem działalności Kościoła”.

„Matka Najświętsza (…) przeżyła w Wieczerniku wraz z apostołami zstąpienie Ducha Miłości na Kościół. Od tej chwili Maryja, Wspomożycielka Wiernych i Matka Kościoła, towarzyszy Kościołowi. Słuszną jest więc rzeczą, aby każdego roku, zaraz po uroczystościach Zielonych Świątek, przypominać związek Kościoła z Matką Chrystusową”

— napisali wówczas biskupi.

Jak zaznaczyli, „trzeba przywrócić świadomość posiadania Matki naszemu narodowi, Kościołowi, rodzinie ludzkiej. Może wtedy nieludzki świat stalowych potęg, zamieni się w świat prawdziwie ludzki, którego prawem będzie miłość, nie groza i lęk”.

Zgodnie z nauką Kościoła katolickiego, Maryja jest nie tylko matką Jezusa Chrystusa, ale też matką Kościoła i każdego człowieka.

Na zakończenie trzeciej sesji soboru watykańskiego II w 1964 r. papież Paweł VI, na prośbę kard. Stefana Wyszyńskiego, ogłosił Maryję Matką Kościoła, czyli „matką pasterzy i wszystkich wiernych”. Zaznaczył, że „nabożeństwo do Maryi (…) jest środkiem z istoty swej podporządkowanym kierowaniu dusz do Chrystusa i tym samym łączeniu ich z Ojcem, w miłości Ducha Świętego”.

W 1968 r. papież Paweł VI potwierdził swoje orzeczenie o Matce Kościoła w Wyznaniu Wiary, w tzw. Credo Pawłowym.

„Wierzymy, że Najświętsza Boża Rodzicielka, nowa Ewa, Matka Kościoła, spieszy pełnić z nieba macierzyńskie zadanie wobec członków Chrystusa, aby dopomóc do zrodzenia i pomnożenia życia Bożego w duszach ludzi odkupionych” - czytamy w Credo Pawłowym.

Ważnym momentem dla upowszechnienia tytułu Maryi Matki Kościoła było w Polsce oddanie przez kard. Karola Wojtyłę - Ruchu Światło-Życie Niepokalanej Matce Kościoła. Wydarzenie odbyło się 11 czerwca 1973 r. w Krościenku nad Dunajcem. Ks. Franciszek Blachnicki uznał ten akt za „stojący u podstaw ruchu oazowego”.

Ks. Blachnicki uczył, że „oddanie się Maryi jako Matce Kościoła prowadzi do zaangażowania we wspólnotę (…) oraz do bezinteresownej służby, otwarcia na Ducha Świętego, do wiary i miłości”.

Episkopat Polski dołożył do litanii loretańskiej wezwanie „Maryjo, Matko Kościoła - módl się za nami”. W Kościele powszechnym wezwanie to wprowadził dopiero papież Franciszek w 2018 r.

Ponadto w 2018 r. wprowadził do Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego wspomnienie obowiązkowe Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła. Dekret, podpisany przez prefekta kongregacji kardynała Roberta Saraha wyjaśniał, że papież Franciszek podjął decyzję „w przeświadczeniu o tym, że krzewienie kultu Matki Bożej może przyczynić się do rozwoju macierzyńskiego postrzegania Kościoła w duszpasterzach, zakonnicach i zakonnikach i w wiernych”.

PAP