Po odkryciu masowych grobów w Buczy, Irpieniu czy Hostomlu rozumiemy, jak ważne jest jednoznaczne nazwanie sprawców, ekshumacja ofiar i uszanowanie ich prawa do godnego pochówku – napisali w orędziu z okazji 80. rocznicy rzezi wołyńskiej przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki i zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego abp Światosław Szewczuk.
W archikatedrze warszawskiej odbyło się polsko-ukraińskie nabożeństwo w rocznicę rzezi wołyńskiej.
Polsko-ukraińskie nabożeństwo
Liturgia słowa rozpoczęła się w archikatedrze św. Jana Chrzciciela o godz. 11. Podczas nabożeństwa zostanie podpisane wspólne orędzie obu kościołów, potem nastąpi przekazanie sobie znaku pokoju i odmówienie modlitwy „Ojcze Nasz”.
Gromadzimy się na modlitwie jako dzieci Ojca Niebieskiego. Wszyscy zwracamy się do Niego tym świętym imieniem, którego nauczył nas Pan Jezus. Przychodzimy z trudnym tematem przebaczenia za zbrodnie popełnione przed 80 laty na Wołyniu oraz z wielkim pragnieniem pojednania naszych narodów. O przebaczenie prosimy najpierw Ojca Niebieskiego, gdyż On najbardziej cierpi, gdy Jego dzieci, choć przez chrzest stali się braćmi i siostrami, zadają sobie nawzajem ból, a nawet zabijają niewinnych. Jego ojcowska miłość, objawiona w Jezusie Chrystusie, naszym Zbawicielu, leczy nasze rany i uzdalnia nas do przebaczenia. Tylko prowadzeni przez Niego możemy dojść do prawdziwej jedności
— powiedział na wstępie liturgii abp Stanisław Gądecki.
Tego jednak nie da się dokonać bez odniesienia do prawdy i bez nazwania, zgodnie z życzeniem rodzin kresowych, ludobójstwa polskiej ludności na Wołyniu po imieniu, bez uciekania się do półprawd i eufemizmów typu ‘tragedia wołyńska’, ‘zbrodnia wołyńska’, ‘czystki etniczne’ czy „akcja antypolska’
— dodał arcybiskup.
Oświadczenie arcybiskupów
Historia relacji Polski i Ukrainy jest pełna pięknych czynów, ale też dramatycznych i trudnych wydarzeń – wskazał przewodniczący Episkopatu Polski odczytując wspólne orędzie. Dokument został też odczytany w języku ukraińskim przez abp. Szewczuka.
W pierwszych słowach dokument przypomina, że historia relacji polsko-ukraińskich jest pełna pięknych, dobrych i heroicznych czynów, ale niestety, także trudnych i dramatycznych wydarzeń. Oba narody przyjęły chrzest w podobnym czasie, jeszcze w ramach jednego, niepodzielonego Kościoła, choć czerpiąc z innej chrześcijańskiej tradycji: jeden z bizantyjskiej a drugi z łacińskiej. I Polacy, i Ukraińcy doznali ogromnych zniszczeń ze strony totalitarnych reżimów – nazistowskiego, komunistycznego oraz skrajnego nacjonalizmu.
Rosyjska agresja na Ukrainę uświadamia nam na nowo, że pojednanie między naszymi narodami współpraca wolnej Polski z wolną Ukrainą stanowią niezbędne warunki pokoju w naszej części Europy. W przeciwnym wypadku rozgrywającym zawsze będzie ten trzeci. Pojednanie nie jest łatwym procesem. (…) Gdy formuła „udzielamy przebaczenia i prosimy o nie”, wzbudziła przeciw części polskich katolików, Episkopat Polski w liście do wiernych pisał: nie ma ludzi niewinnych. Jesteśmy przekonani, że gdyby tylko jeden Polak okazał się niegodnym, już mielibyśmy powód do wyrażenia przepraszamy, jeśli chcemy być narodem lepszej przyszłości. (…) Czas oderwać się od bolesnej przeszłości. Począwszy od 1987 roku, podjęliśmy wiele wspólnych inicjatyw zmierzających do pojednania. Mówiliśmy otwarcie o trudnych sprawach, nazywając m.in. wydarzenia na Wołyniu mianem zbrodni i czystek etniczny, których ofiarami stały się dziesiątki tysięcy niewinnych osób, przede wszystkim Polaków, ale także Ukraińców, którzy ratowali sąsiadów i krewnych. W dziele pojednania nie chodzi o to, aby zapomnieć, ale zwyciężyć zło z przeszłości, by dzięki oczyszczeniu pamięci historycznej wszyscy byli gotowi stawiać wyżej to, co jednoczy, a nie to co dzieli
– podkreślił arcybiskup Gądecki w oświadczeniu wygłoszonym podczas nabożeństwa.
Jak wskazał, stąd wspólne wezwanie do historyków o pomoc w ustaleniu wydarzeń i o świadectwa świętości. Przewodniczący KEP zaapelował o dalsze badania oparte na źródłach i współdziałanie w wyjaśnieniu okoliczności zbrodni, jak również sporządzenie listy imion tych, którzy ucierpieli.
Widzimy potrzebę godnego upamiętnienia ofiar w miejscach ich śmierci i cierpienia. Przebaczenie uprzedza pojednanie, dokonuje się w głębi serca i nie zależy od naszego bliźniego. W pojednaniu konieczne jest zaangażowanie wszystkich stron uwikłanych w konflikt. Może ono być budowane dopiero na wzajemnym przebaczeniu, może być budowane w prawdzie i sprawiedliwości. Można dzisiaj powiedzieć, że na papierze zostało ono osiągnięte. Nie spieramy się odnośnie faktów i ich oceny
– wskazał przewodniczący KEP dodając, że patronem na drodze pojednania jest św. Jan Paweł II
Dzisiaj, po odkryciu masowych grobów w Buczy, Irpieniu czy Hostomlu wszyscy rozumiemy, jak bardzo ważne jest jednoznaczne nazwanie sprawców, ekshumacja ofiar, uszanowanie ich prawa do godnego pochówku oraz ludzkiej pamięci
— stwierdzono w orędziu.
Niech przebaczenie udzielone i uzyskane rozleje się niczym dobroczynny balsam w każdym sercu ludzkim
– powiedział ks. abp. Gądecki odczytując orędzie.
W nabożeństwie uczestniczą m.in. przedstawiciele Kościoła Rzymskokatolickiego w Polsce: prymas Polski abp Wojciech Polak, kard. Kazimierz Nycz, bp Artur Miziński, abp Tadeusz Wojda, abp Andrzej Dzięga i bp Marek Florczyk.
Cerkiew greckokatolicką w Polsce reprezentują: metropolita przemysko-warszawski abp Eugeniusz Popowicz biskup eparchii wrocławsko-gdański Bp Włodzimierz Juszczak i Bp eparchii koszalińsko-gdański Arkadiusz Trojanowski.
Po zakończeniu nabożeństwa o godz. 12.30 abp Gądecki i abp Szewczuk wezmą udział w konferencji prasowej w Domu Arcybiskupów Warszawskich przy ul. Miodowej.
Kościelne obchody 80. rocznicy tragedii wołyńskiej
Rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Leszek Gęsiak poinformował PAP, że kościelne obchody 80. rocznicy tragedii wołyńskiej rozpoczną się w piątek w Warszawie, a zakończą w niedzielę w Łucku, w Ukrainie.
Kościoły łaciński i greckokatolicki zdecydowały, by przygotować i przeprowadzić pielgrzymkę pojednania, która rozpocznie się podpisaniem wspólnego oświadczenia o pojednaniu i przebaczeniu
– poinformował.
Rzecznik dodał, że po zakończeniu uroczystości w Warszawie delegacje obu Kościołów udadzą się do Ukrainy do wsi Parośla w obwodzie rówieńskim.
Tam, przy jednej z mogił, gdzie pochowane są ofiary tragedii wołyńskiej, o godz. 11.00 czasu lokalnego, zostanie odprawiona msza św. polowa, której przewodniczyć będzie przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki
— mówił.
W niedzielę 9 lipca o godz. 11.00 w katedrze św. Apostołów Piotra i Pawła w Łucku odprawiona zostanie msza św. żałobna, której będzie przewodniczył nuncjusz apostolski w Ukrainie abp Visvaldas Kulbokas.
Zbrodnia w Parośli w powiecie sarneńskim była pierwszym atakiem oddziału Ukraińskiej Powstańczej Armii na polską wieś. Uznawana jest za początek ludobójstwa na Polakach, nazywanego rzezią wołyńską. Masowego mordu dokonano 9 lutego 1943 r., kilka tygodni po podjęciu decyzji o rozpoczęciu mobilizacji sił UPA.
11 lipca 1943 r. miała miejsce krwawa niedziela na Wołyniu będąca kulminacyjnym momentem Rzezi Wołyńskiej, ludobójstwa zaplanowanego przez przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN).
W atakach oddziałów OUN i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) zamordowano ponad 100 tysięcy Polaków. Ofiarami ludobójstwa była przede wszystkim ludność wiejska. Siły ukraińskie mordowały także przedstawicieli innych narodowości m.in. Żydów, Czechów, Rosjan, a także pomagającym prześladowanym Ukraińców.
CZYTAJ WIĘCEJ:
wkt/PAP
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/kosciol/653660-polsko-ukrainskie-nabozenstwo-przebaczenia-i-pojednania
