Rozpoczyna się Wielki Tydzień! Dziś Niedziela Palmowa. W czasie liturgii wspominany jest uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy

W Kościele katolickim Niedziela Palmowa otwiera Wielki Tydzień czas bezpośrednio poprzedzający Święta Wielkanocne. W czasie liturgii wspominany jest uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy, poprzedzający jego mękę i śmierć na krzyżu.

CZYTAJ TAKŻE:

— Przestrzeganie limitu wiernych w kościołach. Rzecznik Episkopatu tłumaczy ważne kwestie! „Nie powinno być z tym problemu”

— Apel papieża do Polaków z okazji Narodowego Dnia Życia: Niech odnawia się wrażliwość na wartość życia ludzkiego na każdym etapie

Witające go tłumy rzucały na drogę płaszcze oraz gałązki, wołając: „Hosanna synowi Dawidowemu! Błogosławiony, który idzie w imieniu Pańskie, Hosanna na wysokościach!”

— wskazuje Ewangelia.

W czasie liturgii może być także wykorzystana antyfona „Hosanna filio David: Benedictus qui veni in nomine Domini. Rex Israel! Hosanna in excelsis”.

Zgodnie z zaleceniem Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, w tym roku upamiętnienie wjazdu Jezusa do Jerozolimy powinno być obchodzone w budynku sakralnym. Ze względu na pandemię istnieje możliwość procesyjnego przejścia przez świątynię, ale jedynie z udziałem asysty.

Pokropienia palm należy dokonać w tradycyjnej formie z użyciem świeżej wody pobłogosławionej przed każdą liturgią

— wskazano.

Zgodnie z obowiązującym w Polsce reżimem sanitarnym w miejscach kultu w nabożeństwach może uczestniczyć 1 osoba na 20 m kw., przy zachowaniu dystansu 1,5 m. Wierni zobowiązania są także do noszenia maseczek zakrywających usta i nos.

W związku z pandemią w poszczególnych diecezjach biskupi wydali stosowne dekrety na mocy, których udzieli wiernym dyspensy od obowiązku niedzielnego i świątecznego uczestnictwa we Mszy św.

Mogą z niej skorzystać osoby chore i mające objawy infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura itp.), a także te osoby, które mają uzasadnioną i poważną obawę przed zakażeniem

— wskazał np. biskup warszawsko-praski Romuald Kamiński.

Katechizm Kościoła Katolickiego, wskazuje, że z obowiązku uczestnictwa w Eucharystii w święta nakazane są zwolnione wszystkie osoby „usprawiedliwione dla ważnego powodu (np. choroba, pielęgnacja niemowląt) lub też otrzymali dyspensę od ich własnego pasterza” (KKK 2181). Ponadto, ważnym powodem, o którym mówi Katechizm, jest samo zagrożenie, które stwarza epidemia, dlatego osoby, które w dobrze uformowanym sumieniu podejmują decyzję o pozostaniu w domu ze względu na zagrożenie epidemią, są zwolnione przez Kościół z obowiązku świątecznej mszy św.

Nie dotyczy to jednak osób, które zwalniając się z Eucharystii, nie zwalniają się jednocześnie z innych niekoniecznych spotkań i zgromadzeń

— zwrócił uwagę biskup warszawsko-praski.

Niedziela Palmowa

W Niedzielę Palmową w czasie Mszy św. czytany jest opis Męki Pańskiej.

Sama nazwa Niedzieli Palmowej pochodzi od wprowadzonego w XI w. zwyczaju święcenia palm.

Liturgia Godzin wspomina, że „w Jerozolimie już w IV w. patriarcha dosiadał oślicy i otoczony radującymi się tłumami wjeżdżał na niej z Góry Oliwnej do miasta. Zwyczaj ten wszedł do powszechnej praktyki na Zachodzie w wieku V i VI. Natomiast poświęcanie palm wprowadzono do liturgii dopiero w wieku XI”.

Do reformy z 1955 r. istniał zwyczaj, że celebrans wychodził w Niedzielę Palmową przed kościół, a bramę świątyni zamykano. Kapłan uderzał w nią krzyżem trzykrotnie, wtedy dopiero brama otwierała się i kapłan z uczestnikami procesji wstępował do kościoła, aby odprawić mszę św. Symbol ten miał przypominać wiernym, że zamknięte niebo zostało nam otworzone dzięki zasłudze krzyżowej śmierci Chrystusa

— czytamy w brewiarzu.

W Niedzielę Palmową w czasie liturgii kapłan ma czerwone szaty, co ma zwrócić uwagę, że Chrystus wkracza do Jerozolimy, jako Król i Pan, odbierając spontaniczny hołd od jej mieszkańców.

Godność królewską Chrystusa akcentują antyfony i pieśni, które śpiewa się w czasie rozdawania palm i procesji

— zwraca uwagę Liturgia Godzin (brewiarz).

Zwyczaj święcenia palm

Zwyczaj święcenia palm pojawił się w XI wieku. Zgodnie z tradycją przechowywane są przez cały rok. Powstałym z ich spalenia popiołem posypywane są głowy wiernych w Środę Popielcową.

W Polsce palmy robione są z gałęzi wierzbowych z baziami i z liści bukszpanu lub borówek. W niektórych regionach przygotowywane są także z suszonych kwiatów. Na Kurpiach np. palmy sięgają nawet 2-3 metrów wielkości i są przystrojone w sztuczne kwiaty.

Palmy wkładano w domach za krzyże i obrazy, by „strzegły domu od nieszczęść i zapewniały błogosławieństwo Boże”, oraz na polach, wierząc, że zapewnią obfite plony

We Włoszech i w Hiszpanii w Wielkim Tygodniu istnieje tradycja urządzania się przez 7 dni procesji pasyjnych. Przy świetle świec i biciu dzwonów idzie długi pochód z niezliczonymi wizerunkami Chrystusa, Matki Bożej i świętych.

W Polsce w Niedzielę Palmową pasyjne misteria ludowe odbywają się w każdy Wielki Tydzień w Kalwarii Zebrzydowskiej. Widowisko o charakterze misteriów paschalnych wystawiane jest także na poznańskiej Cytadeli.

W latach 1986-2020 w Niedzielę Palmową obchodzony był Światowy Dzień Młodzieży na poziomie diecezjalnym. Od roku 2021 roku zgodnie z decyzją papieża Franciszka został on przesunięty na kończącą rok liturgiczny w Kościele - uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata.

Rzecznik KEP: Nie wszyscy chętni będą mogli uczestniczyć w liturgii

Musimy mieć świadomość, że nie wszyscy chętni będą mogli uczestniczyć w liturgii, chętnych jest znacznie więcej, niż dopuszczają to limity zw. z pandemią - powiedział w niedzielę rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Leszek Gęsiak. Dodał, że w wielu parafiach wprowadzono dodatkowe msze.

Od soboty w miejscach kultu religijnego obowiązuje nowy limit – na jedną osobę musi przypadać 20 mkw. Bez zmian pozostaje obowiązek zakrywania ust i nosa, a także zachowywanie 1,5 m odległości od innych osób.

W piątek przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki zaapelował do kapłanów i wiernych o skrupulatne przestrzeganie zasad bezpieczeństwa sanitarnego podczas celebracji liturgicznych. Poprosił osoby, które nie będą mogły osobiście uczestniczyć w liturgii, aby łączyły się duchowo ze wspólnotą Kościoła przez modlitwę domową i transmisje medialne.

Jak mówił ks. Gęsiak w Polsat News, uroczystości Niedzieli Palmowej są w wielu miejscach ograniczone, w niektórych zrezygnowano z procesji, wymaga tego jednak nadzwyczajna sytuacja spowodowana pandemią. Jednocześnie podkreślił, że zbliżająca się Wielkanoc to najważniejsze święto dla chrześcijan, dlatego trzeba zrozumieć, że wierni chcą być w tym czasie w kościele.

W bardzo wielu parafiach zostały wprowadzone dodatkowe msze święte, dodatkowa spowiedź. Zaczyna się Wielki Tydzień, to czas spowiedzi, nawrócenia, szukania dodatkowej drogi do Boga. Proboszczowie mają różne możliwości, aczkolwiek musimy mieć świadomość, że wszyscy do kościoła nie wejdą. Wiemy, że chętnych do udziału w liturgiach jest znacznie więcej niż dopuszczają to limity

— zaznaczył rzecznik KEP.

Wskazał, że w wielu miejscach odstąpiono od spowiedzi w standardowych konfesjonałach i miejsca spowiedzi zorganizowano w przedsionkach kaplic czy na dworze.

Miejsca spowiedzi są dezynfekowane, są folie, płyty plexi, oddzielające spowiadającego się od księdza. Innych możliwości na spowiedź nie ma, bo jest to związane z charakterem tego obrzędu. Nie będzie spowiedzi przez internet, telefon, Skype’a, to się wiąże z tajemnicą spowiedzi, ale przede wszystkim to jest sakrament i ta bezpośrednia obecność spowiadającego się jest absolutnie niezbędna

— powiedział.

Zapytany, jak księża mają egzekwować limit wiernych, rzecznik KEP przyznał, że jest to trudne zadanie, ale ponieważ każda parafia i wspólnota jest inna, nie ma sensu wydawania jednej wytycznej w tej sprawie.

Jeśli widać, że jest za dużo osób, to nie wchodźmy. Oczywiście ludzi trzeba zrozumieć, kościół jest ich miejscem, ale trzeba też pomóc proboszczom, by nie musieli nikogo wypraszać. Ta wspólna odpowiedzialność duchownych i świeckich w tym trudnym czasie jest niezwykle potrzebna. Apelujemy o zrozumienie. Są wydane we wszystkich diecezjach dyspensy, tzn. nikt nie będzie miał grzechu ciężkiego, kiedy nie będzie uczestniczył w mszy. Zapraszamy także do modlitwy w innym czasie. Kościoły - mam nadzieję - pozostaną otwarte, będzie można przyjść poza mszą świętą. Także apelowaliśmy, by księżą udzielali komunii poza mszą święta. Ten apel ponawiamy

— powiedział ks. Gęsiak.

tkwl/PAP