Kościół obchodzi dziś Wielką Sobotę – dzień ciszy i oczekiwania na Noc Zmartwychwstania.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Triduum Paschalne w czasie pandemii. Co ze święceniem pokarmów i spowiedzią? Jak dobrze przeżyć święta? SPRAWDŹ zmiany

CZYTAJ TAKŻE: Całun Turyński, najbardziej znana relikwia chrześcijańska, w świetle ostatnich odkryć naukowych

Wielka Sobota - dzień ciszy

Po śmierci krzyżowej i złożeniu do grobu wspomina się zstąpienie Jezusa do otchłani. Wiele starożytnych tekstów opisuje Chrystusa, który “budzi” ze snu śmierci do nowego życia Adama i Ewę, którzy wraz z całym rodzajem ludzkim przebywali w Szeolu.

Wielki Piątek i Wielka Sobota to jedyny czas w ciągu roku, kiedy Kościół nie sprawuje Mszy św. W sobotę wieczorem, po zachodzie słońca, sprawuje się uroczystą liturgię Wigilii Paschalnej. W myśl przepisów liturgicznych jej ceremonie należą już jednak do Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego.

Restrykcje z powodu koronawirusa. Nie będzie święcenia pokarmów w kościołach

W Wielką Sobotę katolicy przychodzili do kościołów z koszykami wypełnionymi jajkami, chlebem, wędliną; w tzw. święconym lub inaczej święconce są też sól, czasem ciasta czy słodycze, bukszpanowe gałązki i bardzo często baranek - symbol zmartwychwstałego Jezusa. Księża święcili te pokarmy, przeznaczone na świąteczny stół. Tym razem - według zaleceń Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów oraz Konferencji Episkopatu Polski przed śniadaniem wielkanocnym powinien pobłogosławić pokarmy ktoś z członków rodziny, może to być ojciec rodziny lub matka.

W Wielką Sobotę do wieczora nie sprawuje się Mszy świętych, odwiedza się za to Grób Pański, by w ciszy adorować umieszczony tam Najświętszy Sakrament.

Wigilia Paschalna - Noc Zmartwychwstania

Wieczorem rozpoczynają się obchody Wigilii Paschalnej — w myśl przepisów liturgicznych jej ceremonie należą już jednak do Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego.

Noc Paschalna oraz Niedziela Wielkanocna to największe święto chrześcijańskie, pierwszy dzień tygodnia, uroczyście obchodzony w każdą niedzielę przez cały rok

Bogata liturgia Paschalnej Nocy!

W kościele gasną światła, bo wigilia jest oczekiwaniem na zmartwychwstanie Chrystusa. Bogata liturgia Wigilii Paschalnej, stanowiącej centralny fragment Triduum, składa się z czterech części. Obchody zmartwychwstania Jezusa Chrystusa rozpoczynają się po zapadnięciu zmroku. Tym silniejszą wymowę zyskuje obrzęd tzw. liturgii światła. Przed kościołem rozpalane było ognisko (w tym roku nie będzie ze względu na epidemię), którego płomienie były poświęcone przez kapłana, ubranego w białe szaty. Następnie od poświęconego ognia zapala się paschał (dużą świecę), symbolizujący Chrystusa, czyli Światłość świata, co ma uzmysławiać, że dokonała się Pascha, przejście z mroku do jasności, ze śmierci do życia.

W uroczystej procesji paschał był wnoszony do świątyni i umieszczony w ozdobnym świeczniku. Po trzykrotnym śpiewie kapłana: „Światło Chrystusa” i odpowiedzi wiernych: „Bogu niech będą dzięki” — zgromadzeni mogli zapalić swoje świece. Liturgia światła kończy się odśpiewaniem tzw. Orędzia Paschalnego, czyli modlitwy dziękczynno-uwielbiającej, która wysławia łaskę zbawienia. W tym roku w liturgii tej może uczestniczyć tylko pięciu wiernych.

Liturgia słowa Wigilii Paschalnej jest wyjątkowo rozbudowana. W pełnej wersji składa się ona z dziewięciu czytań, przeplatanych psalmami i modlitwą. Pierwsze siedem czytań pochodzi ze Starego Testamentu. Przypominają one ważne momenty w całej historii zbawienia - opis stworzenia świata, zachowanie Abrahama, od którego Bóg zażądał ofiary z syna, oraz przejście przez Morze Czerwone. O wielkiej miłości Boga, zawarciu przymierza i skuteczności słowa Bożego mówią urywki Księgi proroka Izajasza. Fragment Księgi Barucha zawiera pouczenia, których respektowanie zapewnia pokój na wieki. Cykl czytań starotestamentowych kończy się bożą obietnicą oczyszczenia i przemiany człowieka.

W tym momencie zapala się światła na ołtarzu, uderza się w dzwony, a celebrans intonuje hymn „Chwała na wysokości Bogu”. Po nim następuje czytanie z Listu św. Pawła do Rzymian, które mówi o tym, że chrzest zapewnia wiernym uczestnictwo w śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa. Po radosnym „Alleluja”, odśpiewanym po raz pierwszy od 40 dni, czytany jest tekst Ewangelii o pustym grobie. Liturgię słowa zamyka homilia.

Kolejna, trzecia część uroczystości Wigilii Paschalnej, poświęcona jest tajemnicy sakramentu chrztu. Liturgię chrzcielną poprzedza odśpiewanie Litanii do Wszystkich Świętych, która podkreśla jedność Kościoła. Celebrans poświęca wodę chrzcielną — tradycja zaleca, aby dokonało się to przy włożeniu paschału do naczynia z wodą; tekst błogosławieństwa przypomina odradzającą moc wody. Pierwotny Kościół udzielał tego sakramentu tylko w czasie Wigilii Paschalnej.

Przebieg liturgii eucharystycznej nie odbiega w swym zasadniczym kształcie od normalnej mszy świętej. Uroczystości Wigilii Paschalnej kończą się komunią świętą i uroczystym błogosławieństwem. Słowa rozesłania wzbogaca się o dwukrotne „Alleluja”. Ostatnim akcentem jest wezwanie do udziału w procesji rezurekcyjnej, która w warunkach polskich bywa przenoszona na niedzielny poranek. W tym roku procesje rezurekcyjne nie odbędą się ze względu na epidemię.

Biskupi Europy: Zapalmy świece w Wigilię Paschalną jako znak nadziei

Przewodniczący Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE) kard. Angelo Bagnasco oraz Przewodniczący Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE) Jean-Claude Hollerich SJ poprosili wiernych o zapalenie świecy w Wigilię Paschalną w ramach inicjatywy „światła nadziei dla świata”.

W informacji przekazanej PAP przez biuro prasowe Episkopatu Polski, przewodniczący CCEE i COMECE, w uzgodnieniu z Sekretariatem Stanu Stolicy Apostolskiej, zwrócili się z prośbą o zapalenie świecy w oknach mieszkań i domów w całej Europie podczas Wigilii Paschalnej.

Ma być to znak jedności wszystkich katolików, którzy z powodu epidemii koronawirusa nie mogą uczestniczyć w celebracji. Ma być to również znak nadziei, który „przywodzi nam na myśl świecę paschalną - symbol Chrystusa Zmartwychwstałego, Dawcy nadziei, pokoju i życia”.

Jest to małe, ale ważne i symboliczne przesłanie nadziei w tym historycznym i dramatycznym momencie, w którym miliony ludzi w Europie i na całym świecie są dotknięte przez tak wiele cierpienia i niepewności spowodowanych pandemią Covid-19

— napisali kardynałowie.

Bardziej niż kiedykolwiek musimy pielęgnować więzy braterstwa: tylko wspólnie i w zjednoczeniu pokonamy tę plagę

— zaapelowali hierarchowie.

kpc/PAP/KAI/wPolityce.pl

W związku z problemami z dystrybucją drukowanej wersji tygodnika „Sieci” (zamykane punkty sprzedaży, ograniczona mobilność społeczna) zwracamy się do państwa z uprzejmą prośbą o wsparcie i zakup prenumeraty elektronicznej - teraz w wyjątkowo korzystnej cenie! Z góry dziękujemy!