W czwartek, w wieku 89 lat, zmarł jezuita o. Hubert Czuma – znany w Radomiu katecheta, duszpasterz akademicki, działacz opozycyjny z czasów PRL, honorowy obywatel Radomia, Szczecina i Lublina – poinformowała Kuria Biskupia w Radomiu.

Od 1979 roku o. Hubert Czuma był związany z Radomiem.

W 2017 r. ze względu na pogarszający się stan zdrowia, został przeniesiony do infirmerii w Kolegium Jezuitów w Warszawie. We wtorek trafił do szpitala, gdzie przeszedł operację. Mimo starań lekarzy, zmarł w czwartek

— poinformowała Kuria Biskupia w Radomiu.

Hubert Czuma urodził się 2 listopada 1930 r. w Lublinie, w rodzinie o tradycjach patriotycznych. Jego ojciec Ignacy był profesorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, posłem na Sejm RP i współtwórcą polskiej konstytucji z 1935 r. Stryj, generał Walerian Czuma był organizatorem i dowódcą obrony Warszawy w 1939 r. Matka Lubow była pianistką.

Ukończył I LO w Lublinie i w 1948 r. wstąpił do zakonu jezuitów. Studiował filozofię na Wydziale Filozoficznym Towarzystwa Jezusowego i teologię na Wydziale Teologicznym Bobolanum w Warszawie. Pomimo gróźb ze strony UB, święcenia kapłańskie otrzymał 30 października 1955 r. w Lublinie.

Od 1957 r. pracował jako katecheta i duszpasterz akademicki w parafii pw. NSJ w Łodzi, a od 1961 r. był spowiednikiem w Warszawie. W latach 1961-1963 pracował jako katecheta i duszpasterz akademicki w parafii pw. Świętego Krzyża w Gdańsku, a po czym został diecezjalnym duszpasterzem akademickim Diecezji Lubelskiej oraz rektorem kościoła akademickiego KUL (1963-1971).

W 1961 r. o. Czuma zainicjował spotkania w Zakopanem, gdzie spotykali się przedstawiciele duszpasterstw akademickich całego kraju. Był także współorganizatorem studenckich pieszych pielgrzymek sierpniowych z Warszawy na Jasną Górę.

Uroczystą profesję zakonną złożył 2 lutego 1970 r. w Lublinie. W tym samym roku podejrzany o związek z konspiracyjną organizacją niepodległościową „Ruch”, został aresztowany i osadzony w areszcie przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Zwolniono go w styczniu 1971 r. z braku dowodów i na skutek zabiegów prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego.

Kolejne miejsca pracy duszpasterskiej to Kalisz (1971-1972) i Bydgoszcz (1972-1973), a w latach 1973-1979 r. był duszpasterzem akademickim w Szczecinie. W 1978 r. ojciec Czuma został wysłany do Rzymu na roczne studium duchowości.

W czasach PRL Hubert Czuma wspólnie z braćmi Andrzejem i Benedyktem działał w antykomunistycznej organizacji Ruch. Po dekonspiracji w 1970 r. został aresztowany i przewieziony do więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Zwolniono go po pół roku m.in. dzięki staraniom prymasa Stefana Wyszyńskiego.

W sierpniu 1979 r. zmuszony został do opuszczenia Szczecina i został przeniesiony do Radomia. Oficjalnie nie mógł pracować z młodzieżą akademicką, jednak wspierał ks. Zdzisława Domagałę w prowadzeniu duszpasterstwa akademickiego.

W latach 1980-1989 współpracował z „Solidarnością”. W tym czasie organizował Msze św. za Ojczyznę, a po 13 grudnia 1981 r. był współorganizatorem uroczystości religijno-patriotycznych z udziałem znanych aktorów w radomskim kościele pw. Świętej Trójcy. Opiekował się prześladowanymi, wspierał finansowo działalność wydawniczą i kolportaż podziemnych wydawnictw; był m.in. członkiem Rady Programowej „Tygodnika Solidarność”. W 1989 r. był w gronie inicjatorów i twórców Komitetu Obywatelskiego Ziemi Radomskiej.

W latach 1979-1988 rozpracowywał go IV Wydział Komendy Miejskiej Milicji Obywatelskiej w Radomiu w ramach sprawy operacyjnego rozpoznania, kryptonim „Fanatyk”.

Po 1989 r. był opiekunem bezrobotnych i potrzebujących pracy, a w Diecezji Radomskiej był duszpasterzem ludzi pracy. Od 1990 r. był też kapelanem więziennym.

Zajmował się również pracą dziennikarską. Był związany m.in. z mediami diecezji radomskiej: publikował na łamach Tygodnika „Ave” oraz przygotowywał audycje radiowe najpierw w diecezjalnym Radiu „Ave”, a następnie w Radiu Plus Radom. Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył o. Czumę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006). Otrzymał również Honorowe Obywatelstwa Miast: Szczecina (2008), Radomia (31 sierpnia 2015 r.) i Lublina (12 kwietnia 2016 r.) oraz medale „Pro Memoria” (2007) i „Bene Merenti Civitas Radomiensis” (2010). Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II uhonorował go w 2018 roku Medalem Jubileuszowym z okazji 100. Rocznicy istnienia uczelni.

ems/PAP