Czy papież może „łamać katolickie tradycje, kiedy tylko chce”?

W świecie katolickim trwa obecnie kolejna dyskusja o granicach papieskiego autorytetu. Zaczęła się ona od tekstu zatytułowanego „Ignacjańskie cechy posługi Piotrowej papieża Franciszka”. Zamieścił go na swym blogu na stronie internetowej „Salt and Light Media” gorący zwolennik obecnego pontyfikatu, do 2016 roku watykański doradca ds. komunikacji, kanadyjski bazylianin o. Francis Rosica. Napisał on następujące słowa:

„Papież Franciszek łamie katolickie tradycje, kiedy tylko chce, ponieważ jest «wolny od nieuporządkowanych przywiązań«. Nasz Kościół rzeczywiście wkroczył w nową fazę: wraz z pojawieniem się tego pierwszego jezuickiego papieża, jest on otwarcie rządzony przez jednostkę, a nie przez autorytet samego Pisma Świętego czy nawet przez nakazy jego własnej tradycji i Pismo.”

Po tym tekście na kanadyjskiego bazylianina spadła w internecie fala krytyki, że wierność Pismu Świętemu i tradycji Kościoła nazywa „nieuporządkowanymi przywiązaniami”. W odpowiedzi o. Rosica nakazał swoim oponentom „pójść do spowiedzi”. Nie uspokoił tym jednak swych adwersarzy. Jeden z nich ks. David Palmer odpisał mu:

„Wydajesz się sugerować, że papież jest ponad Pismem Świętym i tradycją, które są częścią boskiego depozytu wiary danego nam przez Boga. Dlatego twój artykuł nosi znamiona bluźnierstwa. To ty musisz iść do spowiedzi.”

Wypowiedź bazylianina doczekała się też repliki ze strony amerykańskiego kardynała Raymonda L. Burke’a, który w rozmowie z Raymondem Arroyo dla EWTN (Telewizja Matki Angeliki) nazwał ją nonsensowną, dodając:

„Jezus Chrystus jest głową Mistycznego Ciała Kościoła, i Jezus przychodzi do nas przez Pismo Święte oraz Tradycję Kościoła. Kochamy Pismo. Kochamy też Prawdę, którą poznajemy przez Magisterium, ponieważ kochamy Jezusa, który przemawia do nas w ten sposób.”

Kardynał Burke stwierdził, że papież jako reprezentant Chrystusa na ziemi powinien działać w zgodzie z Pismem Świętym i tradycją Kościoła. To zawsze chroniło Kościół przed rządami samozwańczych autokratów. Amerykański hierarcha dodał, że sposób, w jaki o. Rosica opisał działalność Franciszka, stanowi wielką krzywdę dla urzędu papieża.

Warto w tym kontekście przytoczyć – i zadedykować kanadyjskiemu bazylianinowi – tekst przysięgi, jaką przez ponad tysiąc lat (jeszcze do II połowy XX wieku) składali na początku swej posługi kolejni papieże:

„Przysięgam nie zmieniać niczego z przekazanej mi Tradycji ani niczego, co było przede mną strzeżone przez mych miłych Bogu poprzedników, ani nie naruszać, ani nie zmieniać, ani nie zezwalać na jakiekolwiek zmiany. Przeciwnie: z gorącym umiłowaniem, jako Tradycji wierny uczeń i dziedzic, przysięgam ze czcią zachować przekazane mi dobro, ze wszystkich moich sił i całą moją mocą. Przysięgam usunąć wszystko, co sprzeciwia się porządkowi prawa kanonicznego, gdyby tylko coś takiego się wydarzyło; bronić świętych Kanonów i Dekretów papieskich jako Bożych nakazów otrzymanych z Nieba, ponieważ jestem w pełni świadom, że Ty, którego miejsce zajmuję przy pomocy Łaski Bożej, którego Wikariuszem jestem z Twoją pomocą, poddasz najsurowszemu osądowi przed Twoim Boskim Trybunałem wszystko, co będę głosił.

Przysięgam Bogu Wszechmogącemu i Zbawicielowi Jezusowi Chrystusowi, że zachowam wszystko, co zostało objawione poprzez Chrystusa i Jego Następców i co zostało zdefiniowane i ogłoszone w pierwszym rzędzie przez sobory oraz moich poprzedników. Zachowam bez najmniejszej straty dyscyplinę i ryt Kościoła. Usunę z Kościoła każdego, kto ośmieliłby się działać przeciwko tej przysiędze, czy byłbym to ja sam, czy ktokolwiek inny. Gdybym miał dokonać czegokolwiek przeciwnego tej przysiędze albo zezwolić, aby taki czyn mógł być dokonany, Ty nie będziesz miał nade mną litości w straszny dzień Sprawiedliwości Bożej. Dlatego, bez żadnego wyjątku, nakładamy najsurowszą ekskomunikę na każdego – czy to na Nas samych, czy to na kogokolwiek innego – kto ośmieliłby się powziąć cokolwiek nowego, co stałoby w sprzeczności z tą starożytną ewangeliczną Tradycją i czystością prawowiernej Wiary i religii chrześcijańskiej, albo kto chciałby coś zmienić poprzez swój czynny sprzeciw, lub też zgodziłby się z tymi, którzy podjęliby tak świętokradzkie przedsięwzięcie”.