Święto Wniebowzięcia NMP jest prawdą naszej wiary, że Maryja z ciałem i duszą została wzięta do nieba po zakończeniu ziemskiego życia. I w ten sposób pokazuje nam cel, do którego jest przeznaczony każdy z nas w swoim człowieczeństwie

— podkreślił w rozmowie z PAP prymas Polski abp Wojciech Polak.

My także wezwani jesteśmy do Boga i wszystko, co w naszym życiu czynimy, zmierza ku tej pełni, którą Maryja osiągnęła w chwale nieba

— zaznaczył abp Polak.

Uroczystość Wniebowzięcia NMP - jak podkreślił prymas - jest dla nas przede wszystkim przypomnieniem o tym, jaki jest sens i cel ludzkiego życia, do czego wszystkie nasze zabiegi, troski i zmagania zmierzają, tj. do Boga.

My jesteśmy w drodze. I w ten sposób, czcząc Maryję, doświadczamy, że niebo nie jest rzeczywistością w chmurach, ale tylko do nieba idzie się przez ziemię, tak jak Maryja, w pełni zaangażowani w życie, które Bóg nam dał tutaj na ziemi

— powiedział prymas.

Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, obchodzone 15 sierpnia, to jedno z najstarszych świąt maryjnych w Kościele katolickim. W polskiej tradycji znane jest jako święto Matki Bożej Zielnej. Dogmat o Wniebowzięciu NMP ogłosił papież Pius XII w 1950 r. Tego dnia katolicy są zobowiązani do uczestnictwa w Eucharystii.

1 listopada 1950 r. konstytucją apostolską Munificentissimus Deus, papież Pius XII ogłosił jako dogmat, czyli jako prawdę wiary katolickiej, że Najświętsza Maryja Panna została wraz ze swoim uwielbionym ciałem wzięta do nieba: „Dlatego na chwałę Wszechmogącego Boga, który w sposób szczególnie hojny rozlał Swoją łaskawość na Maryję Dziewicę, dla chwały Swojego Syna, nieśmiertelnego Króla wieków i zwycięzcę nad grzechem i śmiercią; dla powiększenia chwały tejże Bożej Matki; oraz dla całego Kościoła; powagą Pana naszego Jezusa Chrystusa, błogosławionych Apostołów Piotra i Pawła oraz naszą - orzekamy i określamy, że jest dogmatem, od Boga objawionym, iż Niepokalana Boża Rodzicielka zawsze Dziewica, Maryja, po zakończeniu ziemskiego życia z ciałem i duszą została wzięta do nieba”.

Orzeczenie to wypowiedział Ojciec święty uroczyście w Bazylice św. Piotra w obecności prawie 1600 biskupów i tłumów wiernych.

Orzeczenie to oparł papież nie tylko na dogmacie, że kiedy przemawia uroczyście jako wikariusz Jezusa Chrystusa na ziemi w sprawach prawd wiary i obyczajów, jest nieomylny, ale także dlatego, że ta prawda była od dawna w Kościele uznawana. Papież ją tylko przypomniał, potwierdził i usankcjonował, iż kto by tę prawdę odrzucał, nie byłby wierny nauce Kościoła katolickiego.

Nie wszędzie jednak Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest uważane za dogmat. Na przykład w Kościele Starokatolickim Mariawitów jest to prawda wiary, a więc element religii, który jest poważany i ogólnie szanowany, jednak brak wiary w niego nie eliminuje wiernego z możliwości zbawienia po śmierci. Protestanci natomiast w ogóle nie uznają Wniebowzięcia. Pogląd ten uzasadniają argumentem, że Pismo Święte nie wspomina nic konkretnego o tym wydarzeniu.

Teologia katolicka odrzuca argumenty protestantów, powołując się na wiele ksiąg liturgicznych, które powstały jeszcze w czasach starożytnych, a wspominają o „zaśnięciu” Maryi, a czasem mówią wprost o jej wniebowzięciu. Istotne jest również to, że dotychczas nie udało się odnaleźć grobu Matki Bożej.

Do ogłoszenia tego dogmatu miało dojść wcześniej, w czasie Soboru Watykańskiego I (1869-1870), ale jego obrady zostały przerwane z powodu wybuchu wojny prusko-francuskiej w 1870 roku.

Święto ku czci Maryi wziętej do nieba obchodzone było już w pierwszych wiekach pod nazwą „Zaśnięcia Maryi”, potem zastąpiono je Wniebowzięciem Najświętszej Maryi Panny. Około VI wieku w Konstantynopolu uroczystości ustalono na 15 sierpnia; od następnego stulecia zaczęto je obchodzić i w Europie. Kościoły wschodnie, zachowujące kalendarz starego stylu (juliański) obchodzą święto 13 dni później, czyli 28 sierpnia.

W Jerozolimie obchody święta odbywały się w kościele położonym w pobliżu Ogrodu Oliwnego, gdzie znajdował się grób, z którego - jak głoszono - Maryja została wzięta do nieba.

Święto Wniebowzięcia zalicza się do najstarszych na ziemiach polskich uroczystości maryjnych. Potwierdzeniem tego jest wybór Najświętszej Maryi Panny na patronkę metropolii gnieźnieńskiej w X w. (Królowa Polski). Największym dziełem polskiej sztuki rzeźbiarskiej jest zaś wykonany w XV w. przez Wita Stwosza ołtarz w Kościele Mariackim w Krakowie - przedstawia scenę zaśnięcia, wniebowzięcia i ukoronowania Matki Bożej.

W Kościele katolickim dni poprzedzające uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny są tradycyjnie okresem pielgrzymek do sanktuariów maryjnych, a u unitów i prawosławnych święto Zaśnięcia Maryi poprzedza 14-dniowy post. 15 sierpnia to dzień kulminacji licznych pielgrzymek pieszych, które spotykają się na Jasnej Górze w Częstochowie. Co roku bierze w nich udział około 250 tys. pątników z całej Polski.

W tradycji ludowej święto 15 sierpnia jest dziękczynieniem za zebrane plony. Tego dnia przynosi się do kościoła do poświęcenia bukiety złożone ze zbóż, warzyw, owoców, kwiatów i ziół. Wokół święta powstało w kulturze polskiej wiele zwyczajów związanych z poświęconymi w ten dzień wiankami uplecionymi ze świeżych ziół, które miały zabezpieczać przed wieloma chorobami.

Dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, decyzją komunistycznych władz, przestał być dniem wolnym od pracy w 1955 r. W maju 1989 r. Sejm przywrócił dzień ustawowo wolny od pracy.

Największe uroczystości w dniu święta, z udziałem przedstawicieli parlamentu i Episkopatu Polski oraz licznych pielgrzymów, odbywają się na Jasnej Górze w Częstochowie. Ich najważniejszym punktem będzie suma pontyfikalna pod przewodnictwem abp. Salvatore Pennacchio, nuncjusza apostolskiego. Homilię wygłosi abp Wacław Depo, metropolita częstochowski

15 sierpnia jest także rocznicą „Cudu nad Wisłą”, czyli zwycięstwa wojska polskiego nad sowietami w 1920 roku i ocalenia Europy od zalewu bolszewizmu. Czciciele Maryi w Polsce przypisują je szczególnemu wstawiennictwu Matki Bożej. W tym dniu w latach 1923-47 i ponownie od 1992 roku Wojsko Polskie obchodzi swoje święto.

PZ/PAP