NASZ WYWIAD. Prof. Mieczysław Ryba: "Jasna Góra ciągle potężnie oddziałuje religijnie, politycznie, kulturowo i społecznie"

Kulturotwórczą rolę Jasnej Góry widać choćby u Henryka Sienkiewicza. Także wielu polityków i myślicieli stwierdzało to, co zawarł Roman Dmowski w słowach: „Katolicyzm nie jest dodatkiem do polskości, zabarwieniem jej na pewien sposób, ale tkwi w jej istocie, w znacznej mierze stanowi jej istotę. Usiłowanie oddzielenia u nas katolicyzmu od polskości, oderwania narodu od religii i od Kościoła, jest niszczeniem samej istoty narodu”. Dmowski podkreślił związek katolicyzmu z polską kulturą. Zawsze jest jakaś religia, która spaja naród i pewne procesy kulturotwórcze, u nas jest to religia katolicka, bardzo mocno nacechowana maryjnością. Jest to gigantyczna i kluczowa część naszego narodowego dziedzictwa

— mówi w rozmowie z portalem wPolityce.pl prof. Mieczysław Ryba, historyk, wykładowca akademicki.

wPolityce.pl: Setki tysięcy pielgrzymów przybyło do Częstochowy na 300-lecie koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. Czy ta ogromna frekwencja świadczy, o tym, że to święte dla Polaków miejsce i jego dziedzictwo jest ciągle żywe?

Prof. Mieczysław Ryba: Jest ciągle żywe w dwojakim znaczeniu. Ludzie przybywają do sanktuarium jasnogórskiego modlić się w swoich własnych intencjach, prosić o łaski dla siebie, ale jednocześnie tworzą wspólnotę. To przejawia się również w apelach jasnogórskich śpiewanych w różnych częściach Polski. W najtrudniejszych momentach u stóp Matki Bożej gromadzą się biskupi, czasem także władze polityczne. Jasna Góra ma potężny wymiar religijny i zbawczy. Dla katolików, nie tylko w Polsce, jest jednym z kluczowych sanktuariów maryjnych. Nasz katolicyzm jest bardzo mocno maryjny.

I ściśle związany z dziejami narodu i państwa polskiego.

Ten związek pokazuje również historia Jasnej Góry, która bardzo mocno wplotła się w nasze dzieje, także w dzieje polityczne. Przykładem jest obrona Jasnej Góry w czasie potopu szwedzkiej i podczas konfederacji barskiej, wielkie modły w czasie bitwy warszawskiej, Śluby Jasnogórskie Narodu, czy nauczanie i działalność Prymasa Wyszyńskiego np. peregrynacja obrazu jasnogórskiego.

Szwedzi uderzając w to święte miejsce dla Polaków popełnili gigantyczny błąd.

To zakończyło pomieszanie w polskich postawach politycznych, elity odwróciły się od Szwedów, bo ten kto atakuję Matkę Boską nie jest przyjacielem Polski. Kiedy Niemcy w czasie I wojny światowej zajęli Częstochowę, wydzielili Jasną Górę i powierzyli urzędowe zwierzchnictwo nad nią Austriakom. Pod klasztorem stacjonował niewielki, dwunastoosobowy garnizon austriacki. Niemcy zrobili to, aby nie drażnić Polaków. Jasna Góra w naszej tradycji silnie wpływa na tworzenie się wspólnoty i daje pewne rozeznanie jak kto w stosunku do tego miejsca się zachowuje, do tego miejsca ważnego dla naszej narodowej kultury

Po tym, jak ktoś odnosi się do tego miejsca można w dużej mierze stwierdzić czy to przyjaciel czy wróg. Jasna Góra ciągle potężnie oddziałuje religijnie, politycznie, kulturowo i społecznie. Nawet ludzie niewierzący czy wyznający inną wiarę mogą odnaleźć się w tym oddziaływaniu i symbolice.

Wspomniał pan o kulturowym oddziaływaniu Jasnej Góry. Ten wpływ silnie odzwierciedlił się m.in. w naszej literaturze.

Kulturotwórczą rolę Jasnej Góry widać choćby u Henryka Sienkiewicza. Także wielu polityków i myślicieli stwierdzało to, co zawarł Roman Dmowski w słowach: „Katolicyzm nie jest dodatkiem do polskości, zabarwieniem jej na pewien sposób, ale tkwi w jej istocie, w znacznej mierze stanowi jej istotę. Usiłowanie oddzielenia u nas katolicyzmu od polskości, oderwania narodu od religii i od Kościoła, jest niszczeniem samej istoty narodu”. Dmowski podkreślił związek katolicyzmu z polską kulturą. Zawsze jest jakaś religia, która spaja naród i pewne procesy kulturotwórcze, u nas jest to religia katolicka, bardzo mocno nacechowana maryjnością. Jest to gigantyczna i kluczowa część naszego narodowego dziedzictwa.

CZYTAJ WIĘCEJ: Ważne słowa prymasa Polski na Jasnej Górze: Szanujmy ład konstytucyjny, który jest gwarantem naszego współistnienia. WIDEO

Not. TP