Żywe szopki. Osły, owce, króliki, a nawet bocian przyciągają uwagę najmłodszych wiernych. ZOBACZ ZDJĘCIA

Szopki, ukazujące Świętą Rodzinę w Betlejem - to nieodłączny element świąt Bożego Narodzenia. Najwięcej wiernych - zwłaszcza tych najmłodszych - przyciągają te żywe, gdzie obok figur Jezusa, Maryi i św. Józefa zamieszkały żywe zwierzęta.

Słynną szopkę na Jasnej Górze odwiedzają w pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia wierni. To jedna z największych plenerowych betlejek w Polsce; jej atrakcją są  m.in. zagrody z żywymi zwierzętami.

Dawniej budowana w tzw. Wieczerniku, od 2008 r. ustawiana jest w jasnogórskim ogrodzie - na fosach, ciągnących się wzdłuż klasztornego muru. Co roku cieszy się dużym powodzeniem częstochowian oraz przybywających na Jasną Górę turystów i pielgrzymów.

W tym roku elementem dekoracji, która ma skłonić zwiedzających do chwili refleksji, są zegary. Każdy z nich odmierza inny czas, jeden z nich zatrzymał się. W centralnym miejscu umieszczono zegar wskazujący czas aktualny - jest w kolorze zielonym, uznawanym za kolor nadziei. Stojący zegar jest czarny - w kolorze symbolizującym śmierć.

Według wieloletniego jasnogórskiego dekoratora o. Bronisława Kraszewskiego zegary odnoszą się do codziennego zapędzenia, zapracowania, braku czasu na refleksję.

Ta szopka jest takim miejscem, gdzie powinniśmy się zastanowić nad sobą” - zaznaczył o. Kraszewski. Sprzyjać temu ma również lustro - mające zachęcać patrzącego w nie do zastanowienia się nad swoim człowieczeństwem.

Tegoroczna jasnogórska szopka zawiera również akcenty związane z niedawną kanonizacją Jana Pawła II, a także z ogłoszeniem przez Sejm 2015 r. - Rokiem Jana Pawła II. Na klasztornych murach wzdłuż dojścia do szopki umieszczono 22 wielkoformatowe fotografie Zdzisława Sowińskiego dokumentujące obecność papieża na Jasnej Górze. Wystawie tej nadano przesłanie: „Pójdźmy do Betlejem ze św. Janem Pawłem II”.

Tradycyjnie jasnogórska szopka stoi w plenerowej scenerii. Jej najważniejsze miejsce to stajenka z figurami Świętej Rodziny, pasterzy, aniołów i trzech króli, a także z elementami aktualnego przesłania jasnogórskich paulinów. Stajenkę otaczają choinki, inne zabudowania i elementy dekoracji oraz zagrody z żywymi zwierzętami.

Wśród nich są: ulubienica dzieci - osiemnastoletnia oślica Amelka, owce, kucyki, kozy górskie, lisy białe, alpaki, drób domowy, pawie, bażanty, gołębie oraz pies - biały owczarek o imieniu Largo.Większość zwierząt na czas otwarcia szopki jasnogórscy paulini wypożyczają.

Nad budową całej rozmieszczonej na ok. 2,5 tys. m kw. dekoracji od października pracowała ekipa cieśli, elektryków, murarzy, dekoratorów i pomocników. Pośród drzew rozmieścili sprzęty rolnicze nadające dekoracji nieco klimatu polskiej wsi. Choć szopka gotowa była już kilka dni temu, zwyczajowo została otwarta po pasterce.

Najwięcej zwiedzających ogląda szopkę w pierwszych tygodniach po świętach. W czasie ferii zimowych odwiedzają ją pielgrzymki młodzieży i turyści, przejeżdżający przez Częstochowę w drodze na zimowy wypoczynek. Szopka będzie otwarta do wtorku przed środą popielcową.

Żywa szopka - z ruchomymi figurami i żywymi zwierzętami - pojawiła się po raz pierwszy przy bazylice Matki Bożej Piekarskiej i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich. To najbardziej znane sanktuarium maryjne na Górnym Śląsku.

Wykorzystano m.in. 27 pieczołowicie odrestaurowanych drewnianych figur, które powstały w ubiegłym wieku na obchody 1000-lecia chrztu Polski. Żywe zwierzęta przyjechały natomiast z minizoo ze Świerklańca. To m.in. kozy, owce, rasowe gołębie i króliki.

Żyjemy w kulturze obrazu. Warto przyciągać uwagę ludzi do wyższych wartości niż pełny koszyk z zakupami. Oglądanie szopki to okazja do pogłębienia wiary, kontemplowania cudu wcielenia Syna Bożego

— powiedział PAP wikary ks. Adam Zgodzaj.

„Piekarskie Betlejem” zajęło większą część placu obok bazyliki. 10 figur jest ruchomych. Rzeźby pochodzą z tzw. Piekarskiej Panoramy Tysiąclecia. Oprócz św. Rodziny przedstawiają postacie związane z historią miasta, Śląska i Polski, m.in. Mieszka I, Bolesława Chrobrego, papieża Jana Pawła II, biskupa Hlonda, kardynała Wyszyńskiego, księży Popiełuszkę i Blachnickiego, a także króla Jana III Sobieskiego. Wyeksponowano je na tle, na którym znajdują się charakterystyczne dla Piekar budowle m.in. Kopiec Wyzwolenia, piekarska bazylika i Kalwaria.

Rzeźby powstawały jako owoc obchodów 1000-lecia chrztu Polski. Można je było wówczas oglądać w pobliskim klasztorze sióstr boromeuszek. Potem kolekcja nie była prezentowana. Odrestaurowanie figur było bardzo żmudną pracą i trwało od września tego roku. Zajęły się nią siostry boromeuszki, stroje uszyły natomiast piekarzanki.

— wyjaśnił ks. Zgodzaj.

Efekty ich pracy można podziwiać od Wigilii do 25 stycznia. Nieco krócej, bo do 10 stycznia będzie można oglądać żywą szopkę.

Żywy inwentarz z pewnością będzie atrakcją dla najmłodszych, którzy być może po raz pierwszy zobaczą takie zwierzęta na żywo

— podkreślił wikary.

W okresie świątecznym w piekarskiej bazylice będą się odbywać spotkania kolędowe i koncerty. Centralnym wydarzeniem będzie Msza Święta kończąca rok rodziny, odprawiona 28 grudnia - w Święto Świętej Rodziny - o godzinie 12.00. Szopka będzie czynna codziennie od 9.00 do 19.00.

Początek piekarskiej parafii to rok 1303, kiedy wzniesiono drewniany kościółek pod wezwaniem św. Bartłomieja. Ikona Matki Bożej Sprawiedliwości i Miłości Społecznej powstała w XV w. Początki kultu maryjnego w Piekarach sięgają 1659 r.

Obecnie do sanktuarium pielgrzymują wierni z całego Śląska. W maju odbywa się doroczna pielgrzymka stanowa mężczyzn i młodzieńców, w sierpniu - kobiet. Do Piekar wielokrotnie pielgrzymował Karol Wojtyła jeszcze przed objęciem stolicy Piotrowej, jako metropolita krakowski.

Tradycyjnie w czasie pasterki, w nocy ze środy na czwartek, uruchomiona została największa tego typu w północno-wschodniej Polsce, ruchoma szopka Ojców Kapucynów w Łomży (Podlaskie). W tym roku przypada jubileusz 250-lecia bytności Kapucynów w tym mieście.

W łomżyńskiej szopce, która została zbudowana w latach 30. ubiegłego wieku (odnowiono ją w 2007 roku), jest ok. 50 postaci, uruchamianych poprzez system przekładni i małych wózeczków, które służą do przemieszczania figurek po określonych torach. Dzięki dodatkowym mechanizmom postaci mogą poruszać w hołdzie głowami i zdejmować czapki.

Są w tej szopce m.in. Mieszko I, św. Wojciech, Władysław Jagiełło, królowa Jadwiga i król Jan III Sobieski z husarią, a także np. Adam Mickiewicz czy Fryderyk Chopin. Ze współczesnych można tam zobaczyć Jana Pawła II, siostrę Faustynę Kowalską, ojca Maksymiliana Kolbego, Lecha Wałęsę czy Czesława Miłosza.

Proboszcz parafii Mirosław Ferenc przypomniał w rozmowie z PAP, że szopka będzie udostępniona odwiedzającym klasztor do 2 lutego; nie ma szacunków ile osób rokrocznie ją odwiedza. Szopka znajduje się tam na stałe, ale przez pozostałą część roku jest zamknięta (choć bywa pokazywana na specjalne prośby).

Atrakcją dla najmłodszych w Łomży jest też żywa szopka, która stanęła przy kościele w parafii pw. Andrzeja Boboli. Będzie można ją odwiedzać do Święta Trzech Króli, czyli do 6 stycznia.

Jej pomysłodawca, proboszcz tej parafii ks. Andrzej Popielski powiedział PAP, że z roku na rok zwierząt, które należą do okolicznych rolników, jest w szopce coraz więcej. Parafia jest bowiem co prawda miejska, ale należy do niej również kilka podłomżyńskich wsi i to głównie od ich mieszkańców pochodzą zwierzęta.

W tym roku można zobaczyć ok. 60 zwierząt. Wśród nich są m.in. bocian, który nie odleciał na zimę, perliczki, baranki, króliczki i bażanty. Ks. Popielski dodał, że nowością będzie kilka gatunków gołębi oraz brązowa koza. Nie ma tam żadnego osiołka, bo nikt w okolicy nie ma takiego zwierzęcia.

Według danych parafii, z roku coraz więcej osób odwiedza szopkę; w ubiegłym ok. 5 tys.

ansa/PAP