Dziś odbędzie się pogrzeb ofiar zbrodni wołyńskiej ekshumowanych w Puźnikach na zachodzie Ukrainy! Podczas tegorocznych prac odnaleziono tam szczątki co najmniej 42 osób - kobiet, mężczyzn i dzieci.
Zbrodnia w Puźnikach
Puźniki to dawna wieś w dzisiejszym obwodzie tarnopolskim, gdzie w nocy z 12 na 13 lutego 1945 r. ukraińscy nacjonaliści wymordowali - według różnych źródeł - od 50 do 120 Polaków. Głównym sprawcą tej zbrodni był Petro Chamczuk, który stał na czele sotni UPA Siry Wowky (Szare Wilki). 13 lutego o godz. 3 w nocy złożony z dwóch sotni kureń (odpowiednik polskiego batalionu) Chamczuka zaatakował mieszkańców Puźnik. Przebywało tam zaledwie kilkanaście osób zdolnych do obrony.
Zbrodnia w Puźnikach była jedną z ostatnich akcji Szarych Wilków. Chamczuk ani jego podkomendni nigdy nie ponieśli kary.
Przywrócenie pamięci
W rozmowie z PAP wiceprezes fundacji Wolność i Demokracja Maciej Dancewicz wskazał, że zbrodnia wołyńska kojarzy się zazwyczaj z latem 1943 roku.
W rzeczywistości jednak ta operacja była rozciągnięta aż do pierwszych miesięcy 1945 roku na Wołyniu oraz w dawnych województwach południowo-wschodnich
— wyjaśnił.
Puźniki już nie istnieją, nie ma ich na mapie, zostały wymazane z pamięci. Na miejscu tej wsi wyrósł las. To, co chcemy zrobić, jest przywróceniem pamięci o ludziach, którzy tam żyli
— podkreślił.
Pochówek szczątków co najmniej 42 osób
Ekshumacje w Puźnikach trwały od 23 kwietnia do 10 maja. Znaleziono szczątki co najmniej 42 osób - kobiet, mężczyzn i dzieci. Były to pierwsze tego rodzaju prace od czasu zniesienia w listopadzie 2024 r. przez stronę ukraińską zakazu poszukiwań i ekshumacji polskich ofiar wojen i konfliktów na jej terytorium.
W uroczystościach pogrzebowych weźmie udział m.in. minister kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska. Udział w uroczystościach weźmie także zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski. Swoją obecność zapowiadała wcześniej pełniąca obowiązki ministra kultury i strategicznej komunikacji Ukrainy Tetiana Bereżna.
Jeszcze jedna mogiła?
Ekshumacje w Puźnikach były kontynuacją prac prowadzonych przez fundację Wolność i Demokracja od maja do sierpnia 2023 r. Odnaleziona została wówczas mogiła ze szczątkami ofiar zbrodni z lutego 1945 r. W styczniu 2025 r. władze ukraińskie udzieliły zezwolenia na przeprowadzenie ich ekshumacji.
W pracach koordynowanych przez fundację Wolność i Demokracja brali udział eksperci z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, firmy Wołyńskie Starożytności oraz Instytutu Pamięci Narodowej.
Prof. Andrzej Ossowski, genetyk z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, powiedział, że mogiła była bardzo płytka.
Nie można tego nazywać grobem. Jest to bardziej miejsce, w którym zwłoki zostały ukryte
— mówił.
Nadaliśmy 42 numery podejmowanym szkieletom oraz 172 numery obiektom, które odnaleźliśmy przy szczątkach. Na podstawie przeprowadzenia analizy antropologicznej ustaliliśmy, że wśród ekshumowanych szczątków znajdowały się szczątki co najmniej 11 osób małoletnich, poniżej 18. roku życia, szczątki minimum 16 kobiet oraz 10 mężczyzn
— powiedział prof. Ossowski.
Jak poinformowała PAP po zakończeniu prac Alina Charłamowa z ukraińskiej fundacji Wołyńskie Starożytności, poszukiwania w Puźnikach będą kontynuowane, ponieważ powinna być tam jeszcze jedna mogiła. Prof. Ossowski dodał, że badania sondażowe mogą się rozpocząć jeszcze w tym roku.
Wniosek składano 2 lata temu!
Dobrze, że sprawa ekshumacji została odblokowana, ale trzeba jasno powiedzieć, kto to zrobił, kto rozpoczął ten proces, kto jest podmiotem, który się tym zajmuje i uzyskał pozwolenie. A jest nim Fundacja Wolność i Demokracja
— mówił były wicepremier Piotr Gliński w wywiadzie dla portalu wPolityce.pl w styczniu br. Przypominał, że to właśnie Fundacja Wolność i Demokracja złożyła poprzez polską ambasadę ponad 2 lata temu wniosek o poszukiwania we wsi Puźniki.
Realizowała je Fundacja Wolność i Demokracja a politycznie rzecz biorąc, to jest fundacja związana z Michałem Dworczykiem
— przypominał.
CZYTAJ WIĘCEJ:
olnk/PAP/wPolityce.pl
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/historia/739729-dzis-pogrzeb-ofiar-upa-w-puznikach-na-ukrainie
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.