Ważna analiza. Prof. Cenckiewicz prześwietla sprawę Maksymiliana Sznepfa: Sowieckie odznaczenie otrzymał w czerwcu 1945 r.

Histryk prof. Sławomir Cenckiewicz, były dyrektor Wojskowego Biura Historycznego i były członek kolegium IPN, który ma zostać szefem BBN po zaprzysiężeniu dr. Karola Nawrockiego, odniósł się w mediach społecznościowych do głośnej i oburzającej sprawy przemilczenia przez Instytut Pileckiego udziału Maksymiliana Sznepfa w Obławie Augustowskiej. „I pamiętajcie! Sowieckie odznaczenie - Order Wojny Ojczyźnianej - które z dumą nosił Maksymilian Sznepf, otrzymał od Sowietów w czerwcu 1945 r. na mocy rozkazu nr 666!” - napisał prof. Cenckiewicz w mediach społecznościowych.

Sławomir Cenckiewicz zastanawiał się, dlaczego Instytut Pileckiego podał wczoraj informację o 22 pojmanych przez jednostkę LWP osobach, którą „dowodził” Maksymilian Sznepf.

Przyznam się Państwu, że od wczoraj zastanawiałem się skąd Instytut Pileckiego wziął liczbę 22 osób, pojmanych („zatrzymanych”) przez „jednostkę ludowego WP”, którą „dowodził” por. Maksymilian Sznepf, „z których część nigdy nie wróciła do domu”…

— napisał Cenckiewicz.

Zastanawiałem się, bo w przeszłości w WBH studiowałem akta „kościuszkowców” z LWP pacyfikujących polskie podziemie po 1945 r., w tym archiwalia 1 Dywizji Piechoty w którego skład wchodził 1 Praski Pułk Piechoty. Pomyślałem…, że wzięli to prawdopodobnie z książki (dobrej) „Miotła Stalina”. Polska północno-wschodnia i jej pogranicze w czasie obławy augustowskiej w 1945 r., wydanej w 2019 r. pod red. Łukasza Adamskiego, Grzegorza Hryciuka i Grzegorza Motyki. Książkę wydała instytucja - wówczas już sierota po resecie z Rosją czyli Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, która teraz jest Instytutem Mieroszewskiego. To ta książka:

— dodał.

Archiwa zdradzają…

Sławomir Cenckiewicz wskazywał na platformie X na dokument archiwalny, który może wiele powiedzieć o Obławie Augustowskiej. Wspominanym jest tam właśnie incydentalnie Maksymilian Sznepf.

Jest w niej opublikowany dokument (ze zbiorów WBH-CAW) - Dziennik działań bojowych 1. Praskiego Pułku Piechoty za lipiec 1945 r. To bardzo ważne źródło wiedzy o działaniach 1PPP w Obławie Augustowskiej, choć z moich kwerend wynika, że nie jedyne. We fragmencie dokumentu incydentalnie wymieniony jest por. Sznepf, który dowodził pacyfikacyjną akcją 1PPP w dniu 12 lipca 1945 r. w Suwałkach i okolicznych wsiach, ale po kilku zdaniach w tym samym akapicie jest mowa o kolejnych akcjach jego grupy prowadzonych w dniach 19-23 lipca. Suma (przepraszam za język) pojmanych w kolejnych pacyfikacjach to łącznie 53 osoby plus 1 osoba zamordowana podczas akcji! Skąd więc liczba 22 osób??? Będę wdzięczny za informację od Instytutu Pileckiego. To ten fragment (podkreślenia moje): „W dniu 12.7.1945 r. grupa ludzi w sile 110 ludzi pod d-wem por. Sznepfa wyje-chała na zadanie w rej. Suwałki. Przeprowadziła obławę we wsi Sider, nie napotykając jednak na ślady band. Ujęty i doprowadzony został do władz bezpieczeństwa jeden z członków AK, za którym rozesłane były listy gończe. Podczas obławy w m. Suwałki przytrzymywanych zostało 25 osób, z czego pewna część okazali się przynależnia do AK – jeden z nich był współpracownikiem gestapo, a reszta zatrzymanych były to osoby uchylające się od służby wojskowej. W dniach od 19 do 23.7 przeprowadzone były operacje we wioskach Wiżajny, Rewele, Mielkinje, Płaszczurek, Rudka, Tarta, Kamionka i in. W czasie tych operacji zdobyto: 1 karabin, 2 dyski do RKM, 10 granatów i około 1000 naboi do KB oraz doprowadzono do władz bezpieczeństwa 16 ludzi, którzy należeli do bandy AK. Następnie grupa ta prowadziła działania nad granicą Republiki Litewskiej, w okolicach Pińska. Przy tych operacjach zatrzyma-nych zostało 11 bandytów, którzy prawdopodobnie przybyli z Litwy dla prowadzenia akcji dywersyjnych na terenach Polski. Zabity został 1 bandyta, który nie chciał się poddać. Przy zatrzymanych 11 bandytach ujęto jeden karabin, reszta przez bandytów, którzy prawdopodobnie przybyli z Litwy dla prowadzenia akcji dywersyjnych na terenach Polski. Zabity został jeden bandyta, który nie chciał się poddać”

— cytował Cenckiewicz.

Obława na Suwalszczyźnie

Cenckiewicz dodał, że Maksymilian Sznepf od końca czerwca 1945 r. był już w stałej gotowości do działań na Suwalszczyźnie.

Trzeba pamiętać, że już od 29 czerwca 1945 r. CAŁY 1PPP (w tym dwa baony, w jednym z nich służył i dowodził Sznepf) był w gotowości do działań w rejonie Suwałk a od 5 lipca operował już w rejonie Czarnej Wsi i pacyfikował razem z Sowietami okoliczne wsie i „oczyszczał” lasy. W akcji od 5-8 lipca kilkadziesiąt osób (dokładne liczby są nieznane)! Obława Augustowska formalnie rozpoczęła się 10 lipca… W ramach centralnego projektu IPN dotyczącego LWP, którym miałem zaszczyt kierować, Marcin Arbuz, Daniel Koreś i Radosław Szewczyk przeprowadzili cały szereg badań związanych z rolą LWP w pacyfikacjach powojennych. W tym roku ukaże się nasza wielka synteza LWP… Na okoliczność dyskusji o Sznepie i jego pułku malutki fragment książki…, gdzie liczba ofiar i liczba pojmanych przez 1PPP idzie w dziesiątki osób… Dane pochodzą ze szczegółowych sprawozdań pisanych co kilka dni… Stąd zasadność pytanie do Instytutu Pileckiego o 22 osoby. Skąd te ustalenia? Zobaczmy: „Według dokumentów w nocy z 5 na 6 lipca 1945 1 i 2 Batalion 1 pp. jednostki sztabowe i dwie baterie z 1 dywizjonu 1. pułku artylerii lekkiej (pal) współdziałając z: „5. Pulkiem Armii Czerwonej” miała prowadzić działania przeciwko partyzantom w lasach na północ od miejscowości Czarna Wieś. Według sprawozdania za okres od 12 do 21 lipca 1945 r. 1 pp przeprowadził trzy obławy, z czego dwie nie skończone, ponieważ trwały one nadal po 21 lipca. Jednostka działała w rejonie Zabłudowa, Suwalk, Bielska, Ciechanowca oraz Wasilkowa. W tym czasie tylko 16 lipca pp miał w rejonie Wasilkowa współdziałać ze szkołą podoficerską 62 Dywizji WW NKWD. W wyniku tych kilkudniowych działań miano zlikwidować częściowo trzy oddziały partyzanckie, aresztowano 12 osób. Według kolejnego sprawozdania za okres od 11 do 29 lipca 1945 1 pp przeprowadzil cztery obławy (rejon Suwałk. powiat Bielski, rejon Czarnej Wsi oraz rejon na poludnie od miejscowości Boćki-Mielejczyce-Siemiatycze.). W trakcie nich zniszczył calkowicie jeden oddzial partyzancki, a częściowo cztery inne (w tym złożony z Litwinów). Zabito 34 osoby, do niewoli wzięto 79. Zdobyto 36 karabinów, jeden ręczny karabin maszynowy, jeden pistolet, 200 granatów ręcznych oraz amunicję. Z kolei pomiędzy 26 a 28 lipca 1945 r. 1 pp współdziałał ze szkołą podoficerską 62 Dywizji WW NKWD24 w działaniach na zachód od Czarnej Wsi. W ich wyniku zabito 10 partyzantów i: „raniono 5”

— przytaczał Sławomir Cenckiewicz.

I pamiętajcie! Sowieckie odznaczenie - Order Wojny Ojczyźnianej - które z dumą nosił Maksymilian Sznepf, otrzymał od Sowietów w czerwcu 1945 r. na mocy rozkazu nr 666!

— podkreślił Cenckiewicz.

CZYTAJ TEŻ:

— Skandal! Instytut Pileckiego bagatelizuje udział Maksymiliana Sznepfa w Obławie Augustowskiej! Burza w sieci. „Nie wierzę w to”

— Chaos w Instytucie Pileckiego. Jan Gebert ma stracić stanowisko rzecznika. W tle groźby karalne i wybielanie stalinowców

— Morawiecki: Wzywam wszystkich polskich patriotów, by zobaczyli, co się dzieje z Instytutem Pileckiego. Kalana jest pamięć polskich patriotów

— Siemoniak atakuje Cenckiewicza. „Ma cofnięte poświadczenie bezpieczeństwa”. A co z czerwcowym wyrokiem WSA?

— Popis kompleksów. Sikorski atakuje prof. Cenckiewicza: To człowiek, który zrobił karierę na opluwaniu lepszych od siebie

— „Bezpieczeństwo Polski w obliczu kryzysów”. Ważna konferencja. Głos zabrali m.in Błaszczak i Cenckiewicz. „Patrzymy na całkowitą dezercję”

maz/X