Okoliczności zawarcia „Porozumienia” z 1950 r. z perspektywy prymasa Polski.

Stefan Wyszyński nominacje na arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski otrzymał 12 listopada 1948 r. Swoje funkcje zaczął pełnić od początku kolejnego roku. Pierwsze posiedzenie Episkopatu Polski, gdy wystąpił w roli przewodniczącego, odbyło się w Krakowie w dniach 25–26 stycznia 1949 r. W czasie obrad biskupi zgodnie zwrócili uwagę na stale pogarszające się możliwości działania Kościoła w rzeczywistości społecznej i nacisk władz na jego struktury. Arcybiskup Wyszyński wskazał także na zintensyfikowanie działań propagandowych wymierzonych w Kościół, które w jego przekonaniu pokazywały jasno intencje komunistów, czyli wprowadzenie sowieckiego modelu relacji państwo–Kościół.

Kolejne miesiące wskazywały, że prymas nie pomylił się w swojej ocenie […].…