System gospodarczy, który charakteryzował Polskę i Rzeczpospolitą Obojga Narodów, często określa się folwarczno-pańszczyźnianym. Nie jest to określenie najtrafniejsze.

Ogranicza ono uwagę do zaledwie dwóch elementów: folwarków i pańszczyzny, których obecność w tym systemie w dodatku nie była charakterystyczna dla wszystkich regionów kraju. Pańszczyzna bowiem odgrywała małą rolę np. w Prusach Królewskich, a z kolei folwarki (niekoniecznie oparte na pańszczyźnie) jako przedsiębiorstwa nastawione na zbyt stosunkowo rzadko występowały na terenach oddalonych od wodnych szlaków handlowych czy dużych ośrodków miejskich. Opisując więc gospodarkę państwa szlacheckiego, warto zwrócić uwagę na cały zestaw elementów: poddaństwo osobiste i gruntowe ludności chłopskiej, siłę lub słabość wspólnot chłopskich, zakres…