Pamięć o przodkach jest tym, co stanowi o naszym człowieczeństwie i tym, co buduje narodową wspólnotę - podkreślił w czwartek prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników uroczystości wręczenia not identyfikacyjnych członkom rodzin ofiar reżimów totalitarnych.

CZYTAJ TAKŻE:

— Nowe odkrycie IPN na terenie dawnego więzienia UB i NKWD „Toledo”. Szwagrzyk: „Ujawniliśmy szczątki kolejnego człowieka”

— Wiemy coraz więcej o osobach znalezionych w masowej mogile w Warszawie. Drastyczna relacja IPN. W grobie m.in. szczątki dzieci

Budowanie narodowej wspólnoty

W Pałacu Prezydenckim odbywa się w czwartek ogłoszenie przez IPN kolejnych imion i nazwisk ofiar reżimów totalitarnych, których szczątki specjaliści Instytutu wydobyli z bezimiennych mogił. Podczas uroczystości rodziny ofiar otrzymają dokumenty potwierdzające tożsamość ich bliskich.

Pamięć o przodkach jest tym, co stanowi o naszym człowieczeństwie. Pamiętamy o naszych najbliższych oraz o tych, którym wiele zawdzięczamy, dlatego wielkim narodowym obowiązkiem jest upamiętnienie i oddanie czci tym wszystkim, którzy oddali życie za niepodległą Rzeczpospolitą. Dziś dopełniamy tej powinności wobec 26 ofiar hitlerowskiego i komunistycznego terroru, których szczątki udało się zidentyfikować

— napisał Duda, którego list przeczytał prezydencki minister Wojciech Kolarski. Prezydent przypomniał, że jest to już siódma i pierwsza od wybuchu pandemii uroczystość ogłoszenia identyfikacji ofiar zbrodni.

Prezydent podkreślił też, że pamięć jest tym, co buduje narodową wspólnotę.

Dlatego tak ważne jest, żebyśmy nigdy nie zapomnieli o tych, którzy dla Polski gotowi byli na najwyższe poświęcenie, abyśmy otaczali szacunkiem ich groby, pielęgnowali pamięć o ich czynach i dokonaniach, a także przywracali tożsamość tym, których po śmierci próbowano tej tożsamości pozbawić

— podkreślił Duda.

Bohaterowie wrócili na właściwe sobie w historii miejsce

W swoim sercu i państwa oczach czytam radość, że bohaterowie są wśród nas, tam, gdzie jest ich miejsce, tutaj, w Pałacu Prezydenckim, wolnej niepodległej Rzeczpospolitej. Są z nami symbolicznie, ale wrócili na właściwe sobie w historii miejsce - powiedział w czwartek prezes IPN Karol Nawrocki.

Dzisiejszy dzień to z jednej strony wspomnienie ciężkiej pracy dla Rzeczpospolitej, ale wspomnienie także misterium wspomnienia i śmierci naszych narodowych bohaterów

— powiedział Nawrocki.

Te emocje budzą żal i powagę. Z drugiej strony czytam w swoim sercu i państwa oczach radość, że bohaterowie są wśród nas, tam gdzie jest ich miejsce, tutaj w Pałacu Prezydenckim, wolnej niepodległej Rzeczpospolitej. Są z nami symbolicznie, ale wrócili na właściwe sobie w historii miejsce

— podkreślił.

W ocenie Nawrockiego „to połączenie skrajnych emocji - smutku i radości daje poczucie wyjątkowości tej chwili, emocjonalnej osobliwości”. Ale, jak dodał, „o tej wyjątkowości mówią także życiorysy naszych bohaterów”.

Wiele ich różniło, bo zasadnicza część z nich urodziła się w latach 20. i doświadczenie starcia z komunistycznym reżimem po roku 1945 było często ich pierwszym militarnym doświadczeniem. Część z nich służyła już w II Rzeczpospolitej, była oficerami, podoficerami, doświadczonymi konspiratorami. Konspiratorami różnych zgrupowań - Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Batalionów Chłopskich. Dzieliło ich też to, że ich krew wsiąkła w różnych miejscach Rzeczpospolitej - w Szczecinie, Łodzi, Warszawie i Dobrzykowie, ale łączyło ich jedno, gotowość do służenia Rzeczpospolitej i gotowość do złożenia swojego życia dla Polski

— zaznaczył.

Uroczyste wręczenie not identyfikacyjnych

W sumie IPN ogłosił imiona i nazwiska 26 osób - będą to zarówno ofiary zbrodni komunistycznych, niemieckiego terroru II wojny światowej, jak i żołnierze września 1939 r. Wśród nich są ofiary masowych mordów i pojedynczych egzekucji. Instytut zwrócił uwagę, że podczas ceremonii zostaną ujawnione dane osób, których szczątki zostały odnalezione i zidentyfikowane w ramach prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, m.in. dzięki działającemu w Instytucie od jesieni 2019 r. systemowi CODIS, który jest autorskim narzędziem Federalnego Biura Śledczego USA (FBI) służącym m.in. do porównywania profili genetycznych.

Instytut Pamięci Narodowej od wielu lat podejmuje działania poszukiwawczo-ekshumacyjne szczątków ofiar totalitaryzmów na terenie całego kraju, a także poza jego granicami. Do tej pory przeprowadzono prace w wielu lokalizacjach w Polsce, a także na Litwie, Białorusi, Niemczech oraz w Gruzji. Działania te mają na celu odnalezienie i identyfikację szczątków osób, które zginęły w wyniku działań systemów totalitarnych i zbrodni dokonywanych na polskiej ludności.

Sylwetki i portrety zidentyfikowanych ofiar wraz z krótkimi biogramami tutaj.

wkt/PAP