Prezydent Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki, wicepremierzy Jadwiga Emilewicz, Piotr Gliński i Jacek Sasin oraz prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski będą uczestniczyć w uroczystościach z okazji 76. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, które rozpoczną się w piątek w Warszawie.

CZYTAJ TEŻ:

-Ważne słowa premiera w związku z rocznicą Powstania Warszawskiego: wiele głosów krytycznych idzie za daleko. „Apeluję, by tego nie czynić”

-Skandaliczny wpis Sikorskiego o Powstaniu Warszawskim: „Psychoprawica uważa, że to przykład do naśladowania”. Stanowcza odpowiedź

Obchody w reżimie sanitarnym

W tym roku, ze względu na obostrzenia związane z epidemią, uroczystości związane z rocznicą powstania zaplanowano jako bardziej kameralne niż zazwyczaj. Organizatorzy zachęcają do śledzenia uroczystości online - większość z nich będzie transmitowana na żywo.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: 76 lat temu gen. Komorowski „Bór” wydał decyzję o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego. „Stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku”

Piątek, 31 lipca

W piątek 31 lipca, w przeddzień rocznicy, o godzinie 17 uroczystości związane z rocznicą pod pomnikiem Powstańców Warszawy na ul. Długiej organizuje Zarząd Środowiska Batalionu AK Kiliński. W programie przewidziano udział Pocztu Sztandarowego Środowiska, krótkie przemówienie prezesa oraz złożenie kwiatów. Swoją obecność na uroczystościach potwierdzili powstańcy m.in. Stanisław Brzosko, Janusz Jakubowski, Jan Kuźmiński, Romuald Malinowski, Jerzy Mordasewicz, Krystyna Sierpińska, Danuta Szlajmer oraz Jadwiga Włodarska-Teterwak. O godzinie 18 w pobliskiej Katedrze Polowej Wojska Polskiego zostanie odprawiona uroczysta Msza Święta, w której udział weźmie prezydent RP Andrzej Duda.

Sobota, 1 sierpnia

W sobotę, w dniu 76. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, obchody rozpoczną się o 8:30 złożeniem przez władze państwowe i miejskie kwiatów przy tablicy upamiętniającej podpisanie przez płk. Antoniego Chruściela „Montera” dowódcę Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, rozkazu rozpoczęcia Powstania Warszawskiego (ul. Filtrowa 68). O 9 kwiaty zostaną złożone pod pomnikiem „Mokotów walczący - 1944” (Park im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera), a o 10 - pod pod obeliskiem pamięci żołnierzy AK powstańców Mokotowa (ul. Dworkowa). W południe zaplanowano złożenie kwiatów pod pomnikiem gen. Zbigniewa Ścibor-Rylskiego „Motyla” (Park im. marsz. Edwarda Rydza-Śmigłego), a o 12:45 - pod pomnikiem gen. Stefana Roweckiego „Grota” (róg ul. Chopina i Al. Ujazdowskich). Stamtąd przedstawiciele władz państwowych i stołecznych przejdą pod pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej (na rogu ulic Wiejskiej i Jana Matejki), gdzie uroczystości rocznicowe rozpoczną się o godz. 13.30. O godz. 16 przedstawiciele władz państwowych złożą wieńce na grobie gen. Antoniego Chruściela „Montera” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kw. D 18, rz. L 01, gr.1).

Godzina „W”

O godz. 17, w godzinę „W”, w całym mieście zabrzmią syreny alarmowe i rozpocznie się główna uroczystość z udziałem przedstawicieli władz państwowych przed pomnikiem Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie spoczywa ok. 4-4,5 tys. uczestników walk. Uroczystość w tym miejscu stanowi od lat punkt kulminacyjny oficjalnych obchodów rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego - to tradycja sięgająca już kilkudziesięciu lat. Warszawiacy zbierali się w tym miejscu nawet wtedy, gdy komunistyczne władze zabraniały obchodów związanych z powstaniem. W sobotę przy pomniku Gloria Victis hołd bohaterom oddadzą kombatanci, warszawiacy i przedstawiciele władz państwowych.

O godz. 16.45 rozpoczną się uroczystości przy pomniku-kurhanie „Polegli-Niepokonani” na Cmentarzu Powstańców Warszawy znajdującym się na warszawskiej Woli, gdzie spoczywają szczątki ponad 50 tys. mieszkańców stolicy poległych w Powstaniu Warszawskim. O godzinie 20 zapłonie tradycyjne ognisko pamięci na kopcu Powstania Warszawskiego (ul. Bartycka), które płonąć będzie do 3 października - rocznicy upadku warszawskiego zrywu.

Muzeum Powstania Warszawskiego

W ramach obchodów rocznicowych 1 sierpnia o godz. 20.30 zaplanowano też wspólne śpiewanie powstańczych piosenek z udziałem orkiestry i chóru pod kierownictwem Jana Stokłosy w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego. W akcji „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki” będzie można uczestniczyć po uprzedniej rejestracji na stronie: www.rejestracja.1944.pl. Jak poinformowało Muzeum Powstania Warszawskiego śpiewniki do pobrania będą dostępne na stronie: www.1944.pl. Wydarzenie będzie transmitowane w TVP1 oraz na profilu Muzeum Powstania Warszawskiego na Facebooku.

Tradycyjnie już o północy w Sali pod Liberatorem w Muzeum Powstania Warszawskiego odbędzie uroczysta premiera spektaklu teatralnego, który Adam Woronowicz przygotował z okazji 76. rocznicy wybuchu insurekcji (wstęp z zaproszeniem). Będzie to „Pamiętnik z Powstania Warszawskiego” Mirona Białoszewskiego w reżyserii i wykonaniu aktora. Zaplanowano transmisję monodramu na profilu Muzeum Powstania Warszawskiego na Facebooku.

Rajd rowerowy

Także w sobotę odbędzie się tradycyjny rowerowy „Przejazd Świeczkowy” śladami walk powstańczych. Rowerzyści spotkają się na wspólnym przejeździe już po raz 13. Uczestnicy - jak co roku - zabiorą ze sobą świeczki i zapałki, by zostawić płomień pamięci na mogiłach powstańczych i w innych miejscach pamięci, związanych z Powstaniem Warszawskim. W geście solidarności z powstańcami będą mieli powstańcze opaski i narodowe flagi. Jak piszą organizatorzy z Kolonii Wawelberga Stowarzyszenia Mieszkańców i Przyjaciół oraz Wolskiego Centrum Kultury: „To jest dzień, godzina, minuta pamięci wspólnej odebranej nam przez wiele lat po 1945 roku. Dlatego barwy polityczne i inne aspekty są nieważne”. W poprzednich edycjach przejechali już ulicami Targówka, Pragi Północ, Śródmieścia, Woli, Mokotowa i Ochoty, odkrywając miejsca nieznane i zapomniane, gdzie dociera niewiele osób. W tym roku rowerzyści pojadą szlakiem powstania na Woli, a o historii mijanych miejsc opowiedzą społecznicy. „Przejazd Świeczkowy” rozpocznie się o 16.30 na Rondzie Zgrupowania AK Radosław, na wysokości ul. Młocińskiej.

Niedziela, 2 sierpnia

W niedzielę 2 sierpnia o godz. 10 rozpocznie się uroczystość odsłonięcia pomnika kpt. Stanisława Jankowskiego „Agatona” usytuowanego u zbiegu ulic Karowej i Browarnej. Stanisław Jankowski „Agaton”, był „cichociemnym”, oficerem AK, powstańcem warszawskim, a po wojnie - architektem zaangażowanym w odbudowę stolicy. Zaprojektowanie upamiętnienia „Agatona” powierzono znanemu rzeźbiarzowi prof. Antoniemu Januszowi Pastwie. Wysoki na trzy metry pomnik, wykuty w jednym bloku szarego granitu, przedstawia wyłaniającą się z kamiennej bryły sylwetkę bohatera.

O godz. 17 z Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego wystartuje „Masa Powstańcza 2020”, czyli zbiorowy przejazd rowerzystów szlakiem batalionów AK „Czata 49” i „Miotła”. Wydarzenie będzie transmitowane na profilu Muzeum Powstania Warszawskiego na Facebooku. Udział w „Masie Powstańczej 2020” jest możliwy po rejestracji na stronie: www.rejestracja.1944.pl

Środa, 5 sierpnia

Obchody rocznicy Powstania Warszawskiego odbywać się będą także 5 sierpnia, w rocznicę rozpoczęcia pacyfikacji przez siły niemieckie Woli. O godzinie 17.30 odbędzie się złożenie kwiatów pod pomnikiem Pamięci 50 Tysięcy Mieszkańców Woli Zamordowanych przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego 1944 (Skwer Pamięci w rozwidleniu ul. Leszno i al. „Solidarności”), a o godz. 19 ruszy stamtąd Marsz Pamięci w kierunku Cmentarza Powstańców Warszawy na Woli. Podczas marszu będą wyczytywane nazwiska ofiar Rzezi Woli. Marsz Pamięci zakończy się złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy pod pomnikiem Polegli Niepokonani i na wystawie „Zachowajmy ich w pamięci” poświęconej ofiarom cywilnym Powstania Warszawskiego w Parku Powstańców Warszawy.

Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 r. do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych.

Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po powstaniu zostało niemal całkowicie spalone i zburzone.

aes(PAP)