„Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego ma przed sobą śmiałe zadanie: przywrócić Polakom pamięć o ruchu narodowym i chrześcijańskim, a samym stronnictwom przywrócić zasłużone dobre imię” – napisał prezydent RP Andrzej Duda w liście do uczestników uroczystości powołania Rady IDMN, która odbyła się 25 czerwca na Zamku Królewskim w Warszawie. Słowa przebywającego z wizytą w Stanach Zjednoczonych prezydenta RP przekazał w jego imieniu minister w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera.

Andrzej Duda zwrócił również w swoim liście uwagę, że zadanie stojące przed Instytutem jest tym większe, że to właśnie polski ruch narodowy oraz chrześcijańsko-demokratyczny należały do tych sił obozu patriotycznego, które były najzacieklej zwalczane przez propagandę komunistyczną i niestety rzutowało to również na przedstawianie tych nurtów w narracjach obowiązujących już po 1989 roku.

W trakcie uroczystości, do której uczestników prezydent skierował swoje przesłanie, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński powołał 15-osobową Radę Programową IDMN – pierwszej w historii Polski państwowej instytucji upamiętniającej dziedzictwo obozu narodowego i chadeckiego.

Na ten fakt zwracał uwagę dyrektor Instytutu prof. Jan Żaryn, który stwierdził w trakcie wydarzenia: „Trzeba było rządu PiS i prezydenta Andrzeja Dudy, aby polskie państwo naprawiło tę historyczną zaległość”.

Wtórował mu wicepremier Gliński, który podkreślał: „IDMN ma być zadośćuczynieniem dla dziedzictwa ruchu narodowego oraz chrześcijańskiego z powodu wieloletnich zaniedbań kolejnych rządów. Ten Instytut powinien powstać już dawno temu”.

W skład Rady Programowej IDMN weszli wybitni przedstawiciele świata nauki i kultury oraz działacze społeczni:

1. Prof. Stanisław Mieczysław Gebhardt – przewodniczący Rady – żołnierz AK, więzień Gestapo, działacz emigracyjnego Stronnictwa Pracy, współpracownik Roberta Schumana, współtwórca i jeden z liderów wielu międzynarodowych organizacji chrześcijańsko-demokratycznych, współinicjator odrodzenia Stronnictwa Pracy po roku 1989, prezes Fundacji Odbudowy Demokracji im. Ignacego Jana Paderewskiego.

2. Marian Barański – działacz opozycji antykomunistycznej oraz pierwszych polskich ruchów pro-life, jeden z liderów Ligi Narodowo-Demokratycznej oraz Polskiego Komitetu Obrony Życia, Rodziny i Narodu, więzień polityczny w okresie PRL.

3. Dr Ewa Czaczkowska – historyk, dziennikarka, pisarka, autorka książek m.in. o bł. ks. Jerzym Popiełuszce i kard. Stefanie Wyszyńskim, ekspert Muzeum Jana Pawła II i Muzeum Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie.

4. Michał Drozdek – socjolog, publicysta, przez wiele lat urzędnik państwowy, prezes Fundacji SPES, doradca premiera Jana Olszewskiego, badacz katolickiej nauki społecznej.

5. Prof. Marian Marek Drozdowski – historyk, nauczyciel akademicki, autor prac poświęconych m.in. Ignacemu Janowi Paderewskiemu, jeden z inicjatorów upamiętnienia m.in. Wojciecha Korfantego i Władysława Reymonta.

6. Dr. inż. Aleksander Maciej Jabłoński – publicysta, działacz środowisk polonijnych, prezes Instytutu im. Oskara Haleckiego w Kanadzie

7. Marek Jurek – historyk, działacz opozycji antykomunistycznej (m.in. Ruchu Młodej Polski), współtwórca Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, były przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz marszałek Sejmu RP, publicysta katolicki.

8. Prof. Krzysztof Kawalec – historyk, dyrektor oddziału IPN we Wrocławiu, kierownik Zakładu Historii Polski i Powszechnej od XIX do XX wieku w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, autor książek poświęconych obozowi narodowemu m.in. biografii Romana Dmowskiego.

9. Dr Wojciech Kozłowski – historyk, dyrektor Instytutu Pileckiego, badacz teologii politycznych, nauczyciel akademicki.

10. Prof. Zbigniew Krysiak – ekonomista, nauczyciel akademicki, założyciel i prezes Instytutu Myśli Schumana.

11. Dr Jolanta Niklewska – historyk zajmująca się m.in. historią obozu narodowego, w tym działalnością Romana Dmowskiego

12. Prof. Janusz Odziemkowski – historyk zajmujący się m.in. katolicyzmem społecznym, wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, były szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, działacz opozycji antykomunistycznej w okresie PRL.

13. Prof. Mieczysław Stanisław Ryba – historyk, wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, autor wielu publikacji dotyczących obozu narodowego, publicysta mediów katolickich, samorządowiec, prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Lublinie.

14. Ks. dr hab. Robert Skrzypczak – duszpasterz akademicki, psycholog, teolog, wykładowca m.in. Papieskiego Wydziału Teologicznego.

15. Dr hab. Wojciech Turek – historyk, autor m.in. biografii Wojciecha Wasiutyńskiego, działacz opozycji antykomunistycznej w okresie PRL, w latach 90. dyrektor biura Instytutu Konserwatywnego im. Edmunda Burke’a, wykładowca akademicki, dziennikarz mediów katolickich.

W trakcie uroczystości, obok powołania Rady, nastąpiło odznaczenie jej przewodniczącego prof. Stanisława Gebhardta Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”. Dyrektor IDMN prof. Jan Żaryn przedstawił także program działania placówki. Mówił m.in. o planach powołania Funduszu Patriotycznego, z którego środki mogłyby trafić m.in. do naukowców i organizacji pozarządowych zajmujących się dziedzictwem ruchu narodowego i chrześcijańsko-demokratycznego. Zapowiedział także m.in. rozpoczęcie procesu zmierzającego do budowy Muzeum Romana Dmowskiego, którego brak jest kolejnym przykładem zaniedbań III RP.

Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego to państwowa instytucja kultury powołana w lutym br. przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego, który powierzył funkcję dyrektora placówki w ręce prof. Jana Żaryna – historyka od lat zajmującego się m.in. obozem narodowym i historią Kościoła, redaktora naczelnego miesięcznika „wSieci Historii”, członka władz i lidera wielu patriotycznych ruchów obywatelskich zaangażowanego m.in. w upamiętnianie „Żołnierzy Wyklętych”, Polaków Ratujących Żydów czy Rotmistrza Witolda Pileckiego.

Warto zwrócić uwagę, że fakt powołania IDMN spotkał się z ostrą krytyką najbliższego otoczenia Rafała Trzaskowskiego. Szef jego zaplecza w Radzie Warszawy, lider klubu Koalicji Obywatelskiej Jarosław Szostakowski zaatakował wicepremiera Glińskiego za uczczenie Romana Dmowskiego, a dodatkowo stwierdził, że zgadza się z wyrażoną przez byłego dyrektora Muzeum POLIN Dariusza Stolę opinią, że dyrektor IDMN prof. Jan Żaryn „nigdy nie miał problemu z endeckim antysemityzmem”. Wypowiedzi te są tym bardziej oburzające, że rodzice prof. Żaryna otrzymali tytuły Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata za ratowanie Żydów w czasie II wojny światowej z narażaniem życia swojego i swoich rodzin, a on sam od dawna jest zaangażowany w upamiętnianie Polaków niosących pomoc żydowskim współobywatelom i odkłamywanie mitów na temat relacji polsko-żydowskich, które narastały w okresie PRL i III RP.