Pogrzeb śp. Krystyny Barchańskiej, matki i strażniczki pamięci Emila Barchańskiego, najmłodszej ofiary stanu wojennego

W środę, 3 czerwca br., Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk weźmie udział w uroczystościach pogrzebowych śp. Krystyny Barchańskiej, matki Emila Barchańskiego, najmłodszej ofiary stanu wojennego, aresztowanego, więzionego i torturowanego przez SB.

CZYTAJ TAKŻE:

• Pamiątki po Emilu Barchańskim, najmłodszej ofierze stanu wojennego w muzeum na Rakowieckiej

• Tak działają media Michnika. Matkę zamordowanego w stanie wojennym Emila Barchańskiego nazwano „starszą fanką” prezydenta

• Emil Barchański - nazwisko, które powinno zamknąć gęby ubekom bredzącym o „kulturze” stanu wojennego

Symboliczna data pogrzebu

Msza święta żałobna odprawiona zostanie o godz. 11:00 w kościele Stygmatów św. Franciszka przy ulicy Zakroczymskiej 1 w Warszawie. Po liturgii planowane jest przemówienie ministra Kasprzyka. Ceremonia pogrzebowa odbędzie się na cmentarzu Bródnowskim. Krystyna Barchańska spocznie obok syna, o którego pamięć przez całe życie zabiegała.

Data pogrzebu śp. Krystyny Barchańskiej – 3 czerwca – jest niezwykle symboliczna. Tego dnia upływa 38. rocznica śmierci Emila Barchańskiego, który 3 czerwca 1982 roku został zamordowany przez SB, jako 17-letni wówczas działacz opozycji antykomunistycznej.

Najmłodsza ofiara stanu wojennego

Emil Barchański jest uznawany za jedną z najmłodszych ofiar stanu wojennego. Zaangażowany w młodzieżową konspirację antykomunistyczną licealista zaczął swoją działalność pod wpływem strajków na Wybrzeżu, których był świadkiem podczas letnich wakacji. Przystąpił do Ruchu Młodej Polski. W 1981 roku założył szkolny kabaret „Wywrotowiec” oraz wydawał pismo satyryczno-polityczne „Kabel”. Po wprowadzeniu stanu wojennego rozpoczął działalność konspiracyjną w grupie „Piłsudczycy”. Jedną z jego bardziej znanych akcji, którą przeprowadził wspólnie z Markiem Marciniakiem i Arturem Nieszczerzewiczem 10 lutego 1982 roku, było oblanie czerwoną farbą i obrzucenie koktajlami Mołotowa pomnika Feliksa Dzierżynskiego.

3 marca 1982 r. Emil Barchański został zatrzymany przez SB w podziemnej drukarni. Po aresztowaniu był bity i zmuszany do składania fałszywych zeznań.

Jak popadło. Każdy chciał uderzyć, kopali, bili po twarzy, w żołądek. Ciągłe obelgi, obrażali wszystko, co mogło być dla mnie ważne

— pisał w swoim pamiętniku.

Proces

W procesie oskarżonego o chęć obalenia przemocą ustroju komunistycznego Tomasza Sokolewicza, który odbywał się między marcem a czerwcem 1982 roku przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego, Marek Marciniak i Emil Barchański stawali jako oskarżeni o przynależność do organizacji o charakterze niepodległościowym. Wówczas Emil Barchański tak zeznawał o torturach, jakim był poddawany podczas śledztwa:

Ci panowie, kiedy biją, nie przedstawiają się, ale jestem gotów w każdej chwili ich rozpoznać.

Kolejnego terminu tej rozprawy, wyznaczonego na 17 czerwca 1982 roku, już nie doczekał.

3 czerwca 1982 roku pojechał na plażę nad Wisłą, gdzie zaginął. Jego ciało odnaleziono po dwóch dniach, 5 czerwca, przy pięćsetnym kilometrze Wisły, na dzień przed jego 17. urodzinami. Emil Barchański został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim (kwatera 46 F VI 20).

W oficjalnych komunikatach forsowana była wersja o utonięciu licealisty, którą też przyjęła prokuratura. Matka Emila od początku przekonywała, że jest to nieprawdopodobne, bo jej syn miał hydrofobię i nigdy nie wszedłby do wody. Jak wiele innych zbrodni reżimu komunistycznego, również i ta nigdy nie znalazła swojego finału w formie wyroku sądu i ukarania sprawców.

Emil Barchański odznaczony został pośmiertnie przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.