Ojczyzna i wolność. Cóż piękniej może opisać marzenie kolejnych pokoleń insurgentów niż te dwa słowa?

Rocznicę powstania listopadowego zawsze widzę przez pryzmat wydarzeń roku 1860. Obchody rocznicy listopadowej w tamtym roku miały bowiem wymiar szczególny. Pod kościołem karmelickim na Lesznie w Warszawie zebrał się modlący tłum. Płonęły świece postawione wprost na bruku ulicy – w taki sam sposób jak całkiem niedawno i my stawialiśmy znicze, gdy umarł papież czy też w dniach żałoby po tragedii smoleńskiej. Kiedy widzę takie świece na chodniku, na myśl mi właśnie przychodzi ów rok 1860, a wraz z nim i ten leżący na samym początku łańcucha zdarzeń, czyli 1830.

W rocznicę insurekcji pod figurą Matki Boskiej na Lesznie modlili się mieszkańcy Warszawy. Studenci rozdawali obrazki z wielkimi Polakami, zupełnie tak, jakby to były „święte obrazki”. Bo dla nas świętymi stawali się – Kościuszko, książę Józef Poniatowski, Piotr Wysocki, Walerian Łukasiński… Wiedzieliśmy, iż oni całe swoje życie dawali za Polskę – poświęcali wszystko: myśli, pracę, walkę, poranne wstawanie, spiskowanie, lekturę polskich książek, modlitwy w kościołach i te z dziećmi przy ich łóżku. Za świętą sprawę polską oddawali siebie i tak stawali się naszymi świętymi.

Poza obrazkami młodzi ludzie z Karolem Nowakowskim na czele rozdawali także zgromadzonym teksty polskich pieśni. A to tę Legionów Polskich we Włoszech, która później stać się miała naszym hymnem, a to „Z dymem pożarów…”. Była też wśród nich i ta, którą napisał biskup Feliński, a w której była strofa ku czci cara, pieśń „Boże, coś Polskę”. Tyle że tym razem ludzie na kartkach zobaczyli zmieniony tekst, już nie cara wielbiły zdania. W ostatnim wersie były słowa: „Ojczyznę, wolność, racz nam wrócić Panie!”.

Cóż piękniej może opisać marzenie kolejnych pokoleń insurgentów niż te dwa słowa? Ojczyzna i wolność. Dwie wielkie polskie wartości. Gdzie ich należy szukać? Nim je „szablą weźmiemy”, musimy poprosić o nie Boga. Ojczyzna i wolność w ujęciu tej pieśni-modlitwy to dar. Dzisiaj za ten dar dziękujemy. A prosić możemy jedynie o to, byśmy go nie zmarnowali.

Felieton ukazał się w tygodniku „Sieci” nr 47/2019