Bardzo współczuję wielu moim przyjaciołom rosyjskim, którzy oczywiście z tego rodzaju ideologią się nie zgadzają. Próbują przeciwko niej protestować, co wymaga szczególnej odwagi.
— powiedział w rozmowie z portalem wPolityce.pl historyk, prof. Andrzej Nowak, komentując doniesienia rosyjskich mediów, relacjonujących odbywające się w Polsce obchody 80. rocznicy rozpoczęcia II wojny światowej.
wPolityce: Panie Profesorze, jak by się Pan odniósł do doniesień rosyjskich mediów odnośnie do uroczystości w Polsce 80. rocznicy rozpoczęcia II wojny światowej. Rosyjskie media wpadały w histerię, że obchody były antyrosyjskie i kreowały Związek Sowiecki na wyzwoliciela Polski.
Prof. Andrzej Nowak: Cóż, najkrócej się można odnieść tak, że jeśli 1 września mielibyśmy czcić wyzwolenie Polski przez Armię Czerwoną, to lepiej byłoby przesunąć tę datę na 17 września, bo wtedy Armia Czerwona wkroczyła do Polski z „wyzwoleńczą misją”, która kosztowała życie kilkuset tysięcy obywateli II Rzeczpospolitej. Tak najkrócej odpowiedziałbym na komentarze rosyjskich mediów.
Różnica polega na tym, że dziesięć lat temu, w czasach, kiedy premier Tusk i minister Sikorski na kolanach przyjmowali premiera Putina, tego rodzaju właśnie narracja rosyjskiego neoimperializmu i całkowitego zakłamania historii znalazła miejsce swojej, że tak powiem, promocji na uroczystościach z okazji 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte. To miejsce oczywiście wykorzystał Władimir Putin, żeby usprawiedliwić pakt Ribbentrop-Mołotow i wybuch II wojny. W roku 2019, w 80. rocznicę, zabrakło tego miejsca dla Władimira Putina, dla narracji, którą miał okazję przedstawić jednak wcześniej dzięki uprzejmości premiera Tuska w Polsce. I Polacy mogą dzisiaj ocenić, czy to lepiej, czy to gorzej.
Związek Sowiecki upadł wiele lat temu, a mimo tego narracja rosyjska się nie zmieniła. Z czego to wynika?
Ze słowa, którego użyłem – neoimperializm. Otóż Związek Sowiecki jest pamiętany, przypominany przez wszystkie podporządkowane Kremlowi media od już dwudziestu paru lat. Jest przypominany z dumą właśnie dlatego, że był imperium. Nie dlatego, że był komunistyczny – to akurat nie jest uwypuklane – ale dlatego, że był wielkim imperium, że zdobył pół Europy. Nie chce się w tej pamięci tylko przypominać, że istotnym wstępem do podboju, do tej imperialnej chwały Moskwy, Kremla w 1945 roku był pakt Ribbentrop-Mołotow i zdobycze uzyskane na mocy tego paktu współpracy z Hitlerem w 1939 roku i w 1940. To się chowa, natomiast uwypukla się chwałę imperialną, którą symbolizuje 9 maja, którą symbolizuje Stalin jako rządca połowy świata.
Paradoksalnie tego typu polityka może być fatalna w skutkach dla samej Rosji i Rosjan.
Ta polityka oczywiście jest bardzo szkodliwa dla Rosji i dla Rosjan. Bardzo współczuję wielu moim przyjaciołom rosyjskim, którzy oczywiście z tego rodzaju ideologią się nie zgadzają. Próbują przeciwko niej protestować, co wymaga szczególnej odwagi. Na szczęście widać, że tej odwagi jest coraz więcej w młodym pokoleniu Rosjan, ale myślę, że…, no my oczywiście Rosjan nie wyręczymy w przezwyciężaniu skutków tego imperialnego bakcyla, który z taką pieczołowitością hoduje Władimir Putin, natomiast coś możemy zrobić, musimy konsekwentnie przypominać prawdę o pakcie Ribbentrop-Mołotow, o najeździe 17 września, o Katyniu. Musimy przypominać prawdę o ludobójstwie wykonanym na Polakach z rozkazu Stalina, wcześniej jeszcze, przed wojną, na mocy rozkazu NKWD z 1937 roku. Musimy przypominać nie w imię tylko polskiej pamięci, ale w imię prawdy o istocie Związku Sowieckiego, o naturze tego reżimu, który zabił wielokrotnie więcej Rosjan niż Polaków. Jeżeli my będziemy pamiętać o zbrodniach tego reżimu, czyli stalinowskiego, sowieckiego, leninowsko-stalinowskiego w istocie reżimu na Polakach, to pomożemy w istocie przypomnieć kiedyś Rosjanom także o tym, że oni byli pierwszą i największą ofiarą tego systemu i że jeśli chcą mieć imperium za wszelką cenę, to mogą cierpieć tak długo, jak długo nie pozbędą się tej błędnej ideologii.
Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała Anna Wiejak
CZYTAJ WIĘCEJ: Rosjanie piszą historię na nowo! „Polska zaczęła wojnę jako napastnik, ale się przeliczyła”. WIDEO
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/historia/462009-nasz-wywiad-prof-nowak-ostro-o-rosyjskim-rewizjonizmie