Wystawa IPN „Ściany totalitaryzmów. Polska 1939–1945” otwarta! Zwiedził ją prezydent RP Andrzej Duda

„Dziś jest, niestety, wielu takich, którzy próbują fałszować historię. Zgłaszają sugestie, że tak naprawdę II wojna światowa rozpoczęła się w 1941 roku. Nie – wojna się rozpoczęła od hitlerowsko-sowieckiej napaści na Polskę we wrześniu 1939 roku na podstawie ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow” – mówił Prezydent RP Andrzej Duda po obejrzeniu wystawy IPN „Ściany totalitaryzmów. Polska 1939–1945” (Between the Walls. Poland under totalitarian regimes 1939–1945).

W piątek 23 sierpnia 2019 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, w towarzystwie prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Jarosława Szarka, obejrzał na pl. Józefa Piłsudskiego w Warszawie wystawę Instytutu Pamięci Narodowej „Ściany totalitaryzmów. Polska 1939–1945”, przygotowaną na 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Obecni byli także Wojciech Kolarski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta, Mateusz Szpytma, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej oraz Adam Hlebowicz, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN.

Pakt Ribbentrop-Mołotow oznaczał IV rozbiór Polski. Po II wojnie światowej komuniści chcieli wymazać prawdę o tym tajnym protokole, który narodom Europy Środkowo-Wschodniej przyniósł zniewolenie

– mówił prezes IPN Jarosław Szarek, otwierając wystawę plenerową „Ściany totalitaryzmów. Polska 1939–1945” (Between the Walls. Poland under totalitarian regimes 1939–1945)

Uroczystość na pl. Józefa Piłsudskiego w Warszawie rozpoczęła się minutą ciszy ku pamięci ofiar niemieckiej III Rzeszy oraz sowieckiej Rosji.

W otwarciu wystawy wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, wojska polskiego, kombatantów oraz reprezentanci innych krajów. Wśród gości obecni byli ambasadorowie – Republiki Litewskiej Eduardas Borisovas, Republiki Łotewskiej Edgars Bondars, Republiki Federalnej Niemiec Rolf Nikel, Portugalii Luis Cabaco, Ukrainy Andrij Deszczyca. Przybyli także Ly Metsis – chargé d’affaires Ambasady Republiki Estońskiej, pierwszy sekretarz Ambasady Węgier Gabor Logzi. Obecny był rektor – komendant Akademii Sztuki Wojennej gen. bryg. Ryszard Parafianowicz oraz kawaler Orderu Orła Białego sędzia Bogusław Nizieński. List od premiera Mateusza Morawieckiego odczytał poseł na Sejm RP Jarosław Krajewski.

80 lat po tym pakcie żyjemy w niepodległych państwach

– podkreślił w swoim wystąpieniu Jarosław Szarek.

Dziś jesteśmy tu razem wraz z przedstawicielami Litwy, Łotwy i Estonii po to, by wystawą IPN „Ściany totalitaryzmów” oddać hołd tym, dzięki którym odzyskaliśmy wolność

-– powiedział.

Wystawa prezentowana jest w dwóch konfiguracjach przestrzennych. Pod względem wizualnym, artystycznym oraz merytorycznym porusza tematykę historii dwóch totalitaryzmów: Rzeszy niemieckiej oraz Rosji sowieckiej. Osią narracji jest wybuch II wojny światowej, jego tragiczne konsekwencje oraz walka Polaków o wolność z dwoma okupantami.

W dramatyczne realia wojny wprowadzają teksty kuratorskie i fotografie, umieszczone na zewnętrznych ścianach instalacji.

Na ścianie poświęconej okupacji niemieckiej zaprezentowano: terror wobec ludności cywilnej, Polskie Państwo Podziemne (w tym ruch oporu w obozach koncentracyjnych i raport Pileckiego), stosunki polsko-żydowskie (Żegota, w tym misja Jana Karskiego i powstanie w getcie warszawskim), Powstanie Warszawskie, Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie (Bitwa o Monte Cassino, Bitwa o Anglię, 1 Dywizja Pancerna gen. Maczka, Cichociemni, wywiad).

Na ścianie poświęconej okupacji sowieckiej przedstawiono: wywózki, Katyń, łagry i  epopeję Armii Andersa, jak również ustalenia jałtańskie, które usankcjonowały instalowanie reżimu komunistycznego w Polsce.

Na wewnętrznych płaszczyznach ścian umieszczone są cytaty ze wspomnień z czasów wojny i fotografie odwołujące się do życia codziennego podczas okupacji, naznaczonego represjami i zbrodniami. Efektem takiego rozwiązania jest pokazanie, że okupacyjna rzeczywistość była dla obywateli polskich ciągłą walką o byt w warunkach wszechobecnego terroru. Poprzez zbudowanie atmosfery oddziałującej na emocje zwiedzający odwołają się do uniwersalnego doświadczenia tragedii II wojny światowej.

Teksty na wystawie można przeczytać w języku polskim, angielskim, rosyjskim i niemieckim.

Ekspozycja będzie czynna na pl. Piłsudskiego do 30 września 2019.