9 kwietnia 1241 r. to szczególna data w naszej historii. Rozegrała się wtedy jedna z tych bitew, które miały wymiar szerszy niż tylko polski. Pod Legnicą Tatarzy toczyli wojnę z całą chrześcijańską Europą.

Wojska mongolskie szły do boju z przekonaniem, że cały świat powinien być im poddany, gdyż taka jest wola ich Boga. On dał władzę chanowi, oni zaś wypełniają wolę swego wodza. W trakcie tego starcia europejskiej, chrześcijańskiej armii pod polskim dowództwem (bili się w niej wojowie z Małopolski i z Opolszczyzny, górnicy ze Złotoryi, krzyżowcy, templariusze i Krzyżacy) zostaje zamordowany polski książę Henryk Pobożny.

Piszę świadomie „zamordowany”, gdyż od jakiegoś czasu wiemy (za sprawą nowego źródła – manuskryptu mnicha C. de Bridia), iż wersja Długosza nie była precyzyjna. Henryk nie zginął na polu bitwy. Ranny i bijący się do końca w gronie najwierniejszych rycerzy, dawał przykład niezwykłego bohaterstwa. Śmierć zadano mu dopiero w obozie tatarskim, do którego go zawleczono i usiłowano zmusić do złożenia hołdu przed zwłokami zmarłego tatarskiego wodza.

Henryk odmówił. Wtedy został ścięty. Poniósł męczeńską śmierć za wiarę chrześcijańską. Jako władca nie mógł złożyć hołdu, czyli oddać swego księstwa we władanie poganom ze Wschodu (notabene postrzeganym przez współczesnych jako wojownicy szatana). W diecezji legnickiej ruszy lada moment proces beatyfikacyjny Henryka Pobożnego.

Zbierane są dokumenty, jest nihil obstat, i jeśli wszystko się powiedzie, to za jakiś czas Legnica może przynieść Polsce i światu piękną postać wyniesioną na ołtarze. Czuł to już Stanisław Wyspiański, który szczególnie upodobał sobie tragiczną, mającą chrystologiczny wymiar, postać Henryka. Nie dość, że pośród czterech kapitalnych projektów wawelskich witraży umieścił śląskiego monarchę, to jeszcze napisał wspaniały rapsod „Henryk Pobożny pod Legnicą”.

Bitwa legnicka ma dla dziejów Polski niebagatelne znaczenie, już wtedy za sprawą takich dzielnych mężów jak Henryk Pobożny stawaliśmy się prawdziwym przedmurzem chrześcijaństwa.

Tekst pierwotnie ukazał się w numerze 14/2018 tygodnika „Sieci”.