NASZA RELACJA: Stanie pomnik Polaków Ratujących Żydów w Ciepielowie. W 75 rocznicę mordu zawiązał się Komitet Budowy. ZDJĘCIA

Marta Kaczyńska, wicepremier Mateusz Morawiecki i reprezentujący Prezydenta RP minister Wojciech Kolarski weszli w skład ponad 30 osobowego Komitetu Budowy Pomnika Polaków Ratujących Żydów, jaki ma stanąć w Ciepielowie w przyszłym roku.

Zawiązanie Komitetu ogłoszono 6 grudnia, dokładnie w 75. rocznicę mordu dokonanego przez niemieckich żandarmów na mieszkańcach Ciepielowa Starego i Rekówki: rodzinach Kowalskich, Obuchiewiczów, Kosiorów i Skoczylasów oraz ukrywanych przez nich Żydach. Na konferencji :POKAKÓW CENA RATOWANIA ŻYDÓW” w Centrum Prasowym PAP zjawili się m.in. minister Wojciech Kolarski, wiceminister spraw zagranicznych Ja Dziedziczak, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej Mateusz Szpytma, wójt Ciepielowa Artur Szewczyk, a także inicjatorzy przedsięwzięcia Arkadiusz Gołębiewski i Maciej Pawlicki, autorzy filmu „Historia Kowalskich”

6 grudnia 1942 roku rodziny Kowalskich i Obuchiewiczów wraz z dziewięciorgiem dzieci zostały spalone żywcem, rodziny Kosiorów i Skoczylasów wraz z jedenaściorgiem dzieci - rozstrzelane. 33 osoby. Ich domy zostały przez żandarmów obrabowane. Wraz z nimi zamordowano kilkoro ukrywanych przez nich Żydów.

Historia budowy pomnika sięga roku 1990, gdy - z udziałem premiera RP oraz ambasadora Izraela - wmurowano kamień węgielny. W roku 2009 Prezydent Lech Kaczyński przyznał zamordowanym przez Niemców za ukrywanie Żydów rodzinom Kowalskich, Obuchiewiczów, Kosiorów i Skoczylasów pośmiertnie Krzyże Orderu Odrodzenia Polski, a rodzinom ofiar wręczyli je Maria Kaczyńska oraz szef Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Władysław Stasiak na premierze filmu „Historia Kowalskich”. Gotowość wstąpienia do Komitetu Budowy zadeklarowali m.in, Władysław Stasiak, prezes IPN Janusz Kurtyka oraz minister Rady Pamięci Walki Męczeństwa Andrzej Przewoźnik. Tragedia smoleńska zatrzymała te działania. Dziś chcemy ten zamiar wreszcie zrealizować, by wpisał się w obchody 100-lcia Odzyskania Niepodległości Polski, mówił Maciej Pawlicki Podczas Konferencji powiedzieli:

Wojciech Kolarski: Prezydent przykłada ogromną wagę do tego fragmentu polskiej historii, który powinien być przedmiotem naszej dumy, a przez wiele lat za sprawą zaniedbań nie był szeroko znany, a na dodatkowo za sprawą pewnej zmiany narracji historycznej w Europie Zachodnim świecie stał się dla polskiej racji stanu problemem. Polska zapomniała o swoich bohaterach. My sami nie byliśmy świadomi, że tysiące Polaków podczas Holocaustu okazało najwyższe bohaterstwo, tym bardziej nie poznał ich świat, W Sejmie jest ogłoszony projekt prezydenckiej ustawy, która mówi o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej.

Jan Dziedziczak: Pokazywanie Polaków ratujących Żydów jest priorytetem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Bardzo zależy nam na tym,. By po0kazywać ten heroizm Polaków we właściwym kontekście, ja bardzo niemiecka okupacja w Polsce różniła się od okupacji w innych krajach – tylko w Polsce za jakąkolwiek pomoc okazaną Żydowi groziła śmierć całej rodziny, mimo tego pomocy było znacznie więcej, gdy na Zachodzie niekiedy można było za to otrzymać mandat, mimo tego pomocy było znacznie mniej. Zależy nam też, by pokazywać relatywną powszechność tego zjawiska w Polsce – największą przy największym ryzyku.

Mateusz Szpytma: Wczoraj byłem w Ciepielowie, oddaliśmy hołd w miejscu gdzie złożone są prochy Kowalskich i Obuchiewiczów. Uroczystość była podniosła, ale miałem niedosyt, że brakuje miejsca, gdzie można by złożyć hołd wszystkim pomordowanym. Szacuje się, że za pomoc Żydom Niemcy zamordowali od kilkuset do 1100 Polaków. W mojej opinii, i mówię to jako wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, w każdym takim miejscu powinien być pomnik. Deklaruję jako IPN pomoc i współpracę z tymi wszystkimi samorządami, które do nas się w tej sprawie zwrócą.

W skład Komitetu Budowy wchodzą między innymi: Marta Kaczyńska, wicepremier Mateusz Morawiecki, wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin, wiceministrowie Spraw Zagranicznych Jan Dziedziczak i Konrad Szymański, prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek, europoseł prof. Ryszard Legutko, senator Jan Żaryn, poeta Jan Polkowski, dramaturg Wojciech Tomczyk, publicyści Grzegorz Górny i paweł Nowacki, wydawca Adam Borowski oraz potomkowie Bohaterów.

Konferencję „POLAKÓW CENA RATOWANIA ŻYDÓW” poświęcona była sprawie wszystkich Polaków, którzy oddali swoje życie ratując sąsiadów-Żydów przed machiną Zagłady oraz ich upamiętnieniu.

Maciej Pawlicki: Na przykładzie Ciepielowa widać, że zbrodnie, rabunki i zniszczenia dokonane przez funkcjonariuszy państwa niemieckiego nie zasługują na wymazanie z pamięci. Znane są nazwiska oprawców z Ciepielowa, nikt z nich nigdy nie był niepokojony śledztwami, nikt nigdy stanął przed sądem, dożyli spokojnej starości w Republice Federalnej Niemiec. Być może ten zrabowany przez niemieckich żandarmów z domu Kowalskich zegar gdzieś tyka sobie spokojnie, a wokół siedzą dzieci razem z dziadkiem-weteranem i oburzają się na polski antysemityzm.