35 lat Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Toruniu. "Walka o wolne, niepodległe i silne państwo polskie toczy się do dziś"

W ostatni weekend odbyły się w Toruniu obchody 35-lecia Niezależnego Zrzeszenia Studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po raz pierwszy uroczystość otrzymała wreszcie należytą rangę. W sobotę 14 maja w ratuszowych wnętrzach rozpoczęła się oficjalna ceremonia z udziałem marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Piotra Całbeckiego, prezydenta Torunia Michała Zaleskiego, prezesa IPN Łukasza Kamińskiego oraz prorektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. Andrzej Sokali. Na imprezie byli też marszałek Senatu prof. Alicja Grześkowiak i wicemarszałek Senatu Jan Wyrowiński.

Zebrani udali się przed najbardziej reprezentacyjną kamienicę Rynku Staromiejskiego – Dwór Artusa, by odsłonić tablicę upamiętniająca powstanie NZS UMK. Po powrocie do Sali Mieszczańskiej wręczono zasłużonym dla niezależności uczelni działaczom NZS z lat 1980-1989 nadane przez Radę Miasta Torunia medale „Za zasługi dla Miasta Torunia” na wstędze, Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis (Za Zasługi dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego) oraz Krzyże Wolności i Solidarności. Wśród odznaczonych „Za zasługi dla miasta Torunia znalazła się NZS UMK, jako organizacja oraz gen. Zbigniew Nowek były szef Urzędu Ochrony Państwa i Agencji Wywiadu, ale przede wszystkim opozycjonista i założyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów na toruńskiej Alma Mater. Zakończeniem oficjalnych uroczystości była konferencja naukowa „Niezależne Zrzeszenie Studentów – fenomen 1980 roku”. Wystąpili na niej redaktor i Kawaler Orderu Orła Białego Bronisław Wildstein oraz Jarosław Guzy – były przewodniczący Krajowej Komisji Koordynacyjnej NZS. Obydwaj opozycjoniści rozpoczęli swoją działalność jeszcze przed Sierpniem ’80 w krakowskich Studenckich Komitetach Solidarności. Ich powstanie było odpowiedzią na śmierć Stanisława Pyjasa zamordowanego przez SB w 1977 roku.

Wtedy zobaczyliśmy, że ludzie chcą się organizować w oporze przeciwko komunistycznej władzy i nasza działalność ma sens

—wspominał Bronisław Wildstein.

SKS-y przetarły szlak dla powstałego po Sierpniu ’80 Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Z kolei Jarosław Guzy zwrócił uwagę, że NZS był najbardziej demokratyczną organizacją opozycyjną ponieważ de facto stanowiła federację samodzielnych podmiotów zebranych wokół poszczególnych wyższych uczelni. Skupiała często ludzi o bardzo różnych światopoglądach, których wspólnym celem stała się walka o wolne, niepodległe i silne państwo polskie.

Toczy się ona jeszcze dziś, aż wszystkie wspomniane cele zostaną osiągnięte. Jako członkowie tej organizacji ciągle jesteśmy objęci tym zobowiązaniem

—podsumował Guzy.