W dołach śmierci na cmentarzu bródnowskim przy jednym ze szkieletów znaleziono podpisaną szczoteczkę do zębów

Szczątki sześciu ofiar komunizmu odnalazł na stołecznym Cmentarza Bródnowskim Zespół Samodzielnego Wydziału Poszukiwań IPN kierowany przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka. Przy jednej z ofiar była szczoteczka do zębów z napisem „Zygmunt Kęska ps. Świt. 8.03.1946”.

Prace poszukiwawcze na Cmentarzu Bródnowskim rozpoczęły się w środę na terenie kwatery 45N znajdującej się przy murze cmentarnym od strony ul. Rzeszowskiej. Ich celem jest zlokalizowanie miejsc pochówku ofiar komunizmu straconych, zamordowanych i zmarłych w więzieniach i aresztach warszawskiej Pragi w latach 40. XX w. Jak ocenia prof. Szwagrzyk, na terenie poszukiwań w 1946 r. pochowano co najmniej 33 skazanych na podstawie wyroków sądów komunistycznych.

Dotychczas odnaleźliśmy szczątki sześciu więźniów, z których co najmniej dwóch nosi ślady po tzw. katyńskiej metodzie uśmiercania, czyli strzałem w potylicę. Wśród tych szczątków znaleźliśmy także jedną trumienkę ze zwłokami dziecka. Godzinę temu przy jednym z więźniów odnaleźliśmy szczoteczkę do zębów, na której umieszczone jest imię, nazwisko i pseudonim. To szczególny dla nas rodzaj sytuacji, kiedy mamy dane człowieka, którego poszukiwaliśmy, ponieważ jest to jeden ze straconych w 1946 r.

— powiedział PAP w piątek prof. Szwagrzyk.

Treść napisu na jednej stronie szczoteczki głosi: „Kazimiera Adamkiewicz, Dęblin, ul. Lipowa 35. Cela śmierci”. Prof. Szwagrzyk ocenia, że jest to adresatka tej niezwykłej wiadomości.

Z drugiej strony znajduje się pseudonim „Świt” i napis „Dęblin, AK ‘Orlik’” czyli oddział „Orlika” oraz nazwisko i imię Kęska Zygmunt, a także data 8 marca 1946

— opowiadał szef zespołu poszukiwawczego. Zygmunt Kęska ps. Świt był żołnierzem Armii Krajowej i powojennego podziemia niepodległościowego.

To absolutnie niezwykle znalezisko, wszyscy jesteśmy pod ogromnym wrażeniem. Wszystkie odnalezione szczątki, poza tymi należącymi do dziecka, zostały pochowane bezpośrednio w ziemi, bez butów, na płytkiej głębokości ok. 70 cm. Byli jednak w jakiejś odzieży, o czym świadczą guziki, które również znaleźliśmy. Szczątki są bardzo dobrze zachowane, co będzie pomocne przy badaniach medyczno-sądowych

— mówił prof. Szwagrzyk.

Jak podkreślił, prace na Cmentarzu Bródnowskim powinny się zakończyć w ciągu dwóch-trzech dni, czyli nieco wcześniej niż pierwotnie planowano.

Udało nam się już bowiem przebadać cały teren. Pracujemy od wczesnych godzin rannych do późnego wieczora, stąd wyjątkowe tempo działań i możliwość zakończenia ich znacznie szybciej niż sądziliśmy. Wiemy jednak, że prace będą musiały być kontynuowane, bowiem na środku odnalezionego rzędu pochówków więziennych jest współczesna zabudowa z lat 90. i trzeba znaleźć sposób, by znajdujące się poniżej szczątki także wydobyć

— dodał szef zespołu poszukiwawczego.

Jak zaznaczył prof. Szwagrzyk Warszawski Cmentarz Bródnowski jest - - trzecim „jeżeli chodzi o wagę” po tzw. Łączce na Wojskowych Powązkach i Cmentarzu na Służewie miejscem, gdzie w latach 40. XX w. chowano ofiary terroru komunistycznego.

Slaw/ PAP