Mszą św. na Polskim Cmentarzu w Loreto 19 lipca uczczono pamięć żołnierzy 2. Korpusu Polskiego poległych w walkach o Loreto, Ankonę i inne miejscowości regionu Marche. Eucharystii przewodniczył bp Józef Guzdek, Biskup Polowy Wojska Polskiego.

W homilii zaapelował o nie zakłamywanie historii w imię poprawności politycznej.

Wspólny europejski dom i światowy pokój trzeba budować na mocnym fundamencie prawdy historycznej i sprawiedliwości.

— powiedział.

Po Mszy św. rozpoczął się apel pamięci, który zakończyła ceremonia złożenia wieńców. Ofensywa na Loreto i Ankonę była jedyną operacją przeprowadzoną samodzielnie przez żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych u boku aliantów podczas kampanii włoskiej. Zajęcie portu zaopatrzeniowego ułatwiło aliantom przełamanie kolejnego systemu niemieckich umocnień tzw. Linii Gotów i według historyków otworzyło drogę do Niemiec.

Msza św., sprawowana na cmentarzu w Loreto z udziałem wojskowej asysty honorowej rozpoczęła się od odegrania hymnów Rzeczpospolitej Polskiej i Republiki Włoskiej.

W homilii bp Guzdek przywołał czerwcowe obchody 70. rocznicy inwazji na Normandię, podczas których w niewielkim tylko zakresie przywołano udział polskich żołnierzy w bitwach z hitlerowskimi Niemcami.

Jeszcze większe zdziwienie wywołały wtedy słowa wdzięczności pod adresem Stalina za to, że dotrzymał obietnicy z Teheranu. A już szczytem pisania nowej, zakłamanej historii Europy, bez wspomnienia kto rozpętał II wojnę światową, było współczucie wyrażone narodowi niemieckiemu, który tak wiele ucierpiał, od nie wiadomo skąd przybyłych „nazistów”.

— powiedział.

Ordynariusz wojskowy podkreślił, że Polska już przed 70. laty „płaciła wysoką cenę za polityczną poprawność ówczesnych mocarstw wobec Stalina i sowieckiej Rosji”.

Czy musi płacić ją nadal? Czy wolno nie reagować na pomijanie milczeniem wkładu polskiego oręża w pokonanie hitlerowskich Niemiec?

– pytał.

Biskup polowy podkreślił, że kraje Europy Zachodniej cieszą się wolnością już od 70 lat.

Polska raduje się jej pełnią dopiero od ćwierć wieku. Nie wolno jednak zapomnieć, że historia odzyskiwania wolności narodów naszego kontynentu pisana była również krwią naszych braci.

— powiedział.

Biskup Guzdek powiedział, że uroczystości na cmentarzu wojennym w Loreto oraz w mieście Ankona, zdobytym dzięki operacji wyłącznie żołnierzy 2. Korpusu Polskiego są okazją do wdzięczności za ich odwagę i przelaną krew. Zaapelował by przyszłość narodu budować na poszanowaniu przeszłości i tych, którzy pisali ją własną krwią.

Musimy liczyć na siebie, ponieważ sprawa polska w polityce wielkich mocarstw często miała trzeciorzędne znaczenie. Nie możemy milczeć. Trzeba mieć odwagę mówić, a nawet krzyczeć: Nie wolno kłamać! W imię historycznej prawdy trzeba oddać hołd polskiemu żołnierzowi, który walcząc za wolność waszą i naszą przelał morze krwi. Wspólny europejski dom i światowy pokój trzeba budować na mocnym fundamencie prawdy historycznej i sprawiedliwości.

— podkreślił.

Mszę św. wraz z Biskupem Polowym koncelebrował ks. kmdr Janusz Bąk, delegat biskupa polowego ds. duszpasterstwa kombatantów.

We Mszy św. uczestniczyli członkowie polskiej delegacji przebywającej od czwartku w rejonie Marche: Jan Stanisław Ciechanowski, kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Waldemar Strzałkowski, radca w kancelarii Prezydenta RP, parlamentarzyści i kombatanci. W uroczystościach biorą także udział przedstawiciele lokalnych władz oraz przybyła Polonia, mieszkająca stale we Włoszech.

Po Mszy św. odczytany został apel poległych. Kwiaty i wieńce złożone zostały na grobach polskich żołnierzy walczących o wyzwolenie Ankony i Loreto. Wieńce złożono przy pomniku upamiętniającym mieszkańców Loreto.

Wczoraj uroczystości rocznicowe odbyły się w Ankonie, przy bramie Św. Stefana, przez którą 18 lipca 1944 roku weszli do miasta żołnierze 3 Dywizji Strzelców Karpackich.

Ofensywa na Loreto i Ankonę była jedyną operacją przeprowadzoną samodzielnie przez żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych u boku aliantów podczas kampanii włoskiej. Plan natarcia na Ankonę opracował gen. Władysław Anders i jego sztab, któremu podporządkowano jednostki brytyjskie i Włoski Korpus Wyzwolenia. Zajęcie portu zaopatrzeniowego ułatwiło aliantom przełamanie kolejnego systemu niemieckich umocnień tzw. Linii Gotów w pobliżu rzeki Metauro.

Podczas walk o Ankonę 2. Korpus Polski stracił 388 żołnierzy, 1636 zostało rannych, a 126 uznano za zaginionych. Straty niemieckie były znacznie większe. Oszacowano je na ok. 800 poległych i 2400 rannych, czyli ok 30% walczących. Niemiecki 992. pułk grenadierów został zupełnie zniszczony, a 278. Dywizja Pancerna straciła znaczną część uzbrojenia i pojazdów.

Na pamiątkę wydarzeń, na Bramie Świętego Stefana w Ankonie (Porta Santo Stefano), umieszczono tablicę upamiętniającą polskich żołnierzy. Napis na niej przypomina o „walecznych żołnierzach II Korpusu Polskiego, którzy umierali za swoją i naszą ojczyznę…”.

KAI, lz