Polska spółka zawarła porozumienie ws. budowy reaktorów na Węgrzech. Obajtek: "Mogliśmy jako Orlen mieć wyłączność na większą część Europy"

Polska spółka Synthos Green Energy (SGE) podpisała z państwowym węgierskim Hunatomem porozumienie w sprawie budowy na Węgrzech reaktorów BWRX-300. Całą inicjatywę popierają Stany Zjednoczone. SGE razem z Orlenem planuje budowę reaktorów tego typu w Polsce. Sprawę skomentował Daniel Obajtek, były prezes Orlenu, europoseł PiS. „A mogliśmy jako Orlen mieć wyłączność na większą część Europy, (takie zresztą mieliśmy plany), ale tacy to właśnie „fachowcy”. Byliśmy pierwsi w Europie, drudzy po Kanadzie na świecie, ale nic od mojego odejścia nie zrobiono z tym projektem. Od tego czasu w SMR-y weszło wiele firm i krajów” - zaznaczył.

Jak poinformował SGE, podpisany list intencyjny ustanawia ramy wspólnych działań związanych z opracowaniem projektu, wyborem lokalizacji, uzyskaniem licencji i budową BWRX-300 na Węgrzech, przy czym chodzi o 10 takich bloków. Przewiduje także wsparcie dla długoterminowych celów Węgier w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, konkurencyjności gospodarczej i dekarbonizacji. Kontrolowany przez Michała Sołowowa Synthos Green Energy ma wyłączność na technologię BWRX-300 w szeregu państw Europy.

O co chodzi?

Porozumienie podpisali prezes SGE Rafał Kasprów i przedstawiciel Hunatom Robert Griljov. Obecni byli minister spraw zagranicznych Węgier Peter Szijjarto, Michał Sołowow oraz chargé d’affaires ambasad USA i Polski w Budapeszcie - Robert Palladino i Jacek Śladewski.

Mamy do czynienia z olbrzymim wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną które na dziś może być zaspokojone przez amerykańską technologię BWRX-300 oraz współpracę pomiędzy Synthos Green Energy i Hunatom i to jest droga jaką wybraliśmy

— stwierdził Szijjarto.

Jestem tutaj nie tylko jako przedsiębiorca, ale też polski patriota. Jako patriota wiem, że nasze porozumienie jest krokiem w kierunku zwiększenia niezależności energetycznej regionu, w tym Polski i Węgier

— podkreślił Sołowow.

BWRX-300

Palladino zaznaczył z kolei, że technologa BWRX-300 jest najbardziej zaawansowaną na świecie amerykańską technologią jądrową o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa całego regionu, w tym Węgier i Polski. - To porozumienie będzie miało olbrzymie znacznie dla rozwoju niezależności energetycznej całego regionu. Stany Zjednoczone wspierają projekt budowy floty reaktorów w oparciu o technologię GE Vernova Hitachi i wdrażaną przez polską i węgierską firmę - podkreślił Palladino.

Według SGE, posiadanie przez polską firmę prawa na wyłączność dystrybucji technologii BWRX-300 w szeregu krajów europejskich daje to polskiemu przemysłowi przewagę w postaci możliwości możliwość włączenia się w łańcuch dostaw na początkowym etapie i następnie wykorzystania nabytych kompetencji poza Polską.

Synthos Green Energy w Polsce wraz z Orlenem, jako OSGE planuje budowę floty reaktorów BWRX-300. BWRX-300 konstrukcji firmy GE Vernova-Hitachi Nuclear Energy należy do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR). Jednocześnie, ze względu na stosunkowo niewielką moc - 300 MWe, jest zaliczany do tzw. SMR - małych reaktorów modułowych. Pierwsze wskazane lokalizacje w Polsce to Stawy Monowskie koło Oświęcimia, Włocławek i Ostrołęka.

Budowa pierwszego na świecie BWRX-300 trwa w elektrowni jądrowej Darlington w kanadyjskiej prowincji Ontario. Klientem jest miejscowa firma energetyczna OPG. Do amerykańskiego dozoru jądrowego NRC trafił już wniosek o wydanie licencji na budwę tego typu reaktora przez firmę energetyczną TVA w Clinch River w Tennessee.

Stracona szansa

Sprawę w mediach społecznościowych skomentował europoseł PiS, były prezes Orlenu Daniel Obajtek.

A mogliśmy jako Orlen mieć wyłączność na większą część Europy, (takie zresztą mieliśmy plany), ale tacy to właśnie „fachowcy”. Byliśmy pierwsi w Europie, drudzy po Kanadzie na świecie, ale nic od mojego odejścia nie zrobiono z tym projektem. Od tego czasu w SMR-y weszło wiele firm i krajów

— zauważył.

I od razu nadmieniam: niech nie wypowiada się Pan Rzecznik koncernu w tej sprawie, bo się na tym nie zna. Pomyliłby pralkę z suszarką

— dodał.

Głos zabrał także poseł PiS Zbigniew Kuźmiuk.

I kolejny strategiczny projekt, rozpoczęty podczas rządòw Prawa i Sprawiedliwości, zatrzymany przez “fachowców” Tuska, będzie realizowany za granicą, w tym przypadku przez naszych południowych sąsiadów. Rządzą nami wręcz nieprawdopodobni szkodnicy

— podkreślił.

as/PAP/X