W 2023 r. krajowi przedsiębiorcy sprzedali za granicę towary rolno-spożywcze o rekordowej wartości 51,8 mld euro (236 mld zł), tj. za kwotę o 8,1 proc. wyższą niż rok wcześniej – poinformował dyrektor generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Henryk Smolarz. Największe przychody uzyskano z eksportu mięsa i przetworów mięsnych.

Jest to kolejny dobry rok w eksporcie polskiej żywności. Na ten rezultat składa się wiele czynników m.in. to, że polskie produkty są nadal konkurencyjne cenowo i dobre pod względem jakości

— ocenił Smolarz. Dodał, że „prowzrostowo na polski eksport produktów rolno-spożywczych w ubiegłym roku oddziaływało zmniejszenie, w porównaniu z rokiem 2022, negatywnego wpływu takich czynników jak koszty importu zaopatrzeniowego, transportu, energii i paliw”.

Szef KOWR zwrócił uwagę, że wzrost wartości eksportu rolno-spożywczego w 2023 r. był jednak mniej dynamiczny niż w 2022 r. z powodu notowanych spadków cen na międzynarodowym rynku żywnościowym, co przełożyło się na niższe ceny transakcyjne w handlu zagranicznym.

Równocześnie tendencje do aprecjacji złotego wobec euro, miały negatywny wpływ na konkurencyjność cenową polskich produktów rolno-spożywczych na rynku UE

— zaznaczył Smolarz. Dodał, że „nie bez znaczenia dla polskiego eksportu pozostawał bezcłowy dostęp do rynku UE dla ukraińskich produktów rolnych, który spowodował większą ich podaż na rynku unijnym, co stanowiło konkurencję cenową dla krajowych produktów żywnościowych”.

Głównym partnerem handlowym Polski w 2023 r. pozostały kraje Unii Europejskiej, do których trafiło ponad 73 proc. eksportowych produktów żywnościowych. Na rynku unijnym sprzedano towary żywnościowe o wartości 38 mld euro (173 mld zł), co oznacza 7 proc. wzrost w porównaniu z 2022 r. Największym odbiorcą polskiej żywności były Niemcy, gdzie dostarczono produkty o wartości 13,3 mld euro (wzrost o 11 proc.).

Dużymi importerami polskiej żywności były też Niderlandy (3,2 mld euro, wzrost o 2 proc.), Francja (3,0 mld euro, wzrost o 4 proc.), Włochy (2,5 mld euro, wzrost o 7 proc.) i Czechy (2,4 mld euro, wzrost o 9 proc.).

Unijne kraje kupowały od Polski głównie: wyroby tytoniowe (o wartości 4,6 mld euro), mięso drobiowe (3,1 mld euro), produkty mleczne (2,2 mld mln euro), pieczywo i wyroby piekarnicze (2,1 mld euro), mięso wołowe (1,8 mld euro), karmę dla zwierząt domowych (1,7 mld euro), a także wyroby czekoladowe (1,7 mld euro).

Do krajów pozaunijnych wyeksportowano z Polski produkty rolno-spożywcze o wartości 13,8 mld euro (63 mld zł), co oznaczało wzrost o 11 proc. Poza UE z kraju wywożono przede wszystkim: pszenicę (1,2 mld euro, 4,7 mln ton), produkty mleczne (1,1 mld euro), mięso drobiowe (961 mln euro, 530 tys. ton), pieczywo i wyroby piekarnicze (937 mln euro, 192 tys. ton), wyroby tytoniowe (821 mln euro, 49 tys. ton) oraz czekoladę i wyroby czekoladowe (798 mln euro, 149 tys. ton).

Spośród krajów pozaunijnych, największymi odbiorcami polskiej żywności były: Wielka Brytania z (przychody z eksportu na poziomie 4,2 mld euro, wzrost o 14 proc.), Ukraina (1,03 mld euro, wzrost o 9 proc.) oraz Stany Zjednoczone (870 mln euro, wzrost o 13 proc.).

„Unia Europejska była, jest i najprawdopodobniej będzie, naszym głównym partnerem w handlu żywnością z uwagi na powiązania gospodarcze, chłonność rynku, bliskość geograficzną i dużą siłę nabywczą europejskich konsumentów” - wskazał Smolarz. Zaznaczył, że w 2023 r. eksport żywności z Polski był odporny na słabe wyniki gospodarcze Niemiec.

Szef KOWR zauważył, że równie ważne jak rozwijanie kontaktów biznesowych w Unii Europejskiej jest nawiązywanie nowych relacji handlowych z krajami pozaunijnymi.

Postępująca dywersyfikacja eksportu oraz umiejętność dostosowywania przez eksporterów oferty asortymentowej do specyficznych wymagań konsumentów zagranicznych - to źródła sukcesu polskich eksporterów

— wskazał Smolarz. Dodał, że podobnie jak w latach poprzednich rozwój polskiego eksportu żywności był pośrednio możliwy dzięki rozwiniętej bazie surowcowej polskiego rolnictwa, która zaopatruje krajowy przemysł przetwórczy w wysokojakościowe produkty rolne. A samo polskie przetwórstwo żywności należy do najnowocześniejszych w UE.

Do rozwoju polskiego eksportu rolno-spożywczego przyczynia się także Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, który wspiera działania eksporterów poprzez organizowanie targów i spotkań biznesowych, co uwiarygadnia polską żywność na rynkach zagranicznych oraz usprawnia obrót towarowy poprzez obsługę mechanizmów handlu zagranicznego

— podkreślił szef KOWR.

Polski handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi w 2023 r. odnotował dodatnie saldo obrotów handlowych wynoszące 18,6 mld euro (85 mld zł).

gah/PAP