Projekt uchwały Rady Ministrów ws. ustanowienia programu wspierania inwestycji infrastrukturalnych w woj. pomorskim, m.in. na potrzeby elektrowni jądrowej - to jeden z punktów posiedzenia rządu. Zgodnie z wykazem prac legislacyjnych na realizację programu przewidziano 4,7 mld zł.
W porządku obrad rządu znalazł się projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Program wspierania inwestycji infrastrukturalnych w związku z realizacją kluczowych inwestycji w zakresie strategicznej infrastruktury energetycznej, w tym elektrowni jądrowej, w województwie pomorskim” (ID291). Wnioskodawcą jest pełnomocnik rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej.
Zgodnie z projektem opublikowanym w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów w sierpniu 2022 r. nowy program wieloletni ma objąć swoim zakresem zaplanowanie, zaprojektowanie i budowę inwestycji infrastrukturalnych w woj. pomorskim w perspektywie do 2029 r. - z zaznaczeniem, że chodzi o inwestycje, których finansowanie nie jest przewidziane w innych dokumentach rządowych. Na realizację programu przewidziano 4,7 mld zł z budżetu państwa.
W kontekście istniejącej, niewystarczającej infrastruktury drogowej, kolejowej oraz hydrotechnicznej, przewidziane programem inwestycje infrastrukturalne mają umożliwić sprawną realizację infrastruktury energetycznej lokalizowanej na terenie tego województwa, w szczególności elektrowni jądrowej i sieci przesyłowej elektroenergetycznej — podkreślono w wykazie.
Wskazano, że program ma też zapewnić rozwój społeczno-gospodarczy województwa pomorskiego oraz jego powiatów i gmin, w szczególności gmin Choczewo, Gniewino i Krokowa.
Infrastruktura hydrotechniczna
Wyliczono, że w ramach programu wspierana będzie budowa infrastruktury hydrotechnicznej w granicach pasa technicznego na obszarze gmin Choczewo lub Krokowa oraz na obszarach morskich Polski, w szczególności na potrzeby elektrowni jądrowej. Ponadto program obejmuje budowę drogi krajowej zapewniającej dojazd do elektrowni jądrowej na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa od najbliższej drogi ekspresowej, a także budowę, przebudowę lub remont infrastruktury kolejowej zapewniającej dojazd do gmin: Nowa Wieś Lęborska, Lębork, Wicko, Łeba, Wejherowo, Choczewo, Gniewino i Krokowa, w zależności od realizowanego wariantu, w tym linii kolejowych wraz z sieciami trakcyjnymi, stacji pasażerskich, terminali towarowych i obiektów inżynieryjnych.
Jako wykonawców programu w sierpniu 2022 r. wskazano dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni, Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad oraz spółkę PKP Polskie Linie Kolejowe. Nadzór nad wykonaniem programu ma być powierzony ministrowi właściwemu ds. gospodarki morskiej i ministrowi właściwemu ds. transportu, natomiast koordynacja jego wykonania – pełnomocnikowi rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej.
W grudniu 2021 r. spółka Polskie Elektrownie Jądrowe wskazała nadmorską lokalizację Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo jako preferowaną.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem budowa pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej rozpocznie się w 2026 r., a w 2033 r. zostanie uruchomiony pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy około 1–1,6 GW. Kolejne bloki będą wdrażane co dwa–trzy lata, a cały program jądrowy zakłada budowę sześciu bloków jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od około 6 do 9 GW w oparciu o duże reaktory jądrowe PWR generacji III.
Modernizacja reaktora „MARIA”
Rząd chce zmodernizować badawczy reaktor jądrowy MARIA, aby wydłużyć jego funkcjonowanie co najmniej do 2050 r.
— poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, po tym jak rząd przyjął w tej sprawie uchwałę.
Koszt modernizacji wyniesie około 91,7 mln zł.
Jak podano po posiedzeniu rządu, badawczy reaktor jądrowy MARIA jest jedynym w Polsce działającym reaktorem jądrowym i unikatowym w kraju i na świecie urządzeniem badawczym o „istotnym znaczeniu dla zdrowia publicznego, gospodarki i nauki”.
W uzasadnieniu do projektu uchwały podano, że po ponad 40-letniej pracy modernizacji wymagają niemal wszystkie układy technologiczne reaktora.
Wskazano też, że alternatywnym rozwiązaniem byłaby budowa nowego reaktora badawczego, jednakże jej szacunkowy koszt wynosiłby ok. 2 mld zł, a koszty ewentualnej likwidacji reaktora przekroczyłyby wielokrotnie koszty jego modernizacji.
Uchwała ws. „MARII”
Możliwość sfinansowania w całości modernizacji polskiego reaktora badawczego z środków budżetowych, została zapisana w noweli ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta została w połowie marca tego roku podpisana przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę i weszła w życie.
Jak podaje Narodowe Centrum Badań Jądrowych Świerk, na swojej stronie internetowej, budowę reaktora rozpoczęto w czerwcu 1970 r., a uruchomiono w grudniu 1974 r. w Instytucie Badań Jądrowych (obecnie Narodowe Centrum Badań Jądrowych) w Otwocku-Świerku pod Warszawą. Został on zaprojektowany i zbudowany przez polskich specjalistów.
MARIA jest reaktorem doświadczalno-produkcyjnym o mocy cieplnej do 30 MW i jednym z najwyższych strumieni neutronów wśród tego typu urządzeń. Dzięki unikatowej konstrukcji, w rdzeniu reaktora można napromieniać neutronami różnorodne materiały, np. materiały tarczowe do produkcji radioizotopów. W reaktorze MARIA wytwarzane są kluczowe radioizotopy dla medycyny nuklearnej.
Z produktów opartych na radioizotopach produkowanych w reaktorze MARIA korzysta ok. 17 mln ludzi na świecie. Według szacunków konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny nuklearnej w Polsce przeprowadzane jest 380 tys. procedur medycyny nuklearnej rocznie.
Jak wskazano w projekcie uchwały, dzięki modernizacji reaktora MARIA radiofarmaceutyki pozyskiwane w Ośrodku Radioizotopów NCBJ-POLATOM zapewnią Polakom dostęp do obrazowania guzów nowotworowych i do ich leczenia po cenach niższych niż alternatywne rozwiązania zagraniczne. Radioizotopy produkowane w reaktorze będą wykorzystywane do ukierunkowanej terapii alfa, brachyterapii, sterylizacji krwi i obrazowania krwotoków wewnętrznych, terapii zapalenia i bólu stawów, diagnostyki i terapii raka wątroby, brachyterapii prostaty i mózgu, terapii raka tarczycy, czerniaka, raka piersi i jajników, guzów endokrynnych, scyntygrafii, badań pulmonologicznych, badań płynu mózgowo-rdzeniowego i innych.
Wsparcie inwestycji na Pomorzu
Rada Ministrów przyjęła uchwałę ws. ustanowienia programu wspierania inwestycji infrastrukturalnych w woj. pomorskim, m.in. na potrzeby elektrowni jądrowej. Na realizację programu w latach 2023-2029 przewidziano ponad 4,7 mld zł.
Chodzi o uchwałę Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Program wspierania inwestycji infrastrukturalnych w związku z realizacją kluczowych inwestycji w zakresie strategicznej infrastruktury energetycznej, w tym elektrowni jądrowej, w województwie pomorskim”. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Jak poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, na wykonanie programu w latach 2023-2029 z budżetu państwa przeznaczono ponad 4,7 mld zł. Program przewiduje budowę drogi krajowej, budowę lub przebudowę infrastruktury kolejowej oraz budowę infrastruktury hydrotechnicznej zapewniającej dostęp m.in. do elektrowni jądrowej na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa.
Beneficjentami nowej infrastruktury będą również mieszkańcy regionu, turyści oraz inni inwestorzy
— zaznaczyła KPRM.
Cele polskiej energetyki
Zapowiedziano, że program skupi się na głównych inwestycjach w zakresie infrastruktury drogowej, kolejowej oraz hydrotechnicznej. Dodatkowo przeznaczone zostaną środki na inwestycje gminne w ramach oddzielnych źródeł finansowania w przyszłości.
Wykonawcami „Programu wspierania inwestycji infrastrukturalnych w związku z realizacją kluczowych inwestycji w zakresie strategicznej infrastruktury energetycznej, w tym elektrowni jądrowej, w województwie pomorskim” będą: dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz spółka PKP Polskie Linie Kolejowe. Nadzór nad wykonaniem programu sprawować będzie minister infrastruktury, natomiast za koordynację jego wykonania odpowiadać będzie pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej.
Jak zaznaczyła KPRM, rząd dąży do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego poprzez realizację celów Programu polskiej energetyki jądrowej (PPEJ) i Polityki energetycznej Polski do 2040 r. W listopadzie 2022 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie budowy wielkoskalowych elektrowni jądrowych w Rzeczypospolitej Polskiej. W Polsce zbudowana zostanie elektrownia jądrowa w oparciu o amerykańską technologię reaktorów AP1000.
W grudniu 2021 r. spółka Polskie Elektrownie Jądrowe wskazała nadmorską lokalizację Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo jako preferowaną. Zgodnie z przyjętym harmonogramem budowa pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej rozpocznie się w 2026 r., a w 2033 r. zostanie uruchomiony pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy około 1–1,6 GW. Kolejne bloki mają być wdrażane co dwa–trzy lata, a cały program jądrowy zakłada budowę sześciu bloków jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od około 6 do 9 GW.
CZYTAJ TEŻ:
pn/PAP
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/gospodarka/651457-rzad-przyjal-program-wsparcia-inwestycji-jadrowej-na-pomorzu
