Wczoraj Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy budżetowej na 2023 rok, w związku z koniecznością wprowadzenia korekt w założeniach makroekonomicznych przyjętych do konstrukcji budżetu w połowie poprzedniego roku, ale także zwiększeniem wydatków na bezpieczeństwo w tym żywnościowe, pracowników sfery budżetowej, a także dodatkowe wsparcie dla samorządów.

Deficyt budżetowy wyniesie 92 mld zł 

Korekta założeń makroekonomicznych to między innymi: przyjęcie, że PKB w tym roku wzrośnie realnie o 0,9% (zamiast przyjętego w dotychczasowej ustawie budżetowej 1,7%), stopa bezrobocia na koniec 2023 roku wyniesie 5,5%, średnie wynagrodzenie wyniesie 7,1 tys. zł, a średnioroczna inflacja 12% (wobec inflacji w wysokości 9,8% przewidywanej w pierwotnej ustawie budżetowej).

W związku z tą zmianą, a także koniecznością wydatkowania dodatkowych środków we wspomnianych wyżej dziedzinach, dokonano korekty kwot dochodów i wydatków budżetowych, a w konsekwencji także kwoty deficytu budżetowego.

Dochody po nowelizacji mają wynieść 601,4 mld zł, czyli będą o 3 mld zł niższe niż przewidywano wcześniej (604,4 mld zł), a wydatki mają wynieść 693, 4 mld zł, czyli będą o 20,8 mld zł wyższe, niż te przewidywane wcześniej (miały wynieść 672,6 mld zł).

W konsekwencji deficyt budżetowy wyniesie 92 mld zł i będzie o blisko 23 mld zł wyższy niż ten przewidywany w dotychczasowej ustawie budżetowej (miał wynieść 68 mld zł), choć trzeba pamiętać, że jest to maksymalny limit deficytu i jak zwykle w wykonaniach budżetu, nie jest on w całości realizowany.

Dodatkowe 14 mld zł dla jednostek samorządu terytorialnego

Głównymi beneficjentami nowelizacji budżetu, będą pracownicy sfery budżetowej, samorządy oraz sfera bezpieczeństwa, która ze względu na toczącą się za nasza wschodnią granicą wojną, wymaga dodatkowych środków.

Dodatkowe środki skierowane do państwowej sfery budżetowej, po pierwsze pozwolą na wypłacenie dodatkowych jednorazowych wynagrodzeń w 2023 roku (w tym także dla nauczycieli i pracowników szkół prowadzonych przez administrację rządową), po drugie na odmrożenie od 1 lipca 2023 podstaw naliczania funduszu świadczeń socjalnych, oraz funduszy socjalnych o kolejne 2 lata, w stosunku do wielkości zaplanowanej na rok 2023.

Z kolei do jednostek samorządu terytorialnego, zostanie skierowane dodatkowe 14 mld zł, co będzie uzupełnieniem subwencji ogólnej, a więc pozwoli to tym jednostkom na swobodne dysponowanie tymi funduszami, ponieważ o środkach o charterze subwencyjnym decydują same JST (będą rozdzielone między JST dotychczasowym algorytmem).

W ramach tej zwiększonej subwencji ogólnej zaplanowano także środki na wypłatę jednorazowej nagrody specjalnej dla nauczycieli, a także wyższe środki w związku z planowanym ustalaniem od 1 lipca 2023 wyższej kwoty bazowej służącej ustalaniu odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Trudne porozumienie między rządem a „Solidarnością”

Dodatkowe środki pałacowe dla pracowników sfery budżetowej, w tym także dla nauczycieli, a także odmrożenie podstaw naliczania funduszy socjalnych, to rezultat negocjowanego przez blisko pół roku trudnego porozumienia pomiędzy rządem i Związkiem Zawodowym „Solidarność”.

Porozumienie to zostało podpisane przez premiera Mateusza Morawieckiego i Piotra Dudę w obecności prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego i ogłoszone w ostatnią środę w Hucie Stalowa Wola, a jego przełomowy charakter polega także na tym, że rząd zdecydował się odblokować debatę ze związkami zawodowymi na temat tzw. emerytur stażowych (projekty ustaw tej sprawie przygotowała Solidarność, ale także prezydent RP).

W ramach tej nowelizacji zostanie wsparte dodatkowymi kwotami polskie rolnictwo w związku z wypłatą odszkodowań związanych sytuacją cenową na rynku zbóż, a także obrona narodowa w związku z nowymi kontraktami na rynku amerykańskim i koreańskim.

Ponieważ wspomniana nowelizacja, wiąże się z podwyższeniem limitu deficytu budżetowego, minister finansów Magdalena Rzeczkowska w komunikacie resortu, podkreśla, że zarówno zmienione założenia makroekonomiczne jak i kwoty przewidywanego deficytu budżetowego i całego sektora finansów publicznych, liczonego unijną metodą ESA 2010, są spójne z aktualizacją Programu Konwergencji przekazanego Komisji Europejskiej pod koniec kwietnia tego roku.