Skromny farmaceuta z podkarpackiej wsi Zaduszniki, jako pierwszy na świecie opracował technologię destylacji ropy naftowej. Gdy w 1859 r. Amerykanie rozpoczęli wydobycie ropy w Pensylwanii, w polskiej wsi Bóbrka od czterech lat działał już pierwszy szyb naftowy. W filmie przygotowanym przez Narodowy Bank Polski z okazji dwusetnej rocznicy urodzin wynalazcy poznamy człowieka, który nie tylko przyczynił się do rozwoju przemysłu naftowego, ale zmieniał też historie zwykłych ludzi, jako pionier społecznego zaangażowania biznesu.

Łukasiewicz. Pierwszy na świecie

Film „Łukasiewicz – pionier społecznego zaangażowania biznesu” to opowieść o człowieku, który sprawił, że Polska znalazła się w gronie trzech największych producentów ropy naftowej na świecie. W 1853 r. skonstruował pierwszą na świecie lampę naftową. Rok później w Gorlicach, w Małopolsce, zapłonęła pierwsza naftowa lampa uliczna. Warto przy tym zaznaczyć, że przemysłowe wydobycie ropy naftowej w USA zaczęło się dopiero w 1859 r. Za sukcesem Amerykanów stoi nikt inny jak Ignacy Łukasiewicz, który przekazał ludziom Johna Rockefellera, firmie Standard Oil Company tajemnice procesu destylacji ropy naftowej. Za darmo. Uznał, że jego wynalazek ma służyć ludzkości, a nie tylko dorabianiu się. Widać, że to szlachetne zachowanie naszego wynalazcy dało do myślenia amerykańskiemu milionerowi. Fundacja jego nazwiska do dziś jest bowiem znana na świecie z działalności charytatywnej.

W filmie poznamy też Łukasiewicza jako filantropa, którego pracownicy mogli liczyć na emeryturę, bezpłatne leczenie czy edukację dzieci. Dla drapieżnego środowiska XIX-wiecznych kapitalistów, to był szok. Nasz bohater zakładał kasy pożyczkowe ratujące chłopów przed popadnięciem w przysłowiową galicyjską nędzę. Finansował budowę dróg, mostów, szkół i świątyń – w powiecie krośnieńskim mówi się, że tamtejsze drogi są brukowane guldenami Łukasiewicza, a papież Pius IX nagrodził go zaszczytnymi wyróżnieniami. Będąc patriotą, wspierał finansowo Powstanie Styczniowe i pomagał powstańczym uchodźcom.

Wielu z nas uważa, że pomysł wydobycia czy wykorzystania ropy naftowej jako paliwa przyszedł z USA, lub krajów arabskich, podobnie jak modne dziś definicje CSR czy ESG traktujące o społecznej odpowiedzialności biznesu. Film Narodowego Banku Polskiego pokazuje historię z innej strony. Historię, z której jako Polacy możemy być dumni.