CBAM nie może być legislacyjnym bublem. "CBAM powinien być uzupełnieniem, a nie alternatywą dla bezpłatnych uprawnień"

W komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE) jestem sprawozdawcą opinii w sprawie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CBAM). Swoim wystąpieniem rozpoczęłam debatę na ten temat.

Czekają nas prace dotyczące bardzo istotnego projektu opinii naszej komisji w sprawie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla.

Jesteśmy jedyną Komisją w Parlamencie Europejskim, której główną misją jest dbałość o przyszłość europejskiego przemysłu. To olbrzymie zobowiązanie. Musimy słuchać głosu przedstawicieli europejskich producentów. Musimy uczynić wszystko, by w wyniku propozycji zawartych w Pakiecie Fit for 55 firmy produkujące w Europie nie zostały przez nas – europejskich legislatorów pozbawione prawa do konkurowania na równych i sprawiedliwych warunkach.

W przeciwnym razie bezpowrotnie utracone miejsca pracy będą naszym dozgonnym wyrzutem sumienia.

Zgłoszone przeze mnie poprawki są wynikiem szerokich konsultacji i wielu bardzo owocnych spotkań z przedstawicielami europejskich branż produkcyjnych. Przedstawiciele europejskiego przemysłu jednogłośnie wyrażają zaniepokojenie, wręcz przerażenie podejściem Komisji Europejskiej do kluczowych kwestii zawartych w Pakiecie Fit for 55. Ich zdaniem CBAM w formie zaproponowanej przez Komisję Europejską po prostu nie będzie skuteczny, nie przyniesie nic dobrego, ani dla klimatu, ani dla gospodarki. Niepoparte rzetelną oceną skutków i nieprecyzyjne przepisy będą miały katastrofalny skutek dla konkurencyjności europejskiej produkcji nie tylko na światowych rynkach ale również na rynku europejskim.

Te obawy już teraz mogą hamować długofalowe inwestycje w Europie.

CBAM jest ważnym wnioskiem legislacyjnym, ważną częścią pakietu Fit for 55. Dlatego nie może być legislacyjnym bublem i nie może istnieć tylko po to, by dawać fałszywe złudzenie rekompensaty za inne części pakietu, takie jak wycofanie bezpłatnych praw do emisji.

CBAM tylko wtedy ma sens, gdy będzie przejrzystym i skutecznym mechanizmem, który zapobiegnie ryzyku ucieczki emisji i zagwarantuje zachowanie konkurencyjności europejskiego przemysłu wobec krajów trzecich.

Pozwolę sobie teraz przedstawić Państwu kilka kluczowych punktów mojego projektu opinii:

Należy przede wszystkim podkreślić wzajemne powiązania między unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji a CBAM. Uważam, że nowo ustanowiony mechanizm tylko wtedy będzie miał sens i spełni swoją rolę, gdy będzie w stanie uzupełnić istniejące mechanizmy zapobiegania ucieczce emisji w ramach EU ETS.

Skoro wycofanie bezpłatnych uprawnień prowadziłoby do spadku eksportu – a spadek eksportu jest jednym ze wskaźników ucieczki emisji – wycofanie bezpłatnych uprawnień powinno rozpocząć się dopiero, gdy zostanie określone rozwiązanie zapobiegające spadkowi eksportu. Propozycja Komisji dotycząca wycofania bezpłatnych uprawnień powinna nastąpić dopiero po analizie stwierdzającej czy możliwe jest uniknięcie spadku eksportu.

CBAM powinien być uzupełnieniem, a nie alternatywą dla bezpłatnych uprawnień. Ponieważ zakładanym celem CBAM jest zapobieżenie ucieczce emisji, potrzebna jest właściwa definicja ucieczki emisji, obejmująca ucieczkę spowodowaną spadkiem sprzedaży w eksporcie, jak również ucieczkę spowodowaną spadkiem inwestycji.

Jeśli CBAM ma być skuteczny, nowo ustanowione przepisy nie mogą być łatwe do obejścia, a wszelkie takie próby powinny być potraktowane z  należytą surowością.