Ustawa była przygotowywana w szybkim tempie, gdyż mamy do czynienia z gwałtownym wzrostem cen gazu na rynkach - powiedział szef MAP Jacek Sasin odnosząc się do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach wz. z sytuacją na rynku gazu. Dodał, że rząd zajmie się nim we wtorek.
CZYTAJ TAKŻE:
Ceny gazu „oszalały”
Wicepremier Sasin przypomniał, że Polska w zdecydowanej większości gaz importuje. Podkreślił, że krajowe wydobycie „tylko w niewielkim stopniu zaspokaja nasze zapotrzebowanie”.
Jak mówił, ceny gazu „oszalały” m.in. „z powodu manipulacji przede wszystkim rosyjskiego Gazpromu”.
Te wzrosty są sięgające kilkuset, a nawet w takich najtrudniejszych momentach prawie tysiąca procent. To się przekłada oczywiście na cenę paliwa, które płynie do odbiorców w sposób dramatyczny
— tłumaczył we wtorek Programie I Polskiego Radia szef MAP.
Sasin pytany, czy rząd na wtorkowym posiedzeniu będzie się zajmował projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu, odpowiedział:
Tak, rzeczywiście tak będzie. Ta ustawa była przygotowywana w szybkim tempie, z tego względu, że mamy do czynienia w ostatnim czasie z gwałtownym wzrostem cen gazu na rynkach.
Minister poinformował, że zgodnie z projektem ustawy „z automatu uznajemy, że wszystkie lokale w ramach wspólnot czy spółdzielni to lokale mieszkalne”.
Obowiązek będzie dotyczył zgłoszenia innych lokali
— dodał.
Ta nasza ustawa spowoduje, że PGNiG będzie zmuszone sprzedawać to paliwo po cenach znacznie niższych niż się nabywa. Stąd tutaj Skarb Państwa, budżet państwa bierze na siebie tę konieczność zrekompensowania PGNiG tej straty. To są ogromne sumy
— tłumaczył Sasin.
Ustawa dot. ochrony odbiorców paliw gazowych
Chodzi o projekt ustawy Ministerstwa Aktywów Państwowych, który w ubiegłym tygodniu trafił do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu, który ma umożliwić uruchomienie „nadzwyczajnych instrumentów zwiększających bezpieczeństwo energetyczne Polski, a w perspektywie krótkoterminowej wspierających gospodarstwa domowe, mieszkańców budynków wielolokalowych, jak i niektórych odbiorców wrażliwych”.
Jak podano, ze względu na zwiększony popyt na gaz w Europie oraz Azji i obniżoną podaż błękitnego paliwa ze strony głównych dostawców, przede wszystkim z Rosji, ceny gazu ziemnego na giełdach światowych, w tym na polskiej Towarowej Giełdzie Energii odnotowują „drastyczny, bezprecedensowy wzrost cen”. Zaznaczono, że na poziom cen gazu w UE wpływa w dużej mierze strategia rosyjskiego Gazpromu, polegająca na wstrzymaniu dostaw spotowych do państw Unii Europejskiej, rezygnacji z wykorzystania wolnych mocy istniejących tras tranzytowych (gazociąg jamalski, gazociąg braterstwo), a także wytłoczeniu magazynów Gazpromu w UE bez odbudowania poziomu zapasów przed sezonem zimowym.
Wskazano na duże prawdopodobieństwo nowych wzrostów cen gazu zimą br., które mogą utrzymać się w kolejnych latach. Podkreślono, że nie jest możliwe prognozowanie momentu zakończenia trwającego kryzysu oraz wielkości i skali skutków społeczno-gospodarczych, które odczuwają przedsiębiorcy, gospodarstwa domowe, mieszkańcy budynków wielolokalowych, jak i odbiorcy wrażliwi, tacy jak: szpitale, szkoły, przedszkola, żłobki czy instytucje kultury.
Aby ochronić odbiorców gazu ziemnego projekt zakłada wprowadzenie mechanizmów pozwalających m.in. na rozszerzenie katalogu podmiotów objętych ochroną taryfową do 31 grudnia 2023 r. (art. 62b ustawy – Prawo energetyczne) o niektóre kategorie odbiorców będących podmiotami realizującymi zadania z zakresu użyteczności publicznej.
Równocześnie wskazano na wprowadzenie mechanizmu rekompensat dla sprzedawców gazu ziemnego do odbiorców taryfowych, „który służyłby zrekompensowaniu skutków zamrożenia cen dla nowego katalogu odbiorców taryfowych”.
Inne rozwiązanie przewiduje „potwierdzenie i podkreślenie w treści przepisów prawa konieczności ochrony taryfowej odbiorców gazu ziemnego w budynkach wielolokalowych, którzy nie zawarli indywidualnych umów kompleksowych lub umów zakupu gazu ziemnego z przedsiębiorstwami energetycznymi”.
Podkreślono, że aby wesprzeć np. sprzedawców z urzędu paliwa gazowego przepisy zakładają udzielenie ustawowej gwarancji na zobowiązania zaciągane z tytułu kredytów i wyemitowanych obligacji przeznaczonych na cele związane z ich podstawową działalnością. Przepisy przewidują też pozyskanie środków na zagwarantowanie ciągłości świadczenia tzw. usługi kompleksowej odbiorcom paliw gazowych w gospodarstwie domowym. Ma to umożliwić udzielanie przez ministra do spraw aktywów państwowych pożyczek.
Według projektu Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych zostanie dodana do katalogu podmiotów mogących świadczyć tzw. usługę biletową, stanowiącą „alternatywną formę realizacji obowiązku utrzymywania zapasu gazu ziemnego w stosunku do zakupu usługi we własnym zakresie w ramach pojemności magazynowych oferowanych przez operatora systemu magazynowania lub utrzymywania zapasu poza granicami kraju”. Projekt stwarza podstawę do nabycia przez Agencję w imieniu Skarbu Państwa gazu ziemnego, na cele utrzymania zapasów obowiązkowych.
Nie wzrosną rachunki za gaz gospodarstw domowych i np. szpitali
Rachunki za gaz dla gospodarstw domowych i niektórych podmiotów użyteczności publicznej, np. szpitali nie wzrosną w br., a dla części odbiorców spadną z powodu ustalenia ceny maksymalnej na poziomie taryfy przedsiębiorstwa o największym udziale rynkowym - zakłada projekt MAP wz. z sytuacją na rynku gazu.
Jak czytamy w Ocenie Skutków Regulacji projektu ustawy Ministerstwa Aktywów Państwowych (MAP) o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu, będzie miał on „wymierny pozytywny wpływ na sytuację ekonomiczną milionów polskich rodzin”.
Zaznaczono, że rachunki za paliwa gazowe tych odbiorców nie wzrosną w 2022 r., a dla części „ulegną obniżeniu w związku z ustaleniem ceny maksymalnej na poziomie taryfy przedsiębiorstwa o największym udziale rynkowym”. Dodano, że w kolejnych latach rachunki odbiorców w gospodarstwach domowych „nie będą powiększane o faktyczne koszty zakupu paliwa gazowego na ich potrzeby przez przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem paliwem gazowym, które nie zostały pokryte w taryfach obowiązujących w 2022 roku”.
Według MAP projekt wpłynie pozytywnie na koszty ponoszone przez społeczeństwo związane z korzystaniem z usług użyteczności publicznej.
Z projektu wynika, że z proponowanych rozwiązań może skorzystać np. ok. 7 mln gospodarstw domowych, maksymalnie 40 tys. spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych.
Koszt rekompensat wprowadzenia niższych cen gazu to ok. 10 mld zł
Koszt rekompensaty z tytułu stosowania niższych cen gazu dla niektórych odbiorców paliw gazowych wyniesie ok. 10 mld zł - wynika projektu ustawy Ministerstwa Aktywów Państwowych o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu.
W Ocenie Skutków Regulacji zwrócono uwagę, że projektowane rozwiązania zakładają rozszerzenie katalogu podmiotów objętych ochroną taryfową do 31 grudnia 2023 o niektóre kategorie odbiorców będących podmiotami realizującymi zadania z zakresu użyteczności publicznej - m.in. szpitale, szkoły, żłobki, przedszkola, noclegownie; wprowadzenie mechanizmu rekompensat dla sprzedawców gazu ziemnego do odbiorców taryfowych, który służyłby zrekompensowaniu skutków zamrożenia cen dla rozszerzonego katalogu odbiorców taryfowych; potwierdzenie i podkreślenie w treści przepisów prawa konieczności ochrony taryfowej odbiorców gazu ziemnego w budynkach wielolokalowych, którzy nie zawarli indywidualnych umów kompleksowych lub umów zakupu gazu ziemnego z przedsiębiorstwami energetycznymi.
Jak podano, koszt rekompensaty z tytułu stosowania niższych cen gazu dla niektórych odbiorców paliw gazowych wyniesie ok. 10 mld zł. W uzasadnieniu podano, że rekompensaty będą wypłacane przez Fundusz Wypłaty Różnicy Cen, do którego w roku 2022 zostaną przekazane: 40 proc. środków uzyskanych ze sprzedaży w drodze aukcji uprawnień do emisji, oraz środki Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych będzie mogła kupować gaz, by tworzyć zapasy
Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych będzie mogła - na wniosek Skarbu Państwa - kupować gaz ziemny do utrzymywania zapasów obowiązkowych - wynika z opublikowanego we wtorek projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu.
W celu realnego zwiększenia roli Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w systemie bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, przedmiotowy projekt stwarza podstawę do nabycia przez nią w imieniu Skarbu Państwa gazu ziemnego, na cele utrzymania zapasów obowiązkowych
— napisano w uzasadnieniu do projektu.
Jak zauważono, trzeba jednak zmienić sposób, w jaki Agencja kupuje towary i usługi, bo - jako podmiot publiczny musi stosować Prawo zamówień publicznych. Jednak - napisali projektodawcy - „mając na względzie fakt, iż tworzenie zapasów obowiązkowych gazu ziemnego jest usługą świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym oraz dotyczy bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, należy uznać, że wprowadzone art. 2. ust. 6 zwolnienia spod reżimu prawnego systemu zamówień publicznych jest proporcjonalne oraz nie wprowadza dyskryminacyjnych kryteriów, które mogłyby wywierać wpływ na możliwość swobodnego konkurowania” - napisano.
Dodatkowo, przewiduje się wprowadzenie regulacji umożliwiającej Agencji rozpoczęcie świadczenia tzw. usług biletowych już w bieżącym roku gazowym. W tym celu, dla zapewnienia transparentności i większej efektywności modelu, przedmiotowy przepis umożliwia Agencji przejęcie na rzecz Skarbu Państwa zapasów obowiązkowych lub ich części. Dlatego też podmioty, które są zobowiązane do utworzenia oraz utrzymywania zapasów obowiązkowych, mogą wystąpić do Agencji z wnioskiem o zawarcie umowy biletowej. Jej zawarcie będzie oznaczało odpłatne przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa własności gazu ziemnego utrzymywanego przez zlecającego usługę biletową w ramach zapasów obowiązkowych, w ilości pozwalającej Agencji realizację umowy.
wkt/PAP
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/gospodarka/581282-co-zaklada-projekt-map-dot-sytuacji-na-rynku-gazu-sprawdz