Polska złoży wniosek do KE ws. transformacji górnictwa. Prezydent: Jeżeli mamy odejść od węgla, musimy to zrobić mądrze i bezpiecznie

Polska jak najszybciej złoży do Komisji Europejskiej wniosek notyfikacyjny dotyczący transformacji górnictwa węgla kamiennego, zawierający wszystkie elementy systemu pomocowego. Komisja przystąpi do jego rozpatrzenia w najkrótszym możliwym terminie - poinformował resort aktywów państwowych.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: NA COP26 w Glasgow podpisano pakt klimatyczny. Tekst porozumienia został jednak znacząco osłabiony

Jak nieoficjalnie dowiedziała się PAP, strona polska planuje złożenie w Komisji wniosku notyfikacyjnego w styczniu przyszłego roku.

W czwartek w Brukseli odbyły się rozmowy wiceministra aktywów, pełnomocnika rządu ds. transformacji spółek energetycznych i górnictwa węglowego Piotra Pyzika z dyrektorem generalnym unijnej Dyrekcji ds. Konkurencyjności Olivierem Geursentem. Tematem były działania związane z transformacją sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce.

Komisja Europejska zadeklarowała, że rozumie sytuację branży wydobywczej Polsce. Uzgodniono, że Polska jak najszybciej złoży wniosek notyfikacyjny zawierający wszystkie elementy systemu pomocowego

— poinformowało po spotkaniu ministerstwo.

KE zadeklarowała, że „niezwłocznie po otrzymaniu wniosku przystąpi do jego rozpatrzenia w najkrótszym możliwym terminie. Z kolei strona polska zadeklarowała pełną współpracę w procesie uzgadniania wniosku” - czytamy w komunikacie.

Możliwość złożenia formalnego wniosku notyfikacyjnego w sprawie programu dla górnictwa to następstwo etapu prenotyfikacji, czyli wstępnych konsultacji strony polskiej z przedstawicielami Komisji Europejskiej, dotyczących proponowanych w programie rozwiązań pomocowych dla górnictwa. Rozmowy w tej sprawie trwały od września; w tym czasie resort aktywów odpowiadał na liczne szczegółowe pytania Komisji.

Rozmowy z KE były bardzo konstruktywne, pomimo pojawiających się rozbieżności. Dziękuję panu dyrektorowi za otwartość. Efektem naszego spotkania będzie natychmiastowe przystąpienie do opracowania wniosku notyfikacyjnego, co stanowi kolejny krok na drodze do transformacji górnictwa. Szczegóły notyfikacji wymagają dalszych uzgodnień roboczych

— powiedział, cytowany w komunikacie MAP, wiceminister Piotr Pyzik. Za kluczowe uznał zabezpieczenie finansowe przyszłości pracowników sektora węglowego.

Podstawą polskich propozycji dotyczących pomocy dla górnictwa są zapisy umowy społecznej, podpisanej w końcu maja br. w Katowicach przez przedstawicieli rządu i górnicze związki zawodowe. Uzgodniono wówczas stopniowe wygaszanie kopalń węgla energetycznego do końca 2049 roku oraz zasady subwencjonowania górnictwa w tym okresie, w postaci dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych. Umowa gwarantuje górnikom pracę do emerytury i przewiduje osłony socjalne dla odchodzących z pracy, a także zawiera mechanizmy wspierające transformację Śląska.

W ostatnim czasie przedstawiciele górniczych związków wyrażali obawy z powodu przedłużających się - ich zdaniem - rozmów z Komisją Europejską oraz niepewności co do tego, czy UE zaakceptuje proponowane rozwiązania pomocowe. Jednocześnie przedstawiciele związków wskazywali, że niewdrożenie subwencjonowania kopalń od przyszłego roku może grozić ich upadłością.

Podczas spotkania 24 listopada w Katowicach przedstawiciele MAP poinformowali związkowców, iż kluczowe dla procesu prenotyfikacji rozwiązań dla górnictwa powinno być czwartkowe spotkanie w Brukseli, które zaowocowało przyzwoleniem Komisji na złożenie formalnego wniosku notyfikacyjnego. Wiceminister Pyzik oceniał przed tygodniem, iż późniejszy proces notyfikacji pomocy publicznej dla górnictwa w KE może potrwać nawet ok. 10-12 miesięcy.

Kilka dni później prezes Polskiej Grupy Górniczej Tomasz Rogala ocenił w regionalnym Radiu Piekary, iż główne procedury związane z unijną akceptacją polskiego programu dla górnictwa (wraz z mechanizmem dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych) powinny zakończyć się do połowy przyszłego roku, zaś do tego czasu możliwe będzie stosowanie „instrumentów przejściowych”; zastrzegł, że ich wdrożenie leży w domenie MAP. Rogala zapewniał jednocześnie, iż kierowana przez niego największa górnicza spółka nie zbankrutuje.

Jak zapowiedziano 24 listopada, kolejne spotkanie górniczych związków ze stroną rządową ma odbyć się w grudniu, a jego tematem będą ustalenia z Komisją Europejską z 2 grudnia.

Podpisana 28 maja br. umowa społeczna określa zasady i tempo wygaszania polskich kopalń węgla kamiennego (energetycznego) w perspektywie 2049 roku. Dokument zawiera m.in. gwarancje zatrudnienia oraz osłon socjalnych dla górników, przewiduje budżetowe dopłaty do redukcji zdolności produkcyjnych oraz tworzy mechanizmy wspierające transformację Śląska. Warunkiem wejścia umowy w życie jest zgoda Komisji Europejskiej na pomoc publiczną dla górnictwa na zaproponowanych przez stronę polską zasadach. Na podstawie umowy społecznej złożony został wniosek prenotyfikacyjny; kolejnym krokiem będzie złożenie wniosku notyfikacyjnego.

Prezydent: Bezpieczne odejście od węgla

Jeżeli mamy odejść od węgla, a tego wymagają dzisiejsze zasady polityki klimatycznej, musimy to zrobić w sposób mądry i przede wszystkim bezpieczny dla naszego społeczeństwa - powiedział w czwartek prezydent Andrzej Duda.

Prezydent Andrzej Duda uczestniczył w czwartek wieczorem w uroczystej akademii z okazji Dnia Świętej Barbary, w trakcie której wręczył odznaczenia państwowe osobom zasłużonym dla rozwoju polskiej energetyki.

Prezydent mówił o wielkich przemianach związanych z transformacja energetyczną. Podkreślał, jak ogromnym wyzwaniem jest dzisiaj energetyka, która opiera się przede wszystkim na energii odnawialnej.

Dla nas, ludzi, którzy zajmują się w Polsce sprawami polityki energetycznej, oczywistą rzeczą jest, że - z uwagi na nasze uwarunkowania klimatyczne i nasze położenie geograficzne - nie jesteśmy w stanie dzisiaj, przy obecnym stanie techniki i innowacyjności na świecie, oprzeć się wyłącznie na tej energii odnawialnej, tzn. na słońcu i na wietrze

— powiedział prezydent.

Jeżeli mamy odejść od węgla, a tego wymagają dzisiejsze zasady polityki klimatycznej, musimy to zrobić w sposób mądry i przede wszystkim bezpieczny dla naszego społeczeństwa

— powiedział.

Mam nadzieję, że nie tylko obecne władze ze mną na czele, ale też przyszłe będą tak realizować zadanie transformacji energetycznej, aby była to sprawiedliwa transformacja, w której będziemy zmieniali naszą gospodarkę, energetykę, będziemy chronili klimat, ale jednocześnie będziemy chronili człowieka – poziom jego życia w godnych warunkach, będziemy umożliwiali znalezienie i utrzymanie pracy

— podkreślił.

Dziękuję ogromnie za pracę dla Rzeczypospolitej. Wielkie zadania przed nami i wielkie zmiany, jakich Polska dawno nie widziała, ale jestem głęboko przekonany, że wszystkim im podołamy

— powiedział.

Dziękując „za rozwój energetyki i budowanie bezpieczeństwa energetycznego Polski”, złożył „najserdeczniejsze podziękowania i najserdeczniejsze życzenia dla całej braci górniczej”.

Każdy z Was przyczynia się do rozwoju Polski

— dodał.

Niech święta Barbara ma w swojej opiece wszystkich tych, którzy służą w polskim górnictwie i gazownictwie

— podkreślił.

W trakcie uroczystości prezydent wręczył także odznaczenia państwowe osobom zasłużonym dla rozwoju polskiej energetyki. Złotym Krzyżem Zasługi prezydent uhonorował Pawła Majewskiego oraz Bartłomieja Korzeniewskiego. Srebrnym Krzyżem Zasługi odznaczeni zostali: Rafael Świąder, Jacek Sadowski oraz Grzegorz Wiśniewski.

Ponadto, odznaczeni zostali także: Marcin Szczudło, który otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi oraz Mariusz Gołasiewicz, któremu prezydent wręczył Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości.

mly/PAP