Zgubienie lub kradzież karty to nie tragedia, ale jej strata wiąże się z koniecznością dokonania kilku szybkich działań prewencyjnych.

Karta bankowa, podobnie jak dowód osobisty czy paszport, jest dokumentem szczególnie wrażliwym, dlatego powinniśmy jej dobrze pilnować. Kiedy jednak ją zgubimy, zostanie nam skradziona lub po prostu gdzieś się zapodzieje, musimy podjąć kroki, by nie została wykorzystana do przeprowadzenia nieautoryzowanych transakcji - w sklepie, w bankomacie czy w Internecie.

Jak najszybciej zgłosić stratę

Jeśli jesteśmy pewni, że karty już nie odzyskamy, należy czym prędzej ją zastrzec. Można to zrobić na trzy sposoby - udając się do dowolnego oddziału banku, który wydał nam kartę, dzwoniąc na bankową infolinię lub zastrzec ją samemu za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Dwie ostatnie opcje są szczególnie przydatne, gdy stratę zauważymy w weekend lub święta, kiedy placówki bankowe nie pracują.

Zastrzeżenie karty oznacza, że nie będzie już można nią przeprowadzić żadnej transakcji, a karta staje się nieważna. Zastrzeżenie karty jest trwałe i nie można już go cofnąć. W takiej sytuacji, konieczne staje się wyrobienie nowej.

W większości banków, zgłaszając stratę karty w oddziale, można “od ręki” otrzymać nową. Ale jeśli zrobimy to zdalnie - przez infolinię lub Internet - wówczas trzeba na wydanie nowej karty poczekać, maksymalnie do 14 dni. Opłata (lub jej brak) za tę usługę zależy od banku.

Jeśli karta nam się gdzieś zapodziała, nie musimy jej zastrzegać, a wystarczy ją jedynie zablokować. Co to oznacza? Zablokowanie karty (na trzy sposoby, takie same jak w przypadku jej zastrzeżenia) uniemożliwia dokonywanie nią jakichkolwiek płatności w sklepie czy Internecie, oraz wypłaty gotówki z bankomatu. Co ważne, taka blokada nie pozwala też zmieniać kodu PIN czy limitu wypłat kartą.

Zaletą blokady karty jest to, że jest ona odwracalna, w przeciwieństwie do zastrzeżenia. Jeśli więc właściciel karty nie jest pewien, czy stracił ją bezpowrotnie/definitywnie, po prostu ją blokuje, sam określając czas, przez który jest ona nieaktywna. Jednak gdy karta się nie odnajdzie, trzeba ją zastrzec.

Nie we wszystkich bankach możemy dokonać blokady karty, warto więc np. przy jej wyrabianiu zapoznać się z regulaminem i sprawdzić, czy taka operacja jest możliwa.

Nie tylko w banku

Zastrzec kartę możemy nie tylko w naszym banku, ale też poprzez infolinię Związku Banków Polskich (ZBP), która powstała przy pomocy Narodowego Banku Polskiego. Działa ona całodobowo, przez siedem dni w tygodniu. Numer infolinii to (48)828-828-828. Sama usługa zastrzegania kart jest bezpłatna. Płacimy jedynie za połączenie, według stawki operatora. Zastrzeżenia można dokonać również wtedy, kiedy przebywamy za granicą i tam utracimy kartę.

Konsekwencje utraty karty

Skradzioną z portfela gotówkę trudno odzyskać. Inaczej jest w sytuacji, kiedy w wyniku zagubienia lub kradzieży stracimy kartę debetową lub kredytową. Konsekwencje finansowe w takich przypadkach nie są duże lub żadne, pod warunkiem, że jak najszybciej dokonamy zastrzeżenia bądź blokady karty.

Prawo unijne ogranicza odpowiedzialność właściciela karty za nieautoryzowane transakcje dokonane przez złodzieja karty, które nie wymagają znajomości numeru PIN. W takich sytuacjach, możemy zostać obciążeni przez bank maksymalnie do równowartości 50 euro. Jeśli suma pobranych pieniędzy z zagubionej lub skradzionej karty będzie wyższa, wówczas nadwyżka zostanie nam zwrócona przez bank.

Kiedy natomiast zostaniemy okradzeni przy pomocy naszej utraconej karty, już po zgłoszeniu zastrzeżenia lub blokadzie, bank w całości poniesie finansowe konsekwencje nieautoryzowanych transakcji.

Przezorni mogą też ubezpieczyć swoją kartę za odpowiednią opłatą doliczaną przez bank. Taka polisa pozwala na pełny zwrot ukradzionych z karty pieniędzy, za które bank nie ponosi odpowiedzialności (czyli szkody do 50 euro), zwrot kosztów wydania nowej karty (jeśli jest to obarczone opłatą regulaminową) oraz zwrot kosztów zakupu nowego portfela.

A jeśli stracimy dowód osobisty

Utrata dowodu osobistego również wymaga dopełnienia kilku formalności, by nie stać się ofiarą oszustów.

Po pierwsze, fakt zgubienia lub kradzieży dowodu tożsamości zgłaszamy na policję. Tam otrzymujemy dokument potwierdzający takie zdarzenie. Po drugie, zagubienie dowodu osobistego możemy zgłosić w oddziale dowolnego banku, ale wówczas trzeba mieć przy sobie inny dokument potwierdzający naszą tożsamość. Zastrzeżenie dowodu może być czasowe, do momentu, kiedy jego los się nie wyjaśni.

Utrata dokumentu tożsamości zawierającego wrażliwe dane personalne wiąże się przede wszystkim z zagrożeniem oszustwami w bankowości elektronicznej i zaciągnięcia szybkich pożyczek.

DS