Polski Instytut Ekonomiczny spodziewa się szybszego niż w październiku wzrostu cen w nadchodzących miesiącach. W ocenie analityków w grudniu CPI przekroczy 7 proc., a w przyszłym roku inflacja wyhamuje w niewielkim stopniu. Będzie to m.in. konsekwencja wzrostu cen energii - dodali.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Koniec inflacji? Jednoznaczna odpowiedź. „Gdybyśmy mieli deflację w momencie wychodzenia z recesji, byłoby to bardzo niebezpieczne”

Jak poinformował w piątek Główny Urząd Statystyczny we wstępnym szacunku, ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku wzrosły o 6,8 proc. rdr, a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 1,0 proc.

Ekonomiści ankietowani przez PAP Biznes szacowali, że ceny towarów i usług w październiku wzrosły rdr o 6,4 proc., a mdm wzrosły o 0,6 proc.

Analitycy PIE zwrócili uwagę, że inflacja w październiku wzrosła zauważalnie po raz kolejny.

To kolejny miesiąc rekordowej inflacji

— skomentowali.

Podkreślili, że wynik zauważalnie przekroczył medianę rynkowych prognoz, mówiącą o wzroście na poziomie 6,5 proc.

Szacujemy, że inflacja bazowa wzrosła do 4,6 proc. - powodem może być m.in. wzrost cen komunikacji oraz usług zdrowotnych

— wskazali eksperci.

Zaznaczyli, że dynamika cen energii wzrosła do 10,2 proc. rdr ze względu na podwyżkę taryfy gazowej i wzrost kosztów w ciepłownictwie.

PIE prognozuje „jeszcze szybszy wzrost cen w nadchodzących miesiącach – w grudniu CPI przekroczy 7 proc., a w przyszłym roku inflacja wyhamuje jedynie w niewielkim stopniu”. Zdaniem analityków będzie to m.in. konsekwencja wzrostu cen energii.

Niedobory gazu oraz wzrost cen uprawnień do emisji CO2 skutkować będą wysokimi podwyżkami taryf na energię elektryczną i gaz

— dodali.

Ocenili, że wzrosną też koszty ogrzewania domów.

Według szacunków PIE „łącznie koszt nośników energii będzie o ponad 12 proc. wyższy w 2022 r.”.

Jedynym pocieszeniem jest względna stabilizacja cen ropy

— stwierdzili.

Większe szanse na spadki cen

Zwrócili uwagę, że bieżące prognozy wskazują większe szanse na spadki cen. W konsekwencji ceny paliw zaczną hamować. W ocenie PIE, dynamika obniży się do zera pod koniec 2022 r.

Analitycy stwierdzili, że wyższe ceny energii będą miały konsekwencje dla produkcji żywności - dynamiczny wzrost cen gazu na rynkach globalnych oznacza wyższy koszt produkcji nawozów.

W konsekwencji wzrośnie także koszt produktów spożywczych – prognozujemy, że w pierwszym półroczu 2022 roku wzrost cen żywności będzie przekraczać 6-7 proc. rdr.

— wskazali.

Dodali, że także inflacja bazowa w 2022 r. będzie oscylować wokół 3,5 proc.

Obecnie ceny ponad połowy towarów i usług rosną w tempie wyższym niż górna granica celu NBP

— zwrócili uwagę.

Zdaniem ekspertów taki stan utrzyma się także w kolejnych kwartałach z uwagi na niedobory pracowników.

Nawet 30 proc. przedsiębiorstw usługowych deklaruje trudności ze znalezieniem pracowników

— przypomnieli.

W efekcie coraz więcej firm wskazuje na żądania podwyżek – według Szybkiego Monitoringu NBP odsetek ten wzrósł do poziomów sprzed pandemii.

Inflacja utrzyma się powyżej 5 proc. w 2022 r. W 2023 r. wciąż będzie przekraczać 3,5 proc., czyli górną granicę celu inflacyjnego NBP

— ocenił PIE.

„Dynamika cen zaskoczeniem w Polsce i na świecie”

Należy zakładać szczyt inflacji CPI na poziomie ok. 7-8 proc. na przełomie I-II kw. 2022 r., co powinno przekładać się na szybszy wzrost stóp procentowych - przekazał w piątek w mediach społecznościowych prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys.

W piątek Główny Urząd Statystyczny podał w szacunku flash, że inflacja CPI w październiku wyniosła 6,8 proc. rdr.

Wzrost inflacji przy wyjściu z pandemii można było oczekiwać. Jednak dynamika cen (CPI i PPI) jest zaskoczeniem w Polsce i na świecie. Dodając skok cen energii, należy zakładać szczyt inflacji na przełomie 1-2 kw 2022 na ok 7-8 proc., co powinno przekładać się na szybszy wzrost stóp procentowych

— napisał na Twitterze Borys.

Wzrost ponad oczekiwania

Skala wzrostu cen nośników energii zdecydowanie przekroczyła nasze oczekiwania - przyznaje ekonomista Pekao SA Adam Antoniak komentując dane GUS o inflacji. Zaznaczył, że nadchodzące miesiące upłyną pod znakiem inflacji na poziomach nie widzianych od dwóch dekad.

Główny Urząd Statystyczny poinformował w piątek we wstępnym szacunku, że ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku wzrosły o 6,8 proc. rdr, a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 1,0 proc.

Spodziewaliśmy się silnego wzrostu cen energii, jednak o ile wzrost cen paliw okazał się nieznacznie niższy od naszych szacunków (wyniósł 3,1 proc. m/m), to skala wzrostów cen nośników energii zdecydowanie przekroczyła nasze oczekiwania (3,0 proc. m/m). Szacujemy, że podwyżka cen gazu, która weszła w życie w październiku odpowiada za ok. 0,7-0,8 pkt proc. wzrostu kosztów nośników energii w porównaniu do września. Na pozostałą część wzrostu kosztów nośników energii składają się rosnące koszty ogrzewania domów i mieszkań (opał, ciepło)

— podał Antoniak w komentarzu.

Według niego rosnące ceny nośników energii szybko przełożyły się na wzrost cen detalicznych w tej kategorii. Ekonomista zauważył, że nieco wyższy od prognoz banku okazał się także wzrost cen żywności, a dane resortu rolnictwa sugerują, że jest on stosunkowo szeroko rozlany i nabiera tempa.

Nadchodzące miesiące upłyną pod znakiem inflacji na poziomach nie widzianych od dwóch dekad. Ceny paliw są obecnie o 33,9 proc. wyższe niż przed rokiem, a ceny nośników energii o 10,2 proc. droższe w porównaniu do października 2020 r. Z dwucyfrowym tempem wzrostu tej drugiej kategorii należy się także liczyć w roku przyszłym. Stopniowego spadku inflacji oczekujemy dopiero w drugiej połowie roku, ale rośnie ryzyko, że wyższa inflacja może się zadomowić na dłużej

— uważa przedstawiciel Pekao SA.

Dodał, że presja inflacyjna pozostaje wysoka, a szeroko zakrojona skala wzrostów cen (dotyczy wielu składowych koszyka CPI) rodzi ryzyko utrwalenia się inflacji na podwyższonym poziomie.

Ekonomista zwrócił uwagę, że wyraźnie rosną także oczekiwania inflacyjne przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. W reakcji na te zagrożenia RPP podniosła w październiku stopę referencyjną o 40 pb.

Biorąc pod uwagę skalę wzrostów cen i perspektywy coraz dłuższego utrzymywania się inflacji na wysokim poziomie, Rada zdecyduje się na kolejną podwyżkę stóp procentowych już w przyszłym tygodniu. Zakładamy, że główna stopa wzrośnie o 50 pb

— poinformował Antoniak.

Zastrzegł, że dynamika rozwoju wypadków jest wysoka i NBP będzie kontynuował cykl zacieśniania polityki pieniężnej.

Wskazanie na poziom neutralny zdaniem RPP (1,50 proc.) nie jest przypadkiem i Rada będzie chciała do niego wrócić szybko (na początku przyszłego roku). To jednak nie będzie naszym zdaniem koniec cyklu i stopa docelowa ukształtuje się wyraźnie wyżej

— podsumował.

mly/PAP