Zielona transformacja to z jednej strony wyzwanie, z drugiej szanse – także dla przedsiębiorstw, ale „ważne, by im nie przeszkadzać” – ocenił w poniedziałek wicepremier Jarosław Gowin podczas inauguracji klimatycznego projektu Life EkoMałopolska w Krakowie.

Klimatyczny projekt Life EkoMałopolska, wart 70 mln zł (16,4 mln euro) i finansowany przez UE, będzie realizowany w województwie do końca 2030 r. Wśród jego najważniejszych założeń są promocja odnawialnych źródeł energii, poprawa efektywności energetycznej. Projekt przewiduje m.in. tworzenie sieci ekodoradców ds. klimatu; projekty pilotażowe gmin samowystarczalnych energetycznie, szkół neutralnych klimatycznie. Powstać ma też mapa potencjału odnawialnych źródeł energii.

Strategia synergiczna

Jak mówił podczas poniedziałkowego, transmitowanego online wystąpienia wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii Jarosław Gowin, projekt Life EkoMałopolska to „pewna strategia synergiczna”, której cele wpisują się w założenia planów poprawy jakości powietrza i środowiska na szczeblu unijnym, krajowym i regionalnym.

Zielona transformacja to jest z jednej strony ogromne wyzwanie dla polskiej gospodarki, państwa. Potrzebujemy tutaj setek miliardów złotych inwestycji w najbliższych latach. Te środki będą pochodzić zarówno z funduszy unijnych, jak i ze środków krajowych

— powiedział wicepremier.

Z drugiej strony - jak zaznaczył - zielona transformacja to szanse - szanse nie tylko na czyste powietrze i środowisko, ale i szanse gospodarcze; „na powstanie nowych, zielonych miejsc pracy w sektorach związanych z odnawialnymi źródłami energii i wielu innych, w tym w budownictwie”.

W ocenie Gowina wprowadzanie nowych technologii i rozwiązań przyjaznych i neutralnych dla klimatu jest szansą rynkową dla polskich przedsiębiorstw, które - zdaniem wicepremiera - „zawsze sobie radziły i radzą z przystosowywaniem się do trendów rynkowych; ważne, żeby im nie przeszkadzać - tutaj istotna rola polityków, także w kontekście dyskusji o Polskim Ładzie, także w kontekście dyskusji o rozmaitych rozwiązaniach unijnych, dyrektywach, których projekty nie zawsze wydają się świadome wymogu zachowania konkurencyjności europejskiej gospodarki”.

Zdaniem wicepremiera zielona transformacja to zarazem „pole do rozwijania współpracy nauki i biznesu”, co da korzyści nie tylko naukowcom i przedsiębiorcom, ale przede wszystkim społeczeństwu.

Bezemisyjne, neutralne klimatycznie technologie są nadzieją na maksymalne złagodzenie skutków zmian klimatycznych

— podkreślił Gowin i wymienił działania swojego resortu: uruchomienie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków; przygotowanie długoterminowej strategii renowacji budynków, zakładającej modernizację w kierunku neutralności klimatycznej; prace nad przepisami pozwalającymi na dynamiczniejszy rozwój energetyki wiatrowej na lądzie. Gowin dodał także, że Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii planuje kompleksową termomodernizację swojej siedziby.

Resort kierowany przez Gowina jest jednym z partnerów projektu Life Ekomałopolska.

Działania Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii w projekcie EkoMałopolska pozwolą na przekierowanie polskiej branży grzewczej na tory przyjazne środowisku z równoczesnym zachowaniem dbałości o miejsca pracy i kształtowanie kompetencji rynkowych

— powiedział wicepremier.

Zapowiedź wsparcia

Gowin, który jako minister nauki uczestniczył w pracach nad Life EkoMałopolska, zapowiedział, że będzie wspierał działania w ramach tego programu.

Gratuluję panu marszałkowi Tomaszowi Urynowiczowi podjęcia projektu

— powiedział.

Jak poinformował wicemarszałek Urynowicz, województwo małopolskie jest pierwszym, które przyjęło taki plan w zakresie przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu. Województwo także jako jedyny region w UE realizuje dwa projekty zintegrowane Life.

Pierwszy projekt Life dotyczył ochrony powietrza i – jak mówił wicemarszałek – „był poważnym otwarciem dyskusji o tym, jak samorząd jest odpowiedzialny za kwestie jakości powietrza”. Urynowicz wymienił szereg działań, do których inicjacji przyczynił się Life powietrzny, a które stały się ogólnopolskimi praktykami.

W Małopolsce nakreślono ramy tworzenia programów ochrony powietrza. Rozpoczęto debatę o wymianie kopciuchów. W Małopolsce zakazano finansowania wymiany pieców węglowych ze środków publicznych. Tu powstał pierwsza uchwała antysmogowa, a teraz powstaną także lokalne uchwały antysmogowe. Spodziewamy się, że do końca wakacji przynajmniej 11 gmin będzie miało własne uchwały antysmogowe

— wyliczał wicemarszałek.

Oficjalnie zainaugurowany w poniedziałek klimatyczny Life EkoMałopolska ma służyć temu, aby – jak mówił wicemarszałek – „temat walki o lepszy klimat sprowadzić z poziomu Komisji Europejskiej jak najniżej, do samorządów powiatowych i gminnych, i przekazać wiedzę i najlepsze rozwiązania mieszkańcom regionu”.

Celem jest takie przekształcenie energetyczne regionu, by przeciwdziałać skutkom zmian klimatycznych

— powiedział Urynowicz.

Klimatyczny Life województwo małopolskie realizuje z 27 partnerami. Oprócz Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii są to m.in. miasta i powiaty, województwo śląskie, uczelnie.

Zdaniem starosty gorlickiej Marii Gubały wielu mieszkańców nie ma pełnej świadomości problemów klimatycznych, a także nie wie, jak i jakie kroki podjąć, by poprawić jakość klimatu.

Myślę, że głównym zadaniem powiatu jest zatrudnienie ekodoradcy. My już takiego mamy

— powiedziała starosta gorlicka.

Powiedziała też, że ma wielkie oczekiwania co do klimatycznego Life’u, ponieważ chciałaby, aby w regionie organizowane były warsztaty i spotkania dla różnych grup mieszkańców – od dzieci i młodzieży, przez przedsiębiorców i rolników, na lokalnych grupach zainteresowań i organizacjach pozarządowych kończąc.

gah/PAP